რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი კვების დროს ეკრანის ყურებას? - ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს
ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კვების დროს ეკრანის გამოყენების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა, თუ როგორ გადააჩვიონ ბავშვი ჭამის პარალელურად მულტფილმების ყურებას:
„ეს ძალიან ბევრი მშობლის პრობლემაა, იმიტომ, რომ უპრობლემოდ აჭმევ, უპრობლემოდ ასმევ. მშობელი თვითონ უნდა მოემზადოს ფსიქოლოგიურად იმისთვის, რომ ახლა იქნება ომი სერიოზული. ბავშვისთვის სასიამოვნო ადგილი გამოვყოთ, სადაც იცის მან, რომ ეს არის მისი ადგილი, ეს არის მისი ჭურჭელი, სადაც ის ყოველთვის ჭამს. ექვს წლამდე ბავშვები სტერეოტიპულები არიან, უყვართ განმეორებითობა, მოულოდნელობებს ვერ იტანენ. სჯობს ბავშვმა წინასწარ იცოდეს, რომ ყოველთვის არის მისი ადგილი აქ ყოველგვარი მულტფილმის გარეშე.“
„ბავშვი ატეხავს ისტერიკას, არ უნდა სიტყვის თქმა. უბრალოდ დგახარ და ელოდები მშვიდად, თუ რამეს არ იშავებს ან აშავებს. ხანდახან არის, რომ ყრის ყველაფერს, თავს ურტყამს კედელს. ამ დროს ხელს ვადებთ კედელს და ჩვენს ხელს ურტყამს თავს. ეს არ უნდა იყოს ჩხუბი, არ უნდა ვუთხრათ: „ხომ იცი, რომ შენ ეს მაინც არ გაგივა.“ ჩვენ ველოდებით, როდის დამთავრდება ეს ისტერიკა. ჩემი გამოცდილებით, ერთადერთი ბავშვი მახსოვს, გოგო, რომელმაც ერთი საათი და ათი წუთი იტირა. მეტს ბავშვის ფიზიკა ვერ გაუძლებს. თუ ბავშვი თავს იზიანებს ან გარემოს აზიანებს, ამ შემთხვევაში ბავშვი ხელით გვიჭირავს მშვიდად, ჩხუბის, ჯიკაობის გარეშე. ვიჭერთ და ველოდებით მშვიდად. არ უნდა მისცე საშუალება, რომ რამე გადაყაროს. ეს არის სწავლებადი. ძალიან ბევრ მშობელს ვასწავლით ჩვენ ამას, არ სჯერა ხოლმე, მერე გვირეკავს და მადლობას გვეუბნება. ამბობს: არ მჯერა ამ სასწაულის, არ მჯერა, რომ ეს გამოგვივიდა,“- აღნიშნულ საკითხზე თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.