Baby Bag

​Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია

​Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია

Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია - აღნიშნულ თემაზე გთავაზობთ პედიატრი თამარ ობგაიძის​ ბლოგს

საგაზაფხულო სემესტრმა კარანტინსა და ონლაინ სწავლებაში ჩაიარა. სექტემბრიდან ბავშვები კვლავ დაუბრუნდებიან სასწავლო და სააღმზრდელო დაწესებულებებს, მაგრამ კორონავირუსი არსად წასულა და თუ იმასაც გავითვალისწინებთ, რომ წინ გრიპის სეზონიცაა, დასაფიქრებელი ბევრია.

ის, რომ კოვიდით ავადობა და მძიმე გართულებები ბავშვთა პოპულაციაში შედარებით დაბალი იყო, არ გვაძლევს დამშვიდების საფუძველს. გასათვალისწინებელია ის ფაქტი, რომ მოზრდილებთან შედარებით ბავშვებში რთულია ჰიგინური ღონისძიებების დაცვა, დისტანცირება, ნიღბების გამოყენება. ამას ემატება ბევრი სასწავლო დაწესებულების მოუწესრიგებელი ინფრასქტრუქტურა, დამლაგებლების სიმცირე.

მაშ, როგორ უნდა დაიგეგმოს სასწავლო პროცესი ისე, რომ ის უსაფრთხო იყოს? - რაზე ამახვილებს ყურადღებას აშშ პედიატრიის აკადემია?

  • პირველ რიგში, მოგვიწოდებს, რომ ის სტრატეგია, რაც უსაფრთხოების მიზნით დაიგეგმება, უნდა იყოს პრაქტიკული, შესრულებადი და შეესაბამებოდეს კონკრეტული საბავშვო დაწესებულების შესაძლებლობების დონეს.
  • სასკოლო პოლიტიკა მაღალი ხარისხის სწავლების გარდა ორიენტირებული უნდა იყოს უსაფრთხოებასა და ბავშვების ჯანმრთელობაზე.
  • საგანანათლებლო სექტორი მჭიდრო კავშირში უნდა იყოს ჯანდაცვის უწყებებთან.
  • აუცილებელია სკოლის პედიატრების, სკოლებისა და ბაღების ადმინისტრაციების და მშობლების მჭიდრო თანამშრომლობა. მშობელთა ჩართულობა განსაკუთრებით აუცილებელია. არცერთი ცალკეული სტრუქტურის ძალისხმევას არ შეუძლია სრულად აღკვეთოს ინფექციის გავრცელების რისკი, მაგრამ ერთობლივ კოორდინირებულ ჩარევას მისი შემცირება შეუძლია.
  • განსაკუთრებულად უნდა იქნას გათვალისწინებული შეზღუდული შესაძლებლობის პირებისა და სოციალურად დაუცველი მოსაწავლეების ინტერესები. 
  • აუცილებელია სკოლებში ფიზიკური დისტანცირების დაცვა.
  • აშშ დაავადებათა კონტროლის ცენტრი იძლევა რეკომენდაციას, განათავსონ მერხები დაახლოებით 2 მეტრიანი დისტანციით, თუმცა ერთმეტრიანი დისტანცირება ასევე შეიძლება იქნას გამოყენებული მაშინ, როცა მოსწავლეები იყენებენ ნიღბებს და არიან უსიმპტომოები.
  • დაბალ კლასებში სჯობს კლასების რიცხობრიობის შემცირება.
  • ინფექციის რისკის მატების თავიდან აცილების მიზნით, უმჯობესია, თუ მშობელთა ვიზიტები სკოლებში მინიმუმამდე იქნება დაყვანილი.
  • ისეთ ადგილებში, სადაც სკოლის თანამშრომელთა დისტანცირება ვერ ხერხდება, სჯობს გათვალისწინებული იყოს მინის ბარიერები.

საბავშვო ბაღებში დისტანცირება გაცილებით ძნელი განსახორციელებელია, ვიდრე სკოლაში. ამიტომ აქ განსაკუთრებული მნიშვნელობა უნდა მიენიჭოს ხელების ჰიგიენას, პერსონალის და მშობლების ტრენინგს, პერსონალის დისტანცირებას, რომელთაც უნდა ეკეთოთ ნიღბები.

