რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ ბავშვს ძუძუთი კვებას სწრაფად შევუწყვეტთ, შეიძლება წამოვიდეს ქცევითი სირთულეები, ძილის დარღვევები,“- ფსიქოლოგი ნატო ბაქრაძე
ფსიქოლოგმა ნატო ბაქრაძემ დედა შვილს შორის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის არსებობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:
„ბავშვისთვის დედა არის სამყარო. დედამ როგორც მიიღო ის, ზუსტად იგივე დამოკიდებულება აქვს მას საკუთარი თავისადმი. როდესაც ჩვენ ვხედავთ, რომ დედის სხეული მისთვის არის ერთადერთი სიმშვიდის წყარო, იქიდან იღებს კვებას, სითბოს, ასე სტიქიურად ამის გამოგლეჯა, რომ ვაი, არ მომეჯაჭვოს, რა თქმა უნდა, არ შეიძლება. ეს უნდა იყოს დედის დაკვირვების საფუძველზე მიღებული გადაწყვეტილება. თუ ბავშვს ძუძუ კვებისთვის აღარ სჭირდება და ეს მისთვის დამამშვიდებელი მომენტია, ამის შემჩნევა დედას არ გაუჭირდება. შეიძლება ეს გამოვიყენოთ იმისთვის, რომ ნელ-ნელა ვდისტანცირდეთ მისგან და დამატებითი საშუალებები გამოვიყენოთ იმისთვის, რომ შფოთვა როდესაც აქვს სხვა რამით დამშვიდდეს ბავშვი და არა დედის სხეულით.
თუ ბავშვს ძუძუთი კვებას სწრაფად შევუწყვეტთ, ბუნებრივია, მისი შფოთვითი მდგომარეობა ძალიან თვალშისაცემი იქნება. შეიძლება წამოვიდეს ქცევითი სირთულეები, ძილის დარღვევები. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მოვუსმინოთ მას. დედა-შვილი ერთმანეთს უნდა მოერგონ, როგორ შეიძლება დისტანცირდეს მშობელი.
ემოციური მიჯაჭვულობა ნებისმიერ ასაკში გვჭირდება, მაგრამ ამას თავისი დოზა აქვს. ეს არ გულისხმობს იმას, რომ მთლიანად დამოკიდებული ვიყოთ ვიღაცაზე. ბაზისური მოთხოვნილების კუთხით ემოციური მიჯაჭვულობა 3 წლამდე გადამწყვეტი მნიშვნელობისაა. 3 წლიდან, როდესაც ბავშვი იწყებს „მე მინდა, მე თვითონ,“ ბავშვის ფიზიოლოგიური ჩახსნა ბუნებრივად ხდება. ზოგჯერ დედებს ემართებათ ჰიპერმზრუნველობა და არ აძლევენ მას ამის საშუალებას,“- მოცემულ საკითხზე ნატო ბაქრაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.