Baby Bag

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა იმ მიზეზებზე ისაუბრა, რომელიც ადამიანს ძალადობრივ, ტირანულ და სადისტურ თვისებებს უყალიბებს:

„ვეცდები, მაქსიმალურად სტრუქტურირებული სურათი შევქმნა. ჩვენი პიროვნების ფორმირება ხდება ბავშვობაში. ეს არის ფუნდამენტი, რომელზეც შენობა იგება. ის მერე განიცდის ცვლილებებს, ადამიანს აქვს თავისუფალი ნება. მხოლოდ მას შეუძლია მოინდომოს ცვლილება, დაიხმაროს სპეციალისტი. კვლევებზე დაყრდნობით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არის საკითხები, რომლებიც დიდი რისკის მატარებელია ძალადობრივი, ტირანული, სადისტური თვისებების ჩამოყალიბებისთვის. 6 წლამდე ხდება არაცნობიერი განწყობების ჩამოყალიბება, რომელიც შემდგომში თავისთავად ვლინდება.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, ძალადობის გარემოში აღზრდა მჩაგვრელ ადამიანს აყალიბებს:

„ძალადომის გარემოში ყოფნა ერთ-ერთი მიზეზია. ოჯახის გარემო არის გადამწყვეტი ასეთ შემთხვევაში. ოჯახი, მშობლები, აღმზრდელები არიან ადამიანის პიროვნული ჩონჩხის შემქმნელები. თუ ბავშვი თავს დათრგუნულად გრძნობს, ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ჩაგვრის მსხვერპლია, ეს რისკს ზრდის. გარემო დაკვირვების საფუძველზე გაშინაგნდება. ბავშვი 3-დან 6 წლამდე მშობლებთან გაიგივებას ახდენს. უმეტეს შემთხვევაში საკუთარი სქესის მშობელთან ახდენს გაიგივებას. იწყება ქცევის მოდელების ჩაწერა პირდაპირ. 3-დან 6 წლამდე ბავშვს მშობლის იდეალიზაციის მოთხოვნილება აქვს. ეს ბუნებრივი ტენდენციაა. ზოგჯერ იმდენად ფრუსტრაციის გარემოა, რომ ეს იდეალიზაციის რეალიზება ვერ ხდება. აქ იწყება ტრავმის მიღება.“

„პატარა ბავშვი როგორც ღრუბელი ისრუტავს იმას, რასაც ხედავს. მას არ აქვს კრიტიკის უნარი. ის ხედავს და ამას აღიქვამს. ერთ შემთხვევაში ბავშვს შეიძლება ძალადობა ჩამოუყალიბდეს, როგორც ქცევის მოდელი, ან პოლარობამ იმოქმედომ. შეიძლება ის გახდეს მჩაგვრელი ან მეორე უკიდურესობის განწყობა შეექმნას და თვითონ გახდეს მსხვერპლი. ბავშვი, რომელიც იზრდება ჩაგვრის გარემოში, შეიძლება თავს გრძნობდეს ჩაგრულად ან ჰქონდეს მჩაგვრელთან იდენტიფიკაცია. დიქტატორს შეიძლება თვითონ არ ჩაგრავდნენ, მაგრამ ისინი ბავშვობიდან იდენტიფიცირდნენ მჩაგვრელთან. ის ტირანს უყურებდა როგორც იდეალს ბავშვობაში. მას ჰქონდა ფონი, რომ უნდა იდენტიფიცირებულიყო მჩაგვრელთან, იმიტომ, რომ ძალაუფლება იდგა ჩაგვრაზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს მორალი ორ წლამდე არ აქვს. მას უნდა, რომ რაც კარგია, მისი იყოს,“ - პედიატრი ქეთი ნემსაძე

„ბავშვს მორალი ორ წლამდე არ აქვს. მას უნდა, რომ რაც კარგია, მისი იყოს,“ - პედიატრი ქეთი ნემსაძე

პედიატრი ქეთი ნემსაძე ბავშვის განვითარების უმთავრეს ეტაპზე საუბრობს. ის აცხადებს, რომ პატარები ყველაზე მეტად ნულიდან ორ წლამდე ვითარდებიან. ქეთი ნემსაძის თქმით, ორ წლამდე ასაკის ბავშვის მიმართ ჭარბი მოთხოვნები არ უნდა გვქონდეს და მას მოზრდილივით არ უნდა ვექცეოდეთ. პედიატრი აღნიშნავს, რომ ორ წლამდე ბავშვებს მორალი არ აქვთ და მათი აზროვნება ძალიან განსხვავებულია:

„ბავშვს მორალი ორ წლამდე არ აქვს. მისი მორალია: „რაც კარგია, ჩემია. რაც ჩემია, შენი ვერ გახდება.“ არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ამ ეტაპზე ბავშვს უთხრა რაიმე ნივთზე: „სხვას მიეცი.“ ის სხვას არ გაუყოფს რამეს, ეს არის ჯანმრთელი ბავშვის ფუნქცია. ​არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გავუჯავრდეთ ბავშვს, თუ ის სხვას არ უყოფს რამეს. გაზიარება არ არის მისი პრობლემა. არ უნდა წავეჩხუბოთ ბავშვს. მას უნდა, რომ რაც კარგია, მისი იყოს. შემდეგ ჩვენ ნელ-ნელა ავუხსნით, რომ კარგს უნდა მიაღწიო, მაგრამ სხვისი უფლებები არ უნდა დაარღვიო.“

ქეთი ნემსაძე ორ წლამდე ბავშვებში ეფექტიან დასჯის მეთოდოლოგიაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, ბავშვებს ხშირად შეახსენონ ყველაფერი ის, რასაც ისინი სწორად აკეთებენ:

​ორ წლამდე ასაკის ბავშვებში დასჯის მეთოდოლოგია არის ასეთი, ის ემყარება ტაიმ-აუტს. თუ ნულიდან ორ წლამდე ბავშვმა რაღაც დააშავა, ნივთი აიღო და გადააგდო, ჩვენ ერთი წუთის განმავლობაში ვუხსნით მას, რომ ეს არ არის კარგი, მიგვყავს უსაფრთხო შესვენების სკამზე ან კუთხეში. კუთხეში დაყენება შეიძლება მხოლოდ ერთი წუთით. ამის შემდეგ მას ამას არასდროს გავახსენებთ. ბავშვს გავახსენებთ იმას, რაც მან კარგი გააკეთა. განსაკუთრებით ძილის წინ შევაქებთ ბავშვს. ეს არის ის, რითაც მტკიცდება კარგი ჩვევები. ბავშვს შევახსენებთ, რა გააკეთა კარგი. ეს დასწავლის პერიოდია. ყველაზე მეტად ბავშვი ვითარდება ნულიდან ორ წლამდე,“ 

„სტრესი არის რამდენიმე სახის. არსებობს ასატანი სტრესი. რას ნიშნავს ეს? როდესაც ბავშვი პასუხობს გაკვეთილს, გულისცემა ოდნავ უჩქარდება, არის ჰორმონალური ცვლილებები, რომელიც არ იწვევს მნიშვნელოვან ცვლილებებს. ეს დადებითი სტრესია, რომელიც განვითარებას და ადაპტაციის უნარის ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს. ​ასეთი სტრესი არ უნდა ავაცილოთ ბავშვს. სერიოზული სტრესი გადადის ტოქსიკურ ბიოქიმიურ პროცესებში. ასეთი სტრესი არის დაბადებისთანავე დედისა და ბავშვის დაშორება,“ - აცხადებს ქეთი ნემსაძე.

წყარო: ​შუადღე GDS

წაიკითხეთ სრულად