  • ძალიან მნიშვნელოვანია ვიზიტორების შეზღუდვა, ოთახების ხშირი განიავება. თუ ამინდი იძლევა საშუალებას, აუცილებელია ბავშვების ღია სივრცეებში ხშირად გაყვანა.
  • რეკომენდებულია ნიღბების გამოყენება განსაკუთრებით იქ, სადაც შეუძლებელია დისტანციის დაცვა ბავშვებსა და მოზრდილებში.
  • აუცილებლად უნდა შეიზღუდოს ახლო კონტაქტები იმ სივრცეებში, სადაც ბავშვს ღრმა სუნთქვა სჭირდება, მაგალითად, სიმღერის და სპორტის გაკვეთილები.
  • გაკვეთილზე ყურადღებას უნდა მიექცეს მასწავლებლის დისტანცირებას. უმჯობესია ბავშვებსა და მასწავლებელს შორის დისტანცია 2 მეტრი იყოს, თუ, რათქმაუნდა, ეს ხელს არ შეუშლის სასწავლო პროცესს.
  • სკოლის კორიდორებში უმჯობესია ცალმხრივი მოძრაობების ორგანიზზება მჭიდრო კონტაქტების თავიდან ასაცილებლად.
  • სასწავლო პროცესი სჯობს დაიგეგმოს იმგვარად, რომ კლასს არ უწევდეს სკოლის შენობაში სხვადასხვა საკლასო ოთახში გადაადგილება. უმჯობესია, ერთსადაიმავე კლასში იცვლებოდეს სხვადასხვა საგნის მასწავალებელი.
  • თუ სკოლას აქვს თავისი ავტობუსი, საჭირო იქნება კლინიკური ნიშნების სკრინინგი, სანამ ბავშვი ავტობუსში ავა. თუმცა ამას დასჭირდება დამხმარე ადამიანი, რადგან მძღოლისათვის ავტობუსში ამსვლელი ბავშვებისათვის ტემპერატურის შემოწმება მოუხერხებელია.
  • მიზანშეწონილია ავტობუსში ერთი კლასის მოსწავლეები ერთ ჯგუფად ისხდენენ.
  • თუ ავტობუსში შეუძლებელია 2 მეტრიანი დისტანციის დაცვა, აუცილებელია ნიღებების გამოყენება.
  • მძღოლს უნდა ეკეთოს ნიღაბი. შეძლებისდაგვარად რეკომენდებულია ავტობუსში ბავშვების სიმჭიდროვის შეზღუდვა.
  • თუ მეტეოროლოგიური პირობები იძლევა ამის საშუალებას, სჯობს, ავტობუსში ფანჯრები ღია იყოს.
  • სათამაშო მოედნებზე დისტანცირება ძნელდება, ამიტომ ბავშვების მცირე ჯგიუფებად გაყვანა სჯობს.
  • კვებისათვის უმჯობესია განცალკევებული საათების გამოყოფა , რათა თავიდან იქნეს აცილებული მოსწავლეთა დიდი რაოდენობის თავშეყრა სასკოლო კაფეტერიებში. ამისათვის იდეალურია ღია სივრცის გამოყოფა, სადაც ამისი შესაძლებლობა არსებობს.
  • აუცილებელია სკოლებში სველი წერტილების გამართული მუშაობა და მოსაწავლეებისათვის ხელების ხშირი დაბანისა და დეზინფიცირების უზრუნველყოფა.
  • მასწავალებელებმა აუცილებლად უნდა მისცენ მოსწავლეებს დისტანცირების, ხელების ჰიგიენის, ნიღბის გამოყენების მაგალითი.
  • განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებს ზედაპირების დამუშავება. საბავშვო დაწესებულებებში გამოყენებულ უნდა იქნას მხოლოდ უსაფრთხო ქიმიური საშუალებები, რომელბიც არ შეიცავენ კანცეროგენულ ან ალერგიულ ნივთიერებებს. ზედაპირები ჯერ უნდა გაიწმინდოს და მხოლოდ შემდეგ დამუშავდეს. საპნიანი წყლით გაწმენდა მნიშვნელოვნად ამცირებს ვირუსის არსებობის შანსს ზედაპირებზე.
  • აუცილებლად უნდა განემარტოთ მშობლებს, რომ თუ ბავშვს აქვს ცხელება ან დაავადების სხვა სიმპტომები, ის სასკოლო დაწესსებულებებში არ უნდა გაუშვან. ამით ინფექციების გავრცელებას დაბლოკავენ.
  • სკოლები მზად უნდა იყონ, აუცილებლობის შემთხვევაში დააკორექტირონ სასწავლო გეგმები. ამავდროულად აკადემიური გეგემები უნდა იყოს რეალისტური, რათა არ გახდეს მოსწავლეთათვის დამატებითი შფოთვის საგანი ხანგრძლივი კარანტინის შემდეგ.
  • დიდი ყურადღება უნდა დავუთომოთ ბავშვების ქცევას და ემოციებს პოსტკარანტინულ სიტუაციაში. მასწავლებლები უნდა იყონ ინტრუქტირებულნი, თუ როგორ უნდა ესაუბრონ ბავშვებს პანდემიის თემაზე.

