რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„სჯობს, რომ მაგნიტური ქვიშა იყოს გაცრილი, ამინდი - მზიანი და უქარო,“ - ექიმ ნელი კაკულიას რჩევები მშობლებს
ექიმმა-კურორტოლოგმა ნელი კაკულიამ ზაფხულში ბავშვების დასვენების შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს მაგნიტური ქვიშის გამოყენების წესები გააცნო:
„ურეკს თავისი დანიშნულება აქვს. მაგნიტური ქვიშაა იქ. 30-40 მეტრის სიგანეზე არის ეს მაგნიტური ქვიშა. როგორც წესია, არ შეიძლება ბავშვის, არც ზრდასრულის თაკარა მზეზე გაყვანა. ბავშვი დილიდან 11 საათამდე უნდა გავიდეს მზეზე და საღამოს 6-ის შემდეგ. ურეკში ყველაფერს, არამარტო მაგნიტურ ქვიშას, მზეს, წყალს თავისი დანიშნულება აქვს. თუ სპეციალურად გვყავს ბავშვი წაყვანილი, სჯობს, რომ ქვიშა იყოს გაცრილი. მშობელი დილას დგება და ორმო კეთდება. მედალიონივით, ცოტა მოგრძო ორმო უნდა გაკეთდეს. უნდა იყოს მზიანი და უქარო ამინდი. ვაცდით, რომ ეს ქვიშა გათბეს და დაახლოებით, 10-11 საათისთვის შეიძლება, რომ ბავშვი ჩავსვათ ამ ორმოში.“
ნელი კაკულიას თქმით, ბავშვის კურორტზე წაყვანის უკუჩვენება არის ალერგია და მწავედ მიმდინარე დაავადებები:
„ალერგია არის ბავშვის კურორტზე წაყვანის უკუჩვენება. თუ წიწვოვან კურორტზე მიდის და ბავშვს აქვს ალერგია, ასეთ შემთხვევაში არ შეიძლება. თუ ბავშვს თანდაყოლილი რაიმე დაავადება აქვს, ასეთ შემთხვევაში მიზანმიმართულად უნდა მოხდეს მისი წაყვანა. თუ მწვავე ფორმაში აქვს ბავშვს დაავადება, ის საერთოდ არ მიდის არსად. დაბალი მთის კურორტზე კიდევ შეიძლება.“
„ძალიან ხალხმრავალ ადგილას მე მშობელს არ ვურჩევდი რეგულაციების გარეშეც ბავშვის წაყვანას. თუ ვინმეს აქვს ადგილობრივად აგარაკი, მრავალრიცხოვან ადგილას არ არის მიზანშეწონილი ბავშვის წაყვანა. ზღვას ყოველთვის თან მოჰყვება ხოლმე თავისი დაავადებები. ეს არის ენტეროვირუსი. ის წყლიდან კი არ მოდის, მოდის ქვიშიდან, რომელშიც ბავშვი თამაშობს. ქვიშა მაინც ბინძურდება. არის კოვიდის საშიშროება და ამას ემატება, თუ ბავშვი აცრილი არ არის, ქვიშის საშიშროებაც, ენტეროვირუსის საშიშროებაც,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნელი კაკულიამ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ისაუბრა.