რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
როგორ შევაპაროთ ბავშვს საკვები, რომელიც არ უყვარს? - ექიმების საინტერესო რჩევები მშობლებს
მედიკოსები მშობლებს ურჩევენ, რომ სასარგებლო პროდუქტებისადმი ბავშვის ინტერესის გასაღვივებლად სხვადასხვა ხრიკს მიმართონ. ექიმების განცხადებით, სასარგებლო პროდუქტების ჭამას მშობლებმა გართობის სახე უნდა მისცენ:
„სასარგებლო პროდუქტების ჭამას უნდა მივცეთ გართობის სახე. შეგვიძლია პროდუქტი დავჭრათ ნამცხვრის ფორმების საშუალებით. შეგვიძლია ამოვჭრათ დათუნიები, გულები, ვარკვლავები. თუ კვერცხი არ უყვარს ბავშვს და ვაჩვენებთ, აი, როგორი გული გვაქვს და რა ლამაზია, ის აუცილებლად შეჭამს. მოხარშული კვერცხისგან შეგვიძლია დავამზადოთ ძალიან ლამაზი საკვები.“
ექიმების თქმით, ბავშვი პროდუქტების შეძენისას ჩვენთან ერთად უნდა იყოს და ყიდვის პროცესში მონაწილეობა მიიღოს:
„პროდუქტების საყიდლად როდესაც წახვალთ, ბავშვიც უნდა წაიყვანოთ. ხილ-ბოსტნის განყოფილებიდან თვითონ აირჩიოს ის, რაც მოსწონს. შემდეგ ამ ყველაფერს სახლში მიიტანთ, ბავშვს აქვს განცდა, რომ თვითონ იყიდა. მას უჩნდება სურვილი, რომ თავისი არჩეული დააგემოვნოს და გასინჯოს. ჩემს უმცროს შვილს არ უყვარდა ყველი. მამაჩემმა გადაწყვიტა ასეთი რამ, რომ ყველის საყიდლად როდესაც მიდის, სანდრო მიჰყავს, რომ აარჩიოს. ჩვენს უბანში ყველა ყველის გამყიდველმა იცის, რომ სანდრო მიდის, არის დიდი კონკურენცია. ეს რამდენიმეს დაიწუნებს და მერე აარჩევს ხოლმე. მან დაიწყო ყველის ჭამა, სხვათა შორის.“
„ზოგიერთი მშობელი ბავშვს ეუბნება: „თუ კარგად მოიქცევი, თუ ამას მიირთმევ, მე შენ გაჭმევ შოკოლადს. ამის შემდეგ ბავშვს აუცილებლად გაუჩნდება დამოკიდებულება, რომ ტკბილეული არის საუკეთესო საჭმელი, რომელიც ამ უვარგისი საკვების მიღების შემდეგ უნდა მიირთვას,“- აღნიშნული რჩევები მედიკოსებმა მშობლებს ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ მისცეს.