რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„სიარულის დაწყების დროს ბავშვისთვის ორთოპედიული ფეხსაცმლის ტარება არ არის რეკომენდებული,“ - ორთოპედი ლევან ქაჯაია
ორთოპედმა ლევან ქაჯაიამ ბავშვებში ბრტყელტერფიანობის გამოვლენის ასაკსა და ტერფის პრობლემების პრევენციის გზებზე ისაუბრა:
„მშობელს არ უნდა შეეშინდეს იმის, როდესაც ეტყვიან, რომ თქვენს შვილს ტერფი ბრტყელი აქვს. ფიზიოლოგიურად როდესაც ნორმალურად ვითარდება ტერფი, წლის ასაკში ყველა ბავშვის ტერფი არის ბრტყელი. როდესაც ტერფი რიგიდულია, არ მოგვყვება, ეს უკვე რიგიდული ტერფია და მას ცალკე კვლევა სჭრიდება.“
ლევან ქაჯაიას თქმით, ტერფი ბრტყელია თუ არა, ამის დადგენა 4-5 წლის ასაკიდან არის შესაძლებელი:
„წლინახევარი-ორი წლის ასაკში მშობლები აღნიშნავენ ხოლმე, ქუსლი გადაუტრიალდა ჩემს შვილს, შიგნით ჩაწეულია. ეს ქუსლის პოზიციურობაც, რომელიც შიგნით გადახრილია, თუ 5-7 გრადუსს არ აღემატება, ითვლება, როგორც ფიზიოლოგიური ნორმა. ეს ის წლებია, როდესაც ტერფი განიცდის ფორმირებას. 4-5 წლის ასაკში ჩვენ უკვე შეგვიძლია ვისაუბროთ, ეს ტერფი ბრტყელია, თუ არა.“
„სჭირდება თუ არა ბავშვს სიარულის დაწყების დროს ორთოპედიული ფეხსაცმელი ან სჭირდება თუ არა სუპინატორები? რა თქმა უნდა არა! სიარულის დაწყების დროს ბავშვისთვის ორთოპედიული ფეხსაცმლის ტარება და დამატებით ღაბაშების ჩაფენა არ არის რეკომენდებული. ჩვენ სახლში რომ შევდივართ, ერთი სული გვაქვს, როდის გავიხდით ფეხსაცმელს. არ მგონია, ბავშვი კომფორტულად გრძნობდეს სახლში მყარ ფეხსაცმელში თავს. ერთი სული აქვს, როდის გაიხდის ფეხზე და ფეხშიშველი დაიწყებს სიარულს. ის, რომ ბავშვი ფეხშიშველი დადის, ამაში ცუდი არაფერი არ არის. ეს ერთგვარი ვარჯიშია ტერფისთვის,“- აღნიშნულ საკითხზე ლევან ქაჯაიამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.