რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ბავშვს რომ აიძულებ საყვარელი სათამაშო აჩუქოს სტუმარ ბავშვს, ბავშვისთვის ის ნივთი არის, როგორც ზრდასრულისთვის სახლი,“ - მარინა კაჭარავა იძულების ნეგატიურ შედეგებზე
ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვზე იძულების ნეგატიური ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა და მშობლებს ურჩია, რომ შვილებს არას თქმა ასწავლონ:
„არ შეიძლება იმის თქმა, რომ ბავშვმა ვინმეს არ გაუყოს რამე და არ გაუნაწილოს, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს იძულებითი. ეს უნდა ისწავლოს ბავშვმა, რომ დიახ, აირჩიოს და გაუნაწილოს და არა იმიტომ, რომ იძულებულია. თუ ის სულ იძულებულია, თუ სულ ამას ვაიძულებ, მერე სხვასთან იქნება იძულებული გააკეთოს რაღაც. ერთ-ერთი ფსიქოლოგი წერს ასეთი რამეს: ბავშვს რომ აიძულებ საყვარელი სათამაშო აჩუქოს სტუმარ ბავშვს, რომელიც მოთქვამს, რომ აჩუქოს. წარმოიდგინეთ, რომ მეუღლემ, საყვარელმა ადამიანმა გაჩუქოთ ძვირფასი რაღაც. მოვიდეს დედათქვენის მეგობრის შვილი, თქვენი ასაკის და ატეხოს წივილ-კივილი, რომ აჩუქოთ. რამდენად ადეკვატურია ეს რომ აჩუქოთო, წერს ეს ფსიქოლოგი.
ბავშვისთვის ის ნივთი არის, როგორც ზრდასრულისთვის სახლი. ბავშვისთვის ძვირფასობა იმაში არ გამოიხატება, რამდენი აქვს მშობელს ამ ნივთში მიცემული. ეს მშობელი აწვდის მას ამ ინფორმაციას, რომ ძვირი ღირს. ბავშვმა საიდან უნდა იცოდეს, რა რა ღირს. არც უნდა იცოდეს მან ეს. მისთვის ეს რომ ძვირფასია და მას აიძულებ რაღაცას, მერე ვიღაც სხვა აიძულებს. მე იმის მომხრე ვარ, რომ ბავშვმა წინააღმდეგობის გაწევა ისწავლოს. მე არ ვარ იმის მომხრე, რომ გაზიარება არ იცოდეს. მნიშვნელოვანია, რომ მან არას თქმა ისწავლოს. თუ მან ეს არ იცის, ის ვერ გაუწევს წინააღმდეგობას ცხოვრებისეულ გამოწვევებს. მერე ეზოში ჩადის ბავშვი, ეტყვიან სიგარეტი მოვწიოთ, ყველა ეწევა. არ უნდა, მაგრამ მოწევს. მერე მარიხუანას მოაწევინებენ, არ უნდა, მაგრამ ამას აკეთებს. მერე შეიძლება ჩხუბში აღმოჩნდეს, არ უნდოდა, მაგრამ წაყვა. ეს ტენდენციაა ასეთი, რომ ადამიანი თუ ერთხელ არ ამბობს უარს, მერე უარს აღარ ამბობს,“- აღნიშნა მარინა კაჭარავამ.