რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რა სარგებელი მოაქვს ბავშვისთვის პიანინოზე დაკვრას?
მშობლების დიდი ნაწილი თვლის, რომ ფორტეპიანოზე დაკვრა მხოლოდ მუსიკალური უნარების განვითარებისთვის არის საჭირო, თუმცა მათმა უმრავლესობამ არაფერი იცის იმ სარგებელზე, რომლის მოტანაც პიანინოზე დაკვრას ბავშვის ფიზიკური და მენტალური ჯანმრთელობისთვის შეუძლია.
პიანინოზე დაკვრა ართრიტის განვითარების რისკს ამცირებს, რადგან ბავშვის თითები გამუდმებით ვარჯიშდება და აქტიურ მოძრაობაშია. დაკვრა აუმჯობესებს კოორდინაციის უნარს სხეულის სხვადასხვა ნაწილს შორის, რადგან აუცილებელია ხელების თანმიმდევრული მოძრაობა, თვალების ოპტიმალურად გამოყენება და მახვილი სმენა, რათა ბავშვმა მელოდიის ინტერპრეტირება სწორად შეძლოს.
ფორტეპიანოზე რეგულარულად დაკვრა ბავშვის ფიზიკურ მონაცემებს აუმჯობესებს. დაკვრისას ერთ საათში დაახლოებით 140-150 კალორია იწვება, რის გამოც მას ხშირად ანაერობულ ვარჯიშადაც მოიხსენიებენ.
პიანინოზე დაკვრა ბავშვს მეხსიერებას უვითარებს, რადგან მას მუსიკისა და მისი შესრულებისთვის საჭირო ტექნიკის დასასწავლად კარგი მეხსიერება ესაჭიროება.
ბავშვებს, რომლებიც პიანინოზე უკრავენ, პასუხისმგებლობის გრძნობა მეტად უვითარდებათ, რადგან დისციპლინის გარეშე დაკვრა შეუძლებელია. პიანინოზე დაკვრა ბავშვის ინტელექტუალურ შესაძლებლობებს აუმჯობესებს, რადგან ის სამყაროს ხელოვანის პერსპექტივიდან ხედავს, უფრო მგრძნობიარე ხდება და მისი კოგნიტური უნარების უმჯობესდება.
ფორტეპიანოზე დაკვრა ბავშვს მენტალური პრობლემებისგან იცავს, რადგან ტვინი მუდმივი წვრთნის რეჟიმში იმყოფება.
ბავშვები, რომლებიც პიანინოზე უკრავენ, შიშის დაძლევასა და რისკზე წასვლას სწავლობენ, რადგან მათ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა და მუსიკალური ნაწარმოებების საკუთარი ინტერპრეტაციების შესრულება ხშირად უხდებათ.
ფორტეპიანოზე დაკვრა ბავშვის მრავალმხრივი განვითარებისთვის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა, რის გამოც ბევრი სპეციალისტი მშობლებს ურჩევს, რომ ბავშვები ფორტეპიანოს კლასებზე ატარონ.