სასწავალო დაწესებულებების მხრიდან, რა თქმა უნდა, მხარდაჭერა სჭირდებათ პედაგოგებსაც. ისევე როგორც მოსწავლეებისათვის, მათთვისაც სტრესული იყო კარატინის პირობებში სასწავლო პროცესის ონლაინ წარმართვა.

აშშ პედიატრიის აკადემია ყურადღებას ამახვილებს ვაქცინაციაზე და რეკომენდაციას უწევს გადადებული აცრების დროულ ჩატარებას. ასევე რეკომენდაციას უწევს სეზონური გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას.

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მუშაობს ვაქცინა ახალი ვარიანტების წინააღმდეგ? - უახლესი კვლევის შედეგები

როგორ მუშაობს ვაქცინა ახალი ვარიანტების წინააღმდეგ? - უახლესი კვლევის შედეგები

ნორვეგიის სამეფოს ჯანდაცვის სამინისტროს უფროსი მრჩეველი, ზაზა წერეთელი სოციალურ ქსელში ახალი შტამების წინააღმდეგ ვაქცინების ეფექტურობის შესახებ ინფორმაციას აქვეყნებს:

,,​სანამ საქართველოში მსჯელობენ, ერთი სპეციალისტის მიერ გაჟღერებული სტატუსის მერე, ხომ არ სჯობს რომ ყველა დაინფიცირდეს და ასე ჩამოიყალიბოს კოვიდის საწინააღმდეგო იმუნიტეტი..(ყველა სხვა სიკეთესთან ერთად წესების დაცვაც აღარ იქნება საჭირო).....

მსოფლიოში რატომღაც ჯერ კიდევ გრძელდება ვაქცინებზე და მათ მნიშვნელობაზე საუბარი და ჯერ კიდევ აინტერესებთ, როგორ მუშაობენ ვაქცინები ახალი შტამების მიმართ. კიდევ ერთი საინტერესო კვლევა ამ მიმართულებით, რომლის შედეგებიც 16 სექტემბერს გამოქვეყნდა.

SARS-CoV-2-ისევე როგორც ყველა რნმ-ვირუსი-მიდრეკილია მის გენეტიკურ კოდში შემთხვევითი შეცდომების წარმოქმნისა მათი გამრავლების დროს. ასეთი შეცდომებით იქმნება მუტაციები და 2021 წლის აგვისტოსათ, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) დაასახელა ოთხი SARS-CoV-2 ვარიანტი, როგორც "შეშფოთების ვარიანტები" (VOC) და ხუთი როგორც ინტერესის ვარიანტი (VOI)

