Baby Bag

„არის თუ არა ადამიანის ფსიქიკური პრობლემები დედის ბრალი?“ - ფსიქოლოგი სალომე ფანჯიკიძე

„არის თუ არა ადამიანის ფსიქიკური პრობლემები დედის ბრალი?“ - ფსიქოლოგი სალომე ფანჯიკიძე

ფსიქოლოგმა სალომე ფანჯიკიძემ ბავშვის ჩამოყალიბებასა და მის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მშობლის გავლენის შესახებ ისაუბრა:

„დღევანდელ დღეს არამხოლოდ დედის როლია მთავარი, რა თქმა უნდა, მამის როლიც ძალიან გამოკვეთილია. ჩვენ ყველა მოვდივართ ჩვენი ბავშვობიდან. არის ბევრი რამ, რაც გვახსენდება, რასაც მოუხდენია ჩვენზე გავლენა. ჩვენ პიროვნებები ვდგებით ჩვენი გამოცდილებით. მშობლებთან ურთიერთობას აქვს ძალიან გადამწყვეტი მნიშვნელობა. ეს გარემოა, რომელშიც ვცხოვრობთ. ჩვენ ვყალიბდებით ან ასეთ, ან ისეთ ადამიანებად. ბოლოს შეიძლება აღმოვჩნდეთ კრიზისში და მოდის ფიქრები: „ეს იმის ბრალია, რომ დედას ასე მითხრა, ეს იმის ბრალია, რომ მამა ისე იქცეოდა.“ აქედან გამომდინარე ბოლოს ვკარგავთ