რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ტკბილეული არის მადის პირველი მტერი, მით უმეტეს, თუ ხშირი წახემსებაა,“- პედიატრი ყარამან ფაღავა
პედიატრმა ყარამან ფაღავამ ბავშვებში ტკბილის მიღების წესზე ისაუბრა და მშობლებს ურჩია, ჭარბი წონის პრობლემის შემთხვევაში ტკბილი რაციონიდან ამოიღონ:
„რამოდენიმე წლის წინ საქართველოს მოზარდები გამოვიკვლიეთ 12-დან 14 წლამდე და გასაოცარი შედეგები მივიღეთ. ჩვენი მოზარდები ხილს არ ჭამენ. მეორე პატარა შენიშვნა მაქვს იოგურტის თვალსაზრისით. მე მაწონი მირჩევნია, მაგრამ იოგურტიც კარგია. თუმცა როდესაც დამატებებია იოგურტში შაქრიანი ეს ნაკლებად სასურველია. იოგურტი უნდა იყოს დამატკბობლების გარეშე.
რაც შეეხება ტკბილეულს, საკუთრივ შოკოლადი ცუდი საკვები არ არის, მაგრამ ისიც უნდა ვიცოდეთ, რომ ტკბილეული ეს არის მადის პირველი მტერი, მით უმეტეს, ტკბილეულით ხშირი წახემსებები თუ გვაქვს. თუ ბავშვი ჭარბწონიანია, მაშინ სჯობს ტკბილეული საერთოდ აიკრძალოს. თუ ბავშვს დაბალი წონა აქვს, შესაძლებელია მივცეთ ტკბილეული, კანფეტის მომხრე არ ვარ. შეგვიძლია მივცეთ კარგი შოკოლადი, ნამცხვარი, მაგრამ სადილის შემდეგ, როდესაც ყველაფერს შეჭამს, მერე დააყოლოს ტკბილი ბავშვმა.
იმის თქმა, რომ დაგაჯილდოვებ და მსგავსი ვაჭრობა ჭამასთან დაკავშირებით არ უნდა იყოს. ხილიც და ტკბილიც შეიძლება სადილის შემდეგ. კიდევ უკეთესია თუ იქნება ცალკე იჯრაზე, იმიტომ, რომ სადილის შემდეგ ჩვეულებრივ საჭმელს ტკბილეულს თუ მიაყოლებთ, კუჭის წვენის დათრგუნვა მოხდება. ნამეტანი არ გვინდა. ტკბილი მადის მომმატებელია, მაგრამ თუ ბავშვი გამხდარია, კალორაჟის მოსამატებლად შეგვიძლია მივცეთ ან ცალკე იჯრაზე, ან სადილის შემდეგ,“- მოცემულ საკითხზე ყარამან ფაღავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.