ახალი ვარიანტების საწინააღმდეგო ვაქცინის ეფექტურობის განხილვისას, გასათვალისწინებელია სულ მცირე სამი ელემენტი: (1) ახლანდელი ვაქცინებით გამოწვეულ ანტისხეულებს შეუძლიათ თუ არა ამ ახალი ვარიანტების ამოცნობა და განეიტრალება, (2) არსებობს თუ არა ჯვარედინი რეაქტიული უჯრედული იმუნური პასუხები ამ ვარიანტებზე, და (3), რაც მთავარია, ვარიანტების რეალური გავლენა ვაქცინებით უზრუნველყოფილ კლინიკურ დაცვაზე. ეს კვლევაც სწორედ განიხილავდა ამ სამ ელემენტს

როგორც ცნობილია SARS-CoV-2 შეიცავს ოთხ ძირითად სტრუქტურულ პროტეინს: spike (S), გარსი (M), კონვერტი (E) და ნუკლეოკაფსიდის ცილებს. S ცილები პასუხისმგებელნი არიან მასპინძელი უჯრედული რეცეპტორის ამოცნობაზე ვირუსის შეყვანის დასაწყებად და ამიტომაც არიან პირველადი სამიზნე COVID-19 ვაქცინებისთვის (გამონაკლისი არის ინაქტივირებული და ცოცხლად დასუსტებული ვირუსული ვაქცინები, რომლებიც იყენებენ მთელ ვირუსს). როგორც ცნობილია სხვადასხვა სამკურნალო საშუალებებისადმი ადამიანს შეიძლება ჩამოუყალიბდეს რეზოსტენტობა, მაგალითად ანტიბიოტიკების მიმართ. ვაქცინების შემთხვევაში, ვაქცინებზე იმუნური გაქცევის ვარიანტების გაჩენა განსხვავებულია და ხდება უფრო ნელა. ეს იმიტომ, რომ ვაქცინები ხელს უშლიან ინფექციას, ხოლო (უმეტესობა) წამლები გამოიყენება ჩამოყალიბებული ინფექციების სამკურნალოდ. გარდა ამისა, ზოგიერთი ვაქცინაც კი, რომელიც მხოლოდ S ცილებს აკოდირებს, მაინც აწარმოებს ანტისხეულების და T უჯრედების პასუხებს, რომლებიც ცნობს ცილის სხვადასხვა ნაწილს, რაც ნაკლებად სავარაუდოდ ხდის ფაქტს რომ ერთმა მუტაციურმა ცვლილებამ არსებითად შეამციროს დაცვა. ეს ნიშნავს, რომ ვაქცინებისადმი მდგრადი ვარიანტების გაჩენის შესაძლებლობა ბევრად უფრო მცირეა ვიდრე წამლებისადმი მდგრადი ვარიანტების. მიუხედავად ამისა, S ცილაში მუტაციების დაგროვებამ, რომლებიც ვითარდება სხვადასხვა მექანიზმების საშუალებით, მათ შორის გაძლიერებული გადაცემის მიზნით, შეიძლება გავლენა იქონიოს ვაქცინის ეფექტურობაზე.

ახალი მტკიცებულება მხარს უჭერს ანტისხეულების ნეიტრალიზაციის მნიშვნელობას ინფექციის თავიდან ასაცილებლად, რაც აჩვენებს ასოციაციას ანტისხეულების დონის განეიტრალებასა და გარღვევის ინფექციებს შორის (Khoury et al., 2021). თუმცა, ნეიტრალიზების ანტისხეულები, ალბათ, არ არის დაცვის ერთადერთი მექანიზმი, ხოლო T უჯრედები და არამანეიტრალიზებელი ანტისხეულები ასევე მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ, განსაკუთრებით სიმპტომური ინფექციისა და მძიმე დაავადებისგან დაცვის მხრივ. მაგალითად, T უჯრედები, როგორც ჩანს, SARS-CoV-2 ინფექციის კონტროლის მთავარი კონტრიბუტორია (Tan et al., 2021). ვაქცინებს ასევე შეუძლიათ გამოიწვიონ B და T უჯრედების ჯვარედინი დამცავი რეაქციები, რაც აღმოჩენილია Pfizer-BioNTech და Moderna mRNA ვაქცინებისთვის (რეინოლდსი და სხვები, 2021; Stamatatos et al., 2021). მნიშვნელოვანია, რომ B და T უჯრედებს შეუძლიათ აღიარონ სხვადასხვა SARS-CoV-2 ვარიანტი და მინიმალური გავლენა იქონიონ S მუტაციებზე (Tarke et al., 2021). ამრიგად, მიუხედავად ზოგიერთი ამ ვარიანტის მიმართ ანტისხეულების ტიტრების შემცირებისა, ვაქცინით გამოწვეული იმუნიტეტი, იცავს ადამიანს ამჟამად მოცირკულირე ვარიანტებისგან.

