Baby Bag

​Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია

​Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია

Covid-19 და ხელახალი დაბრუნება სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში - რა რჩევებს გვაძლევს აშშ პედიატრიის აკადემია - აღნიშნულ თემაზე გთავაზობთ პედიატრი თამარ ობგაიძის​ ბლოგს

საგაზაფხულო სემესტრმა კარანტინსა და ონლაინ სწავლებაში ჩაიარა. სექტემბრიდან ბავშვები კვლავ დაუბრუნდებიან სასწავლო და სააღმზრდელო დაწესებულებებს, მაგრამ კორონავირუსი არსად წასულა და თუ იმასაც გავითვალისწინებთ, რომ წინ გრიპის სეზონიცაა, დასაფიქრებელი ბევრია.

ის, რომ კოვიდით ავადობა და მძიმე გართულებები ბავშვთა პოპულაციაში შედარებით დაბალი იყო, არ გვაძლევს დამშვიდების საფუძველს. გასათვალისწინებელია ის ფაქტი, რომ მოზრდილებთან შედარებით ბავშვებში რთულია ჰიგინური ღონისძიებების დაცვა, დისტანცირება, ნიღბების გამოყენება. ამას ემატება ბევრი სასწავლო დაწესებულების მოუწესრიგებელი ინფრასქტრუქტურა, დამლაგებლების სიმცირე.

მაშ, როგორ უნდა დაიგეგმოს სასწავლო პროცესი ისე, რომ ის უსაფრთხო იყოს? - რაზე ამახვილებს ყურადღებას აშშ პედიატრიის აკადემია?

  • პირველ რიგში, მოგვიწოდებს, რომ ის სტრატეგია, რაც უსაფრთხოების მიზნით დაიგეგმება, უნდა იყოს პრაქტიკული, შესრულებადი და შეესაბამებოდეს კონკრეტული საბავშვო დაწესებულების შესაძლებლობების დონეს.
  • სასკოლო პოლიტიკა მაღალი ხარისხის სწავლების გარდა ორიენტირებული უნდა იყოს უსაფრთხოებასა და ბავშვების ჯანმრთელობაზე.
  • საგანანათლებლო სექტორი მჭიდრო კავშირში უნდა იყოს ჯანდაცვის უწყებებთან.
  • აუცილებელია სკოლის პედიატრების, სკოლებისა და ბაღების ადმინისტრაციების და მშობლების მჭიდრო თანამშრომლობა. მშობელთა ჩართულობა განსაკუთრებით აუცილებელია. არცერთი ცალკეული სტრუქტურის ძალისხმევას არ შეუძლია სრულად აღკვეთოს ინფექციის გავრცელების რისკი, მაგრამ ერთობლივ კოორდინირებულ ჩარევას მისი შემცირება შეუძლია.
  • განსაკუთრებულად უნდა იქნას გათვალისწინებული შეზღუდული შესაძლებლობის პირებისა და სოციალურად დაუცველი მოსაწავლეების ინტერესები. 
  • აუცილებელია სკოლებში ფიზიკური დისტანცირების დაცვა.
  • აშშ დაავადებათა კონტროლის ცენტრი იძლევა რეკომენდაციას, განათავსონ მერხები დაახლოებით 2 მეტრიანი დისტანციით, თუმცა ერთმეტრიანი დისტანცირება ასევე შეიძლება იქნას გამოყენებული მაშინ, როცა მოსწავლეები იყენებენ ნიღბებს და არიან უსიმპტომოები.
  • დაბალ კლასებში სჯობს კლასების რიცხობრიობის შემცირება.
  • ინფექციის რისკის მატების თავიდან აცილების მიზნით, უმჯობესია, თუ მშობელთა ვიზიტები სკოლებში მინიმუმამდე იქნება დაყვანილი.
  • ისეთ ადგილებში, სადაც სკოლის თანამშრომელთა დისტანცირება ვერ ხერხდება, სჯობს გათვალისწინებული იყოს მინის ბარიერები.

საბავშვო ბაღებში დისტანცირება გაცილებით ძნელი განსახორციელებელია, ვიდრე სკოლაში. ამიტომ აქ განსაკუთრებული მნიშვნელობა უნდა მიენიჭოს ხელების ჰიგიენას, პერსონალის და მშობლების ტრენინგს, პერსონალის დისტანცირებას, რომელთაც უნდა ეკეთოთ ნიღბები.

