Baby Bag

„კითხვა „სად ისწავლა?“ უადგილოა... სად ისწავლა და სახლში ისწავლა, მშობლებისგან სწავლობს ბავშვი,“- ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„კითხვა „სად ისწავლა?“ უადგილოა... სად ისწავლა და სახლში ისწავლა, მშობლებისგან სწავლობს ბავშვი,“- ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვთან ეფექტიანი კომუნიკაციის დასამყარებლად მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ფსიქოლოგები ძალიან ბევრ რეკომენდაციას ვიძლევით. ეს ცოტა გამაღიზიანებელიც არის. ყველამ თავისი ოჯახი, თავისი საქმე, თავისი თავი უკეთ იცის. არსებობს უნივერსალური რეკომენდაციები, რაც გულისხმობს იმ პიროვნების პატივისცემას, ვისაც ვეკონტაქტებით. ერთ მაგალითს მოვიყვან. თქვენთან სტუმარს რომ დარჩეს ჩანთა, წიგნი, მობილური ან ქოლგა, წავიდეს და მობრუნდეს. თქვენ ხომ მას ეტყვით: „რას ბრძანებთ, მერე რა მოხდა“ და ნივთს გაატანთ. ბავშვს რომ ემართება ეს, ეუბნებით: „თავი გაბია?! არ გრცხვენია?! არაფერზე არ ფიქრობ!“ მოდი, ამ დროს ბავშვს ისე მოვექცეთ, როგორც მოვექცეოდით საპატივსაცემო ადამიანს.“

„რადგან შვილია, ჩვენ გვონია, რომ მან უპირობოდ იცის, რომ ჩვენ ის უპირობოდ გვიყვარს, მაგრამ ასე არ არის. ჩვენ კი გვიყვარს უპირობოდ, მაგრამ ეს არ გამოიხატება. ამას სჭირდება საქმით დამტკიცება. მარტო „მე შენ მიყვარხარ“ არ არის საკმარისი. აქ არის მე შენ პატივს გცემ, გაღიარებ და გისმენ. არსებობს საკითხები, რაც უნდა გადაუწყვიტო ბავშვს. არის მორალური თემები, სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველი თემები. იქ მშობელი არც შედის დისკუსიაში. ბავშვი ფანჯარაზე რომ ავა, ხომ არ დაუწყებ სუაბარს. აქ ქირურგიული მეთოდებია საჭირო. დანარჩენი ყველაფერი ყოფითი, რაც უშუალოდ ბავშვს ეხება, რა თქმა უნდა, მასთან ერთად უნდა განვიხილოთ. გულწრფელად, პატივისცემით, მადლობის მოხდით, ბოდიშის მოხდით, შეცდომების აღიარებით ორივეს მხრიდან უნდა მოხდეს კომუნიკაცია. „სად ისწავლა?“ - ეს კითხვა უადგილოა. სად ისწავლა და სახლში ისწავლა. ხშირ შემთხვევაში ასეა. მშობლებისგან სწავლობს ბავშვი,“- აღნიშნულ საკითხზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ლოგოპედი ეკატერინე კვიტაიშვილი.

- ზოგადად, რა არის ექსპრესიული მეტყველება?

- მეტყველების ექსპრესიულობა არის უნარი ნათლად, დამაჯერებლად და ამავე დროს, რაც შეიძლება მოკლედ, გამოხატოს საკუთარი აზრები და გრძნობები, ინტონაციის დაუფლების უნარი, სიტყვების არჩევა, წინადადებების აგება, ფაქტების შერჩევა, მაგალითები.

- როგორ ამოვიცნოთ რომ ბავშვს ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა აქვს? (რა ახასიათებს?)

- ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა არის მეტყველების განვითარების სპეციფიკური დარღვევის ერთ-ერთი ფორმა, რომლის დროსაც ბავშვის სასაუბრო მეტყველების გამოყენების უნარი მინიმალურ დონეზე დაბალია, რაც გამოიხატება მეტყველების ზოგადი განუვითარებლობით, არსებობს ლექსიკის სიღარიბე, სიტყვიერი განზოგადების დაბალი დონე, მეტყველების დეტალური განცხადების სირთულეები, აგრამატიზმები (სიტყვიერი დაბოლოებების გამოყენებაში შეცდომები, სიტყვების ფორმირების დარღვევა), წინადადებების, ზმნების გამოყენების სირთულეები. დამახასიათებელია არავერბალური მინიშნებების, ჟესტების ადეკვატური გამოყენება, კომუნიკაციის სურვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალური მეტყველების განვითარება ძალზე ინდივიდუალურია, ორი წლის ასაკში ცალკეული სიტყვების, მასთან დაკავშირებული მეტყველების წარმონაქმნების, ან სამი წლისთვის 2-3 სიტყვისგან შემდგარი მარტივი ფრაზების არარსებობა უნდა ჩაითვალოს დაყოვნების ნიშნად.

ექსპრესიული მეტყველების დარღვევის მიმანიშნებელი შეიძლება იყოს შემდეგი ნიშნები:

ბავშვს 2 წლამდე არ აქვს მეტყველება სიტყვების სახით და 3 წლისთვის მარტივი ფრაზები, მცირე ლექსიკით შემოიფარგლება, სირთულეები სინონიმების არჩევისას, თხრობა, წინადადების არასწორი სტრუქტურა, მეტყველებაში შეცდომები, სიტყვების შემოკლებული გამოთქმები, წინადადებების, ნაცვალსახელების არასწორი გამოყენება, არსებითი სახელების უარყოფის შეუძლებლობა.

- როგორ ხდება ექსპრესიული მეტყველების განვითარება და რა უნარებია ამისთვის საჭირო?

- განსაზღვრეთ რა ტემპით უნდა წაიკითხოთ ლექსი (საშუალო, სწრაფი, ნელი). ასევე, მონაცვლეობით თქვით წინადადება თხრობითი ინტონაციით, თქვით სიხარულით, სიამოვნებით, გაკვირვებით, ეჭვით. მონაცვლეობით მეტყველება ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისა და დედის ცხოვრებაში, ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს გამოხატონ თავიანთი სურვილები და საჭიროებები, აზრები და იდეები, დაიცვან თავიანთი თვალსაზრისი, განავითარონ ენის გამოყენება წერილობით და წარმატებულად იურთიერთონ სხვებთან. ბავშვებისა და მშობლების შემთხვევაში კი – ერთმანეთის გაგება და სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება. როდესაც ენა კარგად არის განვითარებული (ბავშვს აქვს საკმაოდ ფართო ლექსიკა, კომპეტენტურად გამოხატავს თავის აზრებს, იცის როგორ აღწეროს შეგრძნებები, მოქმედებები, მოვლენები, მკაფიოდ პასუხობს კითხვებს), ეს მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მის ცხოვრებას და უხსნის დიდ შესაძლებლობებს სხვადასხვა წრეში კომუნიკაციისთვის. 

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად