Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ემართება ბავშვის ხერხემალს, როდესაც ბავშვს ხელში გამუდმებით უჭირავს გაჯეტი? - მედიცინის დოქტორი შალვა გაბადაძე

მედიცინის დოქტორმა შალვა გაბადაძემ ბავშვებში გამუდმებით გაჯეტების მოხმარებით გამოწვეული ხერხემლის პრობლემების შესახებ ისაუბრა:

„ბავშვი გამუდმებით ერთ პოზიციაშია, თავი მოხრილ მდგომარეობაში აქვს, მისი ნიკაპი თითქმის მიბჯენილია გულ-მკერდის ძვალს. ამ დროს დატვირთვას განიცდის კისრის ბოლო და გულ-მკერდის პირველი მალთაშორისი სახსარი. დატვირთვა იმდენად ძლიერია, რომ შეიძლება განვითარდეს ართრიტი, შემდგომში ართროზი, მოგვიანებით კი ადგილი აქვს კიფოზის წარმოქმნას. ბავშვებში, ახალგაზრდებში ხერხემლის ასეთი დეფორმაცია გაჯეტით გამუდმებული სარგებლობის შედეგია.

ჩვენს სამედიცინო პრაქტიკაში ხშირად მოდის პაციენტი ჩივილით: „ექიმო, კუზი გამიჩნდა. რა მეშველება?“ ეს არის სწორედ ზედმეტი ფიზიკური დატვირთვები, რომელსაც განიცდის ხერხემლის სვეტი. ამ დროს ხდება კისრის მეშვიდე და გულ-მკერდის პირველი მალთაშუა სახსრის გადაძაბვა, დაზიანება, თავდაპირველად სპონდილიტის, შემდგომ ართროზის განვითარება. შემდგომ წლებში დაზიანებული სახსრის ზევით ხდება ქსოვილების შეშუპება და წარმოიქმნება კუზი. გამოსავალი არის მკურნალობა, მაგრამ კიფოზის ბოლომდე გასწორება წარმოუდგენელია.

ამ დროს ზიანდება კისრის მალთაშორისი ფესვები, რომელიც იწვევს ტკივილს კისრის მიდამოში. ეს ტკივილი გადადის მხრებზე, კეფის მიდამოში, შუბლში, საფეთქლის მიდამოში. ამ დროს ზიანდება ყურის უკანა ნერვი. პაციენტს აქვს ყურში გამუდმებული შუილი, ხმაური, დისკომფორტი. კისრის კუზის უკუგანვითარება, რა თქმა უნდა, შეუძლებელია, თუმცა სიმპტომური მკურნალობის შედეგად შვება იგრძნობა. კისრის კუზი ბავშვთა ასაკში შეინიშნება. როდესაც ბავშვს ხელში გამუდმებით უჭირავს გაჯეტი, ამ დროს გადაიტვირთება კისრის ბოლო და გულ-მკერდის პირველ მალას შორის სახსარი და ხდება კუზის წარმოქმნა. ეს პრობლემები ვრცელდება გულ-მკერდზეც. ხერხემლის გამამაგრებელი კუნთოვანი კორსეტი სუსტდება, რაც სათავეს უდებს ისეთი დაავადებების წარმოქმნას, როგორიც არის ოსტეოქონდროზი, სქოლიოზი და უფრო მეტიც, მცირე მენჯის ღრუს ორგანოების ფუნქციის შეფერხება. ამერიკის პედიატრთა საზოგადოებამ გამოაქვეყნა კრებული, სადაც მოცემულია გაჯეტით სარგებლობის ლიმიტაცია: ნულიდან ორ წლამდე ელექტრომაგნიტური გამოსხივების ქვეშ ყოფნა დაუშვებელია, 3-დან 5 წლამდე მხოლოდ ერთი საათით შეუძლიათ ეკრანით სარგებლობა დღეში, 6-დან 18 წლამდე მაქსიმუმი გაჯეტის სარგებლობის მხოლოდ ორი საათია,“- მოცემულ საკითხზე შალვა გაბადაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“ 

წაიკითხეთ სრულად