Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძიძა იმყოფებოდა მუდმივი ფსიქოლოგიური წნეხის მდგომარეობაში, შეექმნა ჯანმრთელობის პრობლემები,“ - ძიძების ასოციაცია ძიძების უფლებების დარღვევის შესახებ

ძიძების ასოციაციამ სოციალურ ქსელში ძიძების გასაფრთხილებლად განცხადება გამოაქვეყნა, რომელშიც ვკითხულობთ:

„ძვირფასო ძიძებო,

ძიძების ასოციაცია გაფრთხილებთ თბილისში, კავსაძის ქუჩაზე მოსახლე ოჯახის შესახებ, რომელიც ეძებს 24 საათიან ძიძას. იცოდეთ, რომ ოჯახში არსებობს თქვენი უფლებების შელახვის და ფიზიკური ზიანის საფრთხე. თუ მაინც გადაწყვეტთ მუშაობის დაწყებას, აუცილებლად გააფორმეთ ხელშეკრულება.

რამდენიმე დღის წინ ასოციაციას დაუკავშირდა ძიძა, რომელიც დასაქმებული იყო ამ ოჯახში და ითხოვა დახმარება, რადგან იყო ჩაკეტილი და სურვილის მიუხედავად, ვერ ახერხებდა სახლის დატოვებას.

- ჩვეულებრივ, მას სამუშაო დღე-ღამის მანძილზე არ ჰქონდა სახლის დატოვების ან ბავშვის გასეირნების უფლება. 5 თვის განმავლობაში ამ გრაფიკით იმუშავა 24 საათიან რეჟიმში და შეექმნა ჯანმრთელობის პრობლემები;

- კვირაში 1 დასვენების დღე ხშირად იყო გამოყენებული ოჯახის მიერ, შეთანხმების და დამატებითი ანაზღაურების გარეშე;

- ბავშვთან ძიძა თითქმის მუდმივად მარტო იმყოფებოდა;

- თითქმის არასდროს ითვალისწინებდნენ ძიძის ნებას, სურვილს და უფლებებს;

- სამსახურიდან წასვლის გადაწყვეტილების შესახებ 1 თვით ადრე გაფრთხილების მიუხედავად, ძიძას არ აძლევდნენ სახლის დატოვების უფლებას და განზრახ არ მიდიოდნენ სახლში, რომ მას არ დაეტოვებინა ბავშვი;

- ძიძა იმყოფებოდა მუდმივი ფსიქოლოგიური წნეხის მდგომარეობაში და ამის გამო,(კარის ჩამკეტი კოდის ცოდნის მიუხედავად), ვერ იღებდა სახლის დატოვების ან 112-ზე დარეკვის გადაწყვეტილებას;

- ძიძების ასოციაციამ მას გაუწია საჭირო კონსულტაცია. სატელეფონო კონტაქტით ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის და დარწმუნების შედეგად, მოახერხა სახლიდან გამოსვლა და ამჟამად უსაფრთხოდ იმყოფება.

ამ ეტაპზე ასოციაცია შეგნებულად არ ასაჯაროებს ოჯახის ვინაობას.

თუ კიდევ ვინმე ხართ მსგავს პირობებში, იცოდეთ, რომ შეგიძლიათ მომართოთ ასოციაციას.

გაავრცელეთ წერილი, რომ ძიძებმა გაიგონ ოჯახის შესახებ და გააფრთხილონ ერთმანეთი.“

ძიძების ასოციაციის წარმომადგნლებმა ხათუნა ნათელაშვილმა და ირინა ჟიჟიაშვილმა ძიძების უფლებების შელახვის საკითხზე ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრეს:

„არის დამატებითი საათები, სამუშაო გაზრდილი ანაზღაურების გარეშე. ძიძებს არ გვაქვს დოკუმენტური შეთანხმება, არის მხოლოდ სიტყვიერი შეთანხმება, მათ ეშინიათ სამსახურის დაკარგვის, მორიდებულად არიან. მინიმალური თანხა, რაც ოჯახს უნდა მოახმაროს ძიძამ, იმის დაკარგვის შიში აქვს. არის ასეთი საკითხი: „გინდა? იყავი! არ გინდა? მიბრძანდი!“ ეს „მიბრძანდი!“ ცოტა რთულია და ძიძებს ურჩევნიათ გააკეთონ ზედმეტი. მოთხოვნები იზრდება და მერე არის ბევრი მოთხოვნა. თითქოს ეჩვევა ამ ყველაფერს ძიძა. როდესაც მშობლის და ძიძის მოთხოვნები აისახება ხელშეკრულებაში, შემდგომ აღარ იქნება პრობლემა.

ჩვენ ძიძების ასოციაცია ჩამოვაყალიბეთ, ავიყვანეთ ჩვენი იურისტი. ჩვენ გვინდა, სახელმწიფო დონეზე ძიძა გავხადოთ პროფესია. დაუცველები ვართ ძიძები. ბევრმა ძიძამ გაიგოს, რომ არსებობს ასეთი ასოციაცია. ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენი პროფესია იყოს აღიარებული. კრიზისების დროს ჩვენ არარსებული ადამიანები ვართ. ხელშეკრულების გაფორმებით დაცული იქნება ძიძაც და დამსაქმებულიც. ვითხოვთ, რომ სახელმწიფო დაგვიდგეს გვერდში და დაგვინახოს, რომ ჩვენ ვარსებობთ,“ - აღნიშნეს ძიძების ასოციაციის წარმომადგენლებმა.

წყარო: ​„იმედის დილა“

წაიკითხეთ სრულად