დაცვის ეფექტურობა იხილეთ​​ ცხრილებში

კვლევაში ასევე განხილულია ვაქცინების ეფექტუროაბ ყველა არსებული შტამის მიმარტ. აქ მხოლოდ დელტა ვარიანტს მოვიყვან, რამეთუ ის არის ახალ დომინანტური საქართველოში

ინგლისის ანალიზმა აჩვენა დელტასთან ჰოსპიტალიზაციისგან მდგრადი დაცვა ალფასთან შედარებით, 96% და 92% BNT162b2 და ChAdOx1 მეორე დოზების შემდეგ. ნიუ იორკში, mRNA ვაქცინების მაღალი ეფექტურობა ჰოსპიტალიზაციის წინააღმდეგ ნაჩვენები იყო, როდესაც დელტა მიმოქცევაში იყო (91,9%–95,3%). ინგლისისა და კანადას ანალიზის თანახმად, სიმპტომური დაავადებისგან დაცვა მნიშვნელოვნად დაბალი იყო დელტაზე ვაქცინის ერთი დოზის შემდეგ, ალფასთან შედარებით. მიუხედავად ამისა, ეფექტურობა აღდგა მეორე დოზის შემდეგ, 85% –90% და 61% –72% ეფექტურობით BNT162b2 და ChAdOx1.

მიუხედავად იმისა, რომ ისრაელში ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებულმა პირველადმა მონაცემებმა გამოიწვია შეშფოთება, რაც მიუთითებდა სიმპტომური დელტა ინფექციის ეფექტურობის მნიშვნელოვან ვარდნაზე, შემდგომ გამოქვეყნებულ პრეპრინტზე ეს მაჩვენებლები აღარ გამოქვეყნებულა. ინფექციის წინააღმდეგ ვაქცინის ეფექტურობა გაცილებით ძნელია გავზომოთ, რადგან ამ შეფასებებზე გავლენას ახდენს სხვადასხვა ფაქტორები, როგორიცაა ტესტირების კრიტერიუმები, მოსახლეობის ქცევა, ზემოქმედების რისკი, მოსახლეობის იმუნიტეტის მდგომარეობა. ადრეულმა კვლევებმა აჩვენა 55% –80% ეფექტურობა ინფექციის წინააღმდეგ დელტას გამოჩენამდე, ხოლო დელტას გამოჩენის შემდეგ ინფექციით პრევენციის უმნიშვნელო შემცირება შეინიშნება. შოტლანდიაში ვაქცინის ეფექტურობა RT-PCR დადასტურებული SARS-CoV-2 დელტა ინფექციის თავიდან აცილებაში იყო 79% BNT162b2 და 60% AstraZeneca– ს ორი დოზის მიღების შემდეგ. ინგლისში სისტემატურ ტესტირებაზე დაფუძნებულმა ბოლოდროინდელმა ანალიზმა აჩვენა, რომ Pfizer-BioNTech და AstraZeneca ვაქცინები უაღრესად დამცავია ნებისმიერი ინფექციისგან, მსგავსი ალფა, მათ შორის მაღალი ვირუსული დატვირთვით (Ct <30).

ასე რომ, თქვენი გადასაწყვეტია რულეტკას ითამაშებთ და დაინფიცირებაზე ჩამოხვალთ ფსონს (აცრის მაგივრად) აზარტული თამაშის მოყვარული ბევრია საქართველოში, მაგრამ კოვიდ ვირუსთან თამაშით არა მგონია ისე მყისიერად გამდიდრდეთ, როგორც ეს აზარტული თამაშების რეკლამებშია დახატული'' - აღნიშნავს ზაზა წერეთელი. 


წაიკითხეთ სრულად