რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
საყურადღებოა თუ არა ძილის დროს შეკრთომები და უნებლიე მოძრაობები ბავშვებში? - ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი
ბავშვთა ნევროლოგმა ნინო თარხნიშვილმა ბაშვებში გავრცელებული უნებლიე მოძრაობებისა და ძილის დროს შეკრთომების შესახებ ისაუბრა:
„უმეტესი შემთხვევა ასაკობრივი ნორმის ვარიანტია. ზედმეტი, უნებლიე მოძრაობები მიჰყვება ყველა ასაკს. გამოყოფილია ძილისა და სიფხიზლის ზედმეტი მოძრაობები. ჩვილების უმრავლესობა ძირითად დროს ატარებს ძილში. ძილის დროს ხშირად არის ხოლმე შეკრთომები. შეიძლება იყოს ერთეული შეკრთომები მხოლოდ, ერთი ხელის შეკრთომა, ცალი ფეხის შეკრთომა, შესაძლოა, შეკრთომებს განმეორებითი ხასიათი ჰქონდეს და ხშირად ეს ძილის პერიოდს მოიცავს. ხშირ შემთხვევაში არის ხოლმე, რომ შეკრთომები იმდენად განმეორებითია, ეს მშობელს აშინებს და ამის გამო კითხვით მოგვმართავენ.
ეს არის ჩაძინებისა და ზერელე ძილის ფენომენი. ამ მოდუნების პერიოდში, სანამ ბოლომდე მოეშვება ორგანიზმი და გადავა უკვე ღრმა ძილის ფაზაში, სწორედ ამ დროს ხდება შეკრთომების ეპიზოდები, რომლებიც აბსოლუტურად ფიზიოლოგიურ მომენტს წარმოადგენს. ჩვილებში ძილის სტადიები ისე კარგად დალაგებული არ არის, როგორც მოზრდილებში, თუმცა დაახლოებით მსგავსი ფენომენია. ჩაძინებისას შეკრთომები ყველა ასაკშია. ძილი ერთი უსასრულო პროცესი არ არის. ის სტადიებს მოიცავს და ამ სტადიების მონაცვლეობა კავშირშია ზედმეტ სხვადასხვა ტიპის მოძრაობასთან. ღრმა ძილის სტადიას კიდევ თავისი მოძრაობები ახასიათებს. მონაცვლეობის დროს, როდესაც ერთი სტადია გადადის მეორეში, ეს შეიძლება დაკავშირებული იყოს სხვადასხვა სახის კლინიკურ გამოვლენასთან.
აუცილებლად უნდა ვიყოთ ფრთხილად. ჩვენ ყოველთვის ვაძლევთ რეკომენდაციას, რომ ნებისმიერი მოძრაობა, რომელიც არ მოსწონს მშობელს, რომელზეც ფიქრობს, რომ ჩვეულებრივ მოძრაობაზე ცოტა მეტია, აიღოს ტელეფონი და გადაიღოს კამერით. ეს გვეხმარება ჩვენ, რომ ობიექტურად შევაფასოთ, არის ეს საყურადღებო, არის ეს საშიში, თუ არის ჩვეულებრივი ფიზიოლოგიური ნორმა,“ - მოცემულ საკითხზე ნინო თარხნიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.