Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს“

„2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს“

,,ჩვენი ცხოვრება ილუზიების დაკარგვის პროცესია - 2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს, თუმცა საქართველოში 40 წლის ასაკშიც ასე გვგონია“ - აღნიშულ თემაზე ნეიროფსიქოლოგმა, პროფესორმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჩვენი ცხოვრება არის ილუზიების დაკარგვის პერიოდი, ფსიქიკური ჯანმრთელობა კი არის ამის უმტკივნეულოდ დაკარგვა:

,,ბუნებრივია, მშობლებსაც აქვთ ილუზიები. ჩემი აზრით, ზოგადად, ჯერ მშობლებს უნდა დავუჭიროთ მხარი და მერე ბავშვებს. მე ბავშვების სპეციალისტად ვითვლები, მაგრამ რაც უფრო დრო გადის, მით უფრო ვმტკიცდები იმ მოსაზრებაში, რომ მშობლებს სჭირდებათ მხარდაჭერა, მათ სჭირდებათ თერაპია, გაგება, იმიტომ რომ ძალიან ბევრი პრობლემა აქვთ. ეს კი სარკისებურად აისახება ბავშვებზე. პუბერტატის პერიოდი იმიტომაა საშიში, რომ ჩვენ საწინააღმეგოდ ვმოძრაობთ, ნერვები გვეშლება, რომ ეს ბავშვი აქამდე, რომ მორჩილი იყო, უცებ გახდა რევოლუციონერი, ყველაფერზე გვეწინააღმდეგება, ვერ გაიგებ როდის ტირის, როდის რა სწყინს, თვითონაც ვერ იგებს რა უნდა. თუ ამ დროს გვეცოდინება მისი საჭიროება, რომ უნდა გაიგოს, გაარკვიოს ვინ არის და ამაში უნდა დაეხმაროს მშობელი. როცა ამაზე ვსაუბრობთ, ჰგონიათ, რომ ბავშვებს ყველაფრის უფლება უნდა მივცეთ, ამბობენ, აბა, ბავშვს ხომ არ შევუზრუდავთ თავისუფლებას, დაითრგუნება. თავისუფლება პასუხისმგებლობაა, რომლის ტარებაც ძალიან მძიმეა. ჩვენ უნდა ვასწავლოთ, რომ ის ირჩევს, არჩევანი თავისუფალია, მაგრამ ამ არჩევანზე აგებს პასუხს,'' - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

წაიკითხეთ სრულად