  • ძალიან მნიშვნელოვანია ვიზიტორების შეზღუდვა, ოთახების ხშირი განიავება. თუ ამინდი იძლევა საშუალებას, აუცილებელია ბავშვების ღია სივრცეებში ხშირად გაყვანა.
  • რეკომენდებულია ნიღბების გამოყენება განსაკუთრებით იქ, სადაც შეუძლებელია დისტანციის დაცვა ბავშვებსა და მოზრდილებში.
  • აუცილებლად უნდა შეიზღუდოს ახლო კონტაქტები იმ სივრცეებში, სადაც ბავშვს ღრმა სუნთქვა სჭირდება, მაგალითად, სიმღერის და სპორტის გაკვეთილები.
  • გაკვეთილზე ყურადღებას უნდა მიექცეს მასწავლებლის დისტანცირებას. უმჯობესია ბავშვებსა და მასწავლებელს შორის დისტანცია 2 მეტრი იყოს, თუ, რათქმაუნდა, ეს ხელს არ შეუშლის სასწავლო პროცესს.
  • სკოლის კორიდორებში უმჯობესია ცალმხრივი მოძრაობების ორგანიზზება მჭიდრო კონტაქტების თავიდან ასაცილებლად.
  • სასწავლო პროცესი სჯობს დაიგეგმოს იმგვარად, რომ კლასს არ უწევდეს სკოლის შენობაში სხვადასხვა საკლასო ოთახში გადაადგილება. უმჯობესია, ერთსადაიმავე კლასში იცვლებოდეს სხვადასხვა საგნის მასწავალებელი.
  • თუ სკოლას აქვს თავისი ავტობუსი, საჭირო იქნება კლინიკური ნიშნების სკრინინგი, სანამ ბავშვი ავტობუსში ავა. თუმცა ამას დასჭირდება დამხმარე ადამიანი, რადგან მძღოლისათვის ავტობუსში ამსვლელი ბავშვებისათვის ტემპერატურის შემოწმება მოუხერხებელია.
  • მიზანშეწონილია ავტობუსში ერთი კლასის მოსწავლეები ერთ ჯგუფად ისხდენენ.
  • თუ ავტობუსში შეუძლებელია 2 მეტრიანი დისტანციის დაცვა, აუცილებელია ნიღებების გამოყენება.
  • მძღოლს უნდა ეკეთოს ნიღაბი. შეძლებისდაგვარად რეკომენდებულია ავტობუსში ბავშვების სიმჭიდროვის შეზღუდვა.
  • თუ მეტეოროლოგიური პირობები იძლევა ამის საშუალებას, სჯობს, ავტობუსში ფანჯრები ღია იყოს.
  • სათამაშო მოედნებზე დისტანცირება ძნელდება, ამიტომ ბავშვების მცირე ჯგიუფებად გაყვანა სჯობს.
  • კვებისათვის უმჯობესია განცალკევებული საათების გამოყოფა , რათა თავიდან იქნეს აცილებული მოსწავლეთა დიდი რაოდენობის თავშეყრა სასკოლო კაფეტერიებში. ამისათვის იდეალურია ღია სივრცის გამოყოფა, სადაც ამისი შესაძლებლობა არსებობს.
  • აუცილებელია სკოლებში სველი წერტილების გამართული მუშაობა და მოსაწავლეებისათვის ხელების ხშირი დაბანისა და დეზინფიცირების უზრუნველყოფა.
  • მასწავალებელებმა აუცილებლად უნდა მისცენ მოსწავლეებს დისტანცირების, ხელების ჰიგიენის, ნიღბის გამოყენების მაგალითი.
  • განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებს ზედაპირების დამუშავება. საბავშვო დაწესებულებებში გამოყენებულ უნდა იქნას მხოლოდ უსაფრთხო ქიმიური საშუალებები, რომელბიც არ შეიცავენ კანცეროგენულ ან ალერგიულ ნივთიერებებს. ზედაპირები ჯერ უნდა გაიწმინდოს და მხოლოდ შემდეგ დამუშავდეს. საპნიანი წყლით გაწმენდა მნიშვნელოვნად ამცირებს ვირუსის არსებობის შანსს ზედაპირებზე.
  • აუცილებლად უნდა განემარტოთ მშობლებს, რომ თუ ბავშვს აქვს ცხელება ან დაავადების სხვა სიმპტომები, ის სასკოლო დაწესსებულებებში არ უნდა გაუშვან. ამით ინფექციების გავრცელებას დაბლოკავენ.
  • სკოლები მზად უნდა იყონ, აუცილებლობის შემთხვევაში დააკორექტირონ სასწავლო გეგმები. ამავდროულად აკადემიური გეგემები უნდა იყოს რეალისტური, რათა არ გახდეს მოსწავლეთათვის დამატებითი შფოთვის საგანი ხანგრძლივი კარანტინის შემდეგ.
  • დიდი ყურადღება უნდა დავუთომოთ ბავშვების ქცევას და ემოციებს პოსტკარანტინულ სიტუაციაში. მასწავლებლები უნდა იყონ ინტრუქტირებულნი, თუ როგორ უნდა ესაუბრონ ბავშვებს პანდემიის თემაზე.

სასწავალო დაწესებულებების მხრიდან, რა თქმა უნდა, მხარდაჭერა სჭირდებათ პედაგოგებსაც. ისევე როგორც მოსწავლეებისათვის, მათთვისაც სტრესული იყო კარატინის პირობებში სასწავლო პროცესის ონლაინ წარმართვა.

აშშ პედიატრიის აკადემია ყურადღებას ამახვილებს ვაქცინაციაზე და რეკომენდაციას უწევს გადადებული აცრების დროულ ჩატარებას. ასევე რეკომენდაციას უწევს სეზონური გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას.

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,გადავწყვიტე ორსულების კოვიდ საწინააღმდეგო აცრების საკითხს შევეხო, მითუმეტეს ბევრი კითხვა მომდის ამასთან დაკავშირებით...''

,,გადავწყვიტე ორსულების კოვიდ საწინააღმდეგო აცრების საკითხს შევეხო, მითუმეტეს ბევრი კითხვა მომდის ამასთან დაკავშირებით...''
ექიმი რევაზ ბოჭორიშვილი სოციალურ ქსელში ორსულებისა და მეძუძური დედების კოვიდ საწინააღმდეგო ვაქცინაციის შესახებ ინფორმაციას აქვეყნებს, რომელსაც ​MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

,,გადავწყვიტე ორსულების კოვიდ საწინააღმდეგო აცრების საკითხს შევეხო, მითუმეტეს ბევრი კითხვა მომდის ამასთან დაკავშირებით და თანაც საფრანგეთში, ზუსტად წინა კვირაში, ბევრი ოფიციალური განცხადება გაკეთდა ორსულების აცრებზე.

ჯანდაცვის მარეგულირებელი ინსტანციების მიერ გამოცხადდა, რომ ორსულობის ვადას მნიშვნელობა აღარ აქვს, აცრა დაშვებულია ორსულობის პირველიდან ბოლო ტრიმესტრის ჩათვლით და მეძუძური დედებისათვისაც. აქამდე მხოლოდ მეორე და მესამე ტრიმესტრში იყო დაშვებული აცრა.

ერთ-ერთი მთავარი არგუმენტი ასეთი გადაწყვეტილების მისაღებად გახდა საფრანგეთის პრეპარატების ტერატოგენული (ანუ ორსულობისას სიმახინჯის თუ დაავადების გამომწვევი ) ეფექტის შემსწავლელი ცენტრის დასკვნა ამ ვაქცინების შესახებ.


დასკვნის ტექსტი უახლესია, ბოლო ვერსია 22 ივლისით თარიღდება.

ეს ძალზე სერიოზული ორგანიზაციაა და მათი დასკვნები ყოველთვის გამყარებულია სანდო სამეცნიერო კვლევებით. ეს ტექსტი განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ერთ ერთი გავრცელებული შიში კოვიდ საწინააღმდეგო ვაქცინების ნაყოფზე (ახალშობილზე) რაიმე უარყოფითი მოქმედების შიშია.

ამ დასკვნაში ჩამოთვლილია რა ვაქცინები გამოიყენება საფრანგეთში ყველაზე ფართოდ, ესენია რნმ ვაქცინები - COMIRNATY® (Pfizer&BioNTech) - SPIKEVAX® (Moderna) და ვექტორული ვირუსული ვაქცინა -VAXZEVRIA® (AstraZeneca Oxford). აღწერილია მათი შემადგენლობა. ამას დეტალურად არ მოვიყვან.

განსაკუთრებითაა აღნიშნული, რომ არც რნმ და არც ვექტორულ ვაქცინებს არ გააჩნია ორგანიზმში არც გამრავლების (რეპლიკაციის) და არც ინფიცირების (დაავადების გამოწვევის) უნარი, შესაბამისად არ არსებობს საშიშროება, დედის აცრის შედეგად ნაყოფის SARS Cov 2 ით დაავადებისა.

შემდეგ შეჯამებულია დღევანდელი დღისათვის არსებული სამეცნიერო მონაცემები და მოცემულია რეკომენდაციები.

🟠 რნმ ვაქცინები :

☑️ ექსპერიმენტული კვლევების შედეგების მიხედვით, რნმ ვაქცინებს არ გააჩნია არც ტერატოგენული არც ფეტოტოქსიური (ნაყოფზე ტოქსიური) მოქმედება.

☑️ აშშ ში ნებადართულია ორსულების აცრა ამ ვაქცინებით ნებისმიერ ვადაზე .

☑️ დღეისთვის გამოქვეყნებულია მონაცემები დაახლოებით 4000 აცრილი ორსულის შესახებ. ამათგან 25% აცრილია პირველ ტრიმესტრში, 50% მეორეში და 25% მესამეში.

☑️ უკვე დაიბადა 700 ბავშვი, ჯანმრთელობის რაიმე პრობლემის გარეშე.

☑️ პირველი და მეორე ტრიმესტრის დროს აცრილ დედებს ჯერ არ უმშობიარიათ, ამიტომ მათ შესახებ ყველა მონაცემი არაა ჯერ ცნობილი.

🔸 რაც შეეხება რნმ ვაქცინებით აცრილ დედებს :

☑️ სულ აცრილია 30 000 ორსული ქალი. ვაქცინების ტოლერანტობა ისეთივეა როგორც არა ორსულ ქალებში.

☑️ 100 მდე ორსულში შესწავლილია იმუნური პასუხი აცრის შემდგომ, რომელიც არ განსხვავდება არა ორსულებში იმუნური პასუხისგან.

🟣 ვექტორული ვირუსული ვაქცინა (ასტრა ზენეკა):

☑️ ტოქსიურობის კვლევა ცხოველებში გრძელდება. წინასწარი მონაცემებით, რაიმე უარყოფითი გავლენა ნაყოფზე მოსალოდნელი არაა.

☑️ რაც შეეხება ორსულ ქალებს, მათ შესახებ კლინიკური კვლევების მონაცემები ჯერ გამოქვეყნებული არაა.

ℹ️ პრაქტიკული თვალსაზრისით :

1️⃣ ორსულობის სურვილი:

▶️ არანაირი მოცდა გამართლებული არაა ორსულობამდე რნმ ან ვექტორული ვაქცინებით აცრის შემდეგ (ანუ აცრიდან მაშინვე შეიძლება დაორსულება).


2️⃣ ორსულობის დადგენა პირველი დოზით აცრის შემდგომ :

▶️ უნდა მოხდეს პაციენტის დამშვიდება და ახსნა განმარტების მიცემა ტერატოგენური და ფეტო ტოქსიური რისკების შესახებ.

▶️ არაფერი არ უშლის ხელს მეორე დოზის გაკეთებას დაგეგმილი სქემის მიხედვით.

3️⃣ ორსული ქალის აცრა:

▶️ ორსულის აცრა შესაძლებელია და გამართლებულია, განსაკუთრებით რისკ ფაქტორების არსებობის დროს (დიაბეტი, ჭარბი წონა, არტერიული ჰიპერტენზია, სარისკო პროფესია).

▶️ არსებული მონაცემებიდან გამომდინარე, პრინციპის თვალსაზრისით, უმჯობესია რნმ ვაქცინების გამოყენება.

▶️ თუ შესაძლებელია, აცრის სქემა უნდა დაიწყოს ამენორეის მე-10 მე-20 კვირას შორის და რაც შეიძლება ადრე, რათა ორსული სრულად იქნეს დაცული მესამე ტრიმესტრში.

🔷 ძუძუთი კვება და აცრები :

☑️ დღესდღეობით, ძუძუთი კვების პერიოდში 4000 აცრილი ქალის მონაცემების მიხედვით, აცრას რაიმე უარყოფითი გავლენა არ აქვს ახალშობილზე.

☑️ რნმ ვაქცინებისა და ვექტორული ვაქცინების გადასვლა რძეში არ იყო მოსალოდნელი და არც დაფიქსირებულა.

☑️ არც რნმ და არც ვექტორულ ვაქცინებს არ გააჩნია ინფექციის გამოწვევის პოტენციალი და ძუძუთი კვების დროს აცრილი დედის მიერ ახალშობილის დაავადების რისკი დედის რძის გზით არ არსებობს.

☑️ ამის გათვალისწინებით, მეძუძური ქალის აცრა რნმ ან ვექტორული ვაქცინით შესაძლებელია.

⚠️ ეს რეკომენდაციები გაცემულია საფრანგეთისთვის, ემყარება მსოფლიო გამოცდილებას და საქართველოს რეალობაშიც შეიძლება იქნეს გათვალისწინებული.
ამასთან, საბოლოო გადაწყვეტილება ყველა ქალმა უნდა მიიღოს ინდივიდუალურად კომპეტენტურ მეან-გინეკოლოგთან კონსულტაციის შემდეგ,'' - აღნიშნავს რევაზ ბოჭორიშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად