როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები აქვს, რა იწვევს და როგორ ხდება მკურნალობა? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი, ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, რა არის საშარდე გზების ინფექცია და როგორ უნდა მივხვდეთ, როდესაც შვილს ეს პრობლემა აქვს?
- ბავშვებში, საშარდე გზების ინფექცია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ბაქტერიული ინფექციაა.
ჩვეულებრივ, შარდი სტერილურია და მასში ბაქტერიები არ არის, ისინი კანის ზედაპირზე ცხოვრობენ. მათი უდიდესი ნაწილი სწორი ნაწლავის არეში და განავალშია მოთავსებული. ზოგჯერ შეიძლება, ბაქტერია შარდსადენიდან შარდის ბუშტში ავიდეს. თუ არ მოხდა ორგანიზმის მიერ მოშორება, ბატერია გამრავლდება და გამოიწვევს ინფექციას.
არსებობს ორი ტიპის საშარდე გზების ინფექცია: შარდის ბუშტის და თირკმლის. როდესაც ინფექცია შარდის ბუშტშია (ცისტიტი) შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილი. თუ ბაქტერიები შარდის ბუშტიდან შარდსაწვეთის გავლით აღწევენ თირკმელში, ინფიცირდება და იწვევს თირკმლის ანთებას (პიელონეფრიტი). პიელონეფრიტმა თირკმლის პარენქიმის დაზიანება, ჰიპერტენზია და თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა შეიძლება გამოიწვიოს. განსაკუთრებით 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში, კლინიკური მიმდინარეობის თვალსაზრისით, პიელონეფრიტის და ცისტიტის დიფერენცირება რთულია.
სიმპტომები დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე და მეტყველების უნარზე.
2 წლამდე ასაკის ბავშვებს და ბავშვებს, რომლებიც არ ლაპარაკობენ შეიძლება ჰქონდეთ: ცხელება, გაღიზიანებადობა და კვებასთან დაკავშირებული პრობლემები. დაავადება ზოგჯერ მხოლოდ ცხელებით მიმდინარეობს.
2 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ: დიზურია (მტკივნეული შარდვა), მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები, როგორიც არის ხშირი შარდვა, შარდის შეუკავებლობა, მოშარდვის იმპერატიული სურვილი, ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილის არეში ან უკანა მხარეს, ცხელება.
- რა იწვევს მოშარდვასთან დაკავშირებულ პრობლემებს ბავშვებში და როგორ მოვახდინოთ პრევენცია?
- მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემების უხშირესი მიზეზი არის საშარდე გზების ინფექცია, შარდის ბუშტის დისფუნქცია, შარდ-კენჭოვანი დაავადება ან სხვა ანატომიური თანდაყოლილი დარღვევები.
მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემა, ასევე გოგონებში, შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ლაბიების ადჰეზიასთან (მცირე სასირცხო ბაგეების შეხორცებასთან), ვაჟებში - ფიმოზთან.
ჩამოთვლილი სიმპტომების გამოვლენისთანავე მშობელმა უნდა მიმართოს ექიმს.
პრაქტიკულად ჯანმრთელ ბავშვებში, რომელთაც არ აქვთ საშარდე გზების რომელიმე ანატომიური პათოლოგია, საშარდე გზების ინფექციის განვითარების სხვა მაპროვოცირებელი ფაქტორებიც არსებობს:
ყველაზე ხშირი მიზეზია ნაწლავ-ბუშტის დისფუნქცია. თუ ბავშვს აქვს ყაბზობა (მკვირვი კონსისტენციის განავალი), მას შესაძლოა ხშირად განუვითარდეს საშარდე გზების ინფექცია.
საშარდე გზების ინფექციის ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორია პარაზიტული ინფექცია- ჰელმინთები.
პრევენცია გულისხმობს ჰიგიენური პირობების დაცვას. გოგონების დაბანვის ან გასუფთავების დროს ხელის მიმართულება უნდა იყოს წინიდან უკან. დასაბანი საპონი-რბილი და ნაკლებად აქაფებადი.
კველევებით დადგენილია, რომ ბიჭებს რომელთაც აქვთ გაკეთებული წინადაცვეთა საშარდე გზების ინფექციის განვითარების ნაკლები რისკი აქვთ.
- როგორ მკურნალობენ საშარდე გზების ინფექციას?
- საშარდე გზების ინფექციის დიაგნოსტირება ხდება ექიმის რეკომენდაციით გაცემულ ლაბორატორიულ კვლევებზე დაყრდნობით, შარდის საერთო ანალიზით (ჩხირ ტესტი, მიკროსკოპია) და შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევით. შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევა არის ოქროს სტანდარტი დიაგნოზის დასადასტურებლად.
ამასთან ერთად ინდივიდუალურად ტარდება სხვა დამატებითი კვლევებიც.
აუცილებელია გამოვლინდეს გამომწვევი ბაქტერია და ინფექციის გამომწვევი, მაპროვოცირებელი მიზეზი. მკურნალობა ტარდება ანტიბიოტიკით. პირველი რიგის მედიკამენტი, მესამე გენერაციის ცეფალოსპორინია მოწოდებული. მკურნალობის შემდეგ რეკომენდებულია სპეციალური რენტგენოლოგიური კვლევის ჩატარება - მიქციური ცისტოგრაფია. კვლევით დგინდება პაციენტს აქვს თუ არა შარდის ბუშტ-შარდსაწვეთის რეფლუქსი (შარდის უკუდინება ქვემო საშარდე სისტემიდან ზემო საშარდე სისტემაში), რაც თავის მხრივ სპეციალურ მკურნალობას და მეთვალყურეობას საჭიროებს.
- რამდენად საფრთხის შემცველია ზღვა, აუზი, ფეხშიშველი სიარული ან სხვა გარემო ფაქტორი ამ მხრივ?
- ზღვა და აუზი ან სხვა ტიპის საცურაო დაწესებულებები ინფექციის განვითარების პროვოცირებას არ ახდენს.
ასევე, ცივი წყალი ან ცივ გარემოში ყოფნა, ფეხშიშველი სიარული საშარდე გზების ინფექციას არ იწვევს. ასეთ დროს, შესაძლოა გამოვლინდეს სიმპტომი, როგორიც არის ხშირი შარდვა, რაც რამდენიმე წუთში ან საათში მკურნალობის გარეშე გაივლის.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„მოზღვავება მოხდა პაციენტების, ბევრი პაციენტი მოვიდა შეშინებული,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე
პედიატრმა თემურ მიქელაძემ იმ პანიკის შესახებ ისაუბრა, რომელიც საზოგადოებაში ახალი სინდრომთან დაკავშირებით ინფორმაციის გავრცელებამ გამოიწვია. მისი თქმით, სადღესასწაულო პერიოდში ხშირია ნაწლავური ინფექციები, რაც მშობლებში პანიკას კიდევ უფრო აძლიერებს:
„მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის შესახებ ინფორმაციის გავრცელება საქართველოში დაიწყო სწორედ წინასაახალწლო პერიოდში. სწორედ იმ დროს, როდესაც სახეზე გვაქვს მეტ-ნაკლებად კვებითი ტოქსიკური ინფექციები. ერთმანეთს დროში დაემთხვა ცხელებით მიმდინარე ნაწლავთა ბაქტერიული ინფექციები და ახალი სინდრომის შესახებ ინფორმაციის გავრცელება. მიუხედავად შეზღუდვისა ჩვენი მოსახლეობა მაინც ერთმანეთთან მიდიოდა. შესაბამისად კვებითი ინფექციის რამდენიმე შემთხვევა მე პირადად მქონდა.“
თემურ მიქელაძის თქმით, შემთხვევათა 100 %-ში მულტისისტემური ანთებითი სინდრომი ტემპერატურის ფონზე მიმდინარეობს:
„ამ ინფორმაციის გავრცელების მეორე დღიდან წარმოიქმნა პანიკა. ყველა კოვიდგადატანილმა თუ არგადატანილმა პაციენტმა დაიწყო ექიმთან მიმართვა. მე მინდა ავღნიშნო, რომ ორ პაციენტს, რომელსაც ახალი სინდრომი დაუდგინდა არანაირი სიმპტომი არ ჰქონდა კოვიდის. უბრალოდ კვლევით დადგინდა, რომ ჰქონდათ ანტისხეულები. მკაცრად უნდა განვსაზღვროთ კრიტერიუმები, თუ რა არის ეს სინდრომი: პირველი ნიშანი არის ცხელება, ის 100 % შემთხვევაში უნდა იყოს მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის დროს. ცხელება უნდა იყოს მინიმუმ 4-6 დღე და ზემოთ. ცხელება მაღალია, 38,5-ზე ზემოთ. ის ძნელად ექვემდებარება სიცხის დამწევ საშუალებებს. მეორე კლინიკური სიმპტომი შეიძლება იყოს ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება, დიარეა, ღებინება.“
თემურ მიქელაძემ აღნიშნა, რომ ახალი სინდრომის გამოვლენისას პროცესში ორი ან მეტი ორგანო უნდა იყოს ჩართული:
„მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის დროს ჩართული უნდა იყოს ორი ორგანო და ზემოთ. აქ უნდა იყოს გულის უკმარისობა, თირკმლის უკმარისობა და ა.შ. შემდეგი ნიშანი არის ლორწოვანი გარსის ჩართულობა, სტომატიტები, კისრის ლიმფური ჯირკვლების გადიდება, ლეთარგია, მივარდნილია პაციენტი, კიდურების შეშუპება და გამონაყარი. ეს არის ძირითადი სიმპტომები. აუცილებელია, რომ ორზე მეტი სიმპტომი ერთად გვქონდეს.”
„მნიშვნელოვანია დროული დიაგნოსტიკა. პირველივე დღესვე თუ არ დაისვა დიაგნოზი, არ დაზიანდება ღრმად კორონარები, ორგანოები და ორგანოთა სისტემები ისე, რომ ჩვენ ვერ მოვასწროთ მკურნალობა. დროულად, სწორად წარმართული მკურნალობის შემთხვევაში გამოსავალი არის კეთილსაიმედო. ასეთი ინფორმაცია სწორად უნდა მივაწოდოთ ადამიანებს. მოზღვავება მოხდა პაციენტების, 9 საათი ხომ კომენდანტია და მიწევდა ხელით საშვების წერა. ბევრი პაციენტი მოვიდა შეშინებული. ახალი წლის პერიოდს დაემთხვა ღებინებაც, დიარეაც, . ეს ყველაფერი რომ მულტისისტემურ ანთებით სინდრომს დაუკავშიროთ, ეს ასე არ არის. მთელი წლის განმავლობაში 21 წლამდე ასაკის ადამიანებში უნდა იყოს 70 შემთხვევა. დროული მკურნალობის შემთხვევაში ყველა 100 %-ით გამოჯანმრთელდება. “ - აღნიშნულ საკითხზე თემურ მიქელაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.