Baby Bag

დისციპლინის 9 მეთოდი, რომელიც ბავშვის თვითშეფასებას არ დააზიანებს

დისციპლინის 9 მეთოდი, რომელიც ბავშვის თვითშეფასებას არ დააზიანებს

ყველა მშობლის სურვილია, რომ თავდაჯერებული შვილები აღზარდოს. აღნიშნული მიზნის მისაღწევად მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვების დისციპლინისთვის დაშინების მეთოდი არ გამოვიყენოთ, რათა მათ თავი დაუცველად არ ვაგრძნობინოთ.

1. თუ ბავშვი შეცდომას უშვებს, მას აუცილებლად დაელაპარაკეთ

თუ ბავშვმა შეცდომა დაუშვა, მასთან საუბარი დაიწყეთ წინადადებით: „ვიცი, რომ შენ ამის გაკეთება არ გინდოდა...“ თქვენი შვილი მიხვდება, რომ მიუხედავად მის მიერ დაშვებული შეცდომისა, თქვენ მისი კარგი განზრახვის გჯერათ. ამის შემდეგ ბავშვს მისი ნეგატიური ქცევის შედეგებზე ესაუბრეთ და განუმარტეთ, რა გავლენას ახდენს მისი უარყოფითი ქცევა სხვა ადამიანებზე. ბავშვი უნდა დაარწმუნოთ, რომ ის კარგი ადამიანია, მაგრამ მეტი სიფრთხილე და დაკვირვებულობა მართებს.

2. ნუ გაახსენებთ ბავშვს წასულში დაშვებულ შეცდომებს

წარსულ შეცდომებზე მითითებას კარგი შედეგი არავისთვის მოაქვს. ბავშვი ჩადენილ ქცევას ვეღარ გარდაქმნის და წარსულის შეცვლის უნარი არ აქვს. მსგავსი შენიშვნები მას საკუთარი თავისადმი უარყოფითად განაწყობს. ნაცვლად ამისა, ბავშვთან ერთად მომავლის გეგმები დასახეთ და იმსჯელეთ, რა უნდა გააკეთოს ბავშვმა შეცდომების გამოსასწორებლად.

3. დაეხმარეთ ბავშვს პრობლემის გადაჭრის გზების ძიებაში

აზროვნების უნარის განვითარებისთვის ბავშვს პრობლემის გადაჭრის სხვადასხვა ალტერნატივა უნდა გააცნოთ. ამ გზით ბავშვი რთული ვითარებიდან გამოსავლის ძიებას ისწავლის. თუ ის პრობლემის მოგვარებას შეძლებს, შეაქეთ მისი მიღწევები. ეს ბავშვს თავდაჯერებას შეჰმატებს.

4. იარლიყები არასდროს გამოიყენოთ

„ზარმაცი გოგო ხარ,“ „ჯიუტი ბიჭი ხარ,“ - მსგავსი ფრაზები ბავშვს საკუთარი თავისადმი დამოკიდებულებას უცვლის. ყურადღება ყოველთვის ბავშვის ქცევაზე გაამახვილეთ. ბავშვს აუხსენით, რომ ის კარგი ადამიანია, რომელმაც კონკრეტულ შემთხვევაში ცუდი არჩევანი გააკეთა.

5. ყოველთვის მოუსმინეთ ბავშვს

ბავშვისადმი ყურადღება აუცილებლად უნდა გამოიჩინოთ, რათა მან იგრძნოს, რომ ის თქვენთის მნიშვნელოვანია. მოუსმინეთ თქვენს შვილს, როდესაც ის ცდილობს აგიხსნათ, რა მოხდა. ამგვარად მისი ნეგატიური ქცევის რეალურ მიზეზს უკეთ გაიგებთ და ბავშვის განცდებში უკეთ გარკვევით.

6. დისციპლინა სწავლებას უნდა დაეფუძნოს და არა - დასჯას

უპირატესობა სწავლებას მიანიჭეთ და არა - დასჯას. ბავშვებს ყოველთვის მიუთითეთ მათი ნეგატიური ქმედებების შედეგებზე და ასწავლეთ, როგორ შეუძლიათ ქცევის გაუმჯობესება. თუ ბავშვებს შორის კონფლიქტი და უთანხმოებაა, შეცდომაზე მითითება კონფლიქტში ჩართულ ყველა ბავშვს უნდა შეეხოს. არასდროს გამოყოთ რომელიმე შვილი სხვებისგან, რადგან ეს მას თავს მსხვერპლად აგრძნობინებს.

7. არ დაუყვიროთ ბავშვს და არ გამოიყენოთ უხეში სიტყვები

კვლევებით დასტურდება, რომ ყვირილი ბავშვს თავს დაუცველად აგრძნობინებს და აგრესიული ქცევისკენ მიდრეკილს ხდის. უხეში სიტყვებით მიმართვა ბავშვის თვითშეფასებაზე უარყოფითად აისახება და მასში შფოთვას იწვევს.

8. არ დაუწყოთ ბავშვს ჭკუის სწავლება საჯარო სივრცეში

დისციპლინა ოჯახურ გარემოში უნდა ხდებოდეს. ბავშვის საჯაროდ გაკიცხვამ ბავშვი, შესაძლოა, უხერხულ მდგომარეობაში ჩააგდოს და მას სოციუმთან ურთიერთობაში მომავალში პრობლემები შეექმნას. შესაძლოა, მან საკუთარ პრობლემებში მშობელი დაადანაშაულოს.

9. აღიარეთ ბავშვის წინსვლა და წარმატება

ბავშვს აგრძნობინეთ, რომ მას თქვენი გაბედნიერება შეუძლია. ისინი საკუთარი ძალისხმევისა და შედეგების დაფასებას ისწავლიან. თქვენ მიერ ბავშვის წარმატების აღიარება ბავშვს აგრძნობინებს, რომ თქვენ მისი გჯერათ, რაც თქვენი შვილისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

წყარო:​ Brightside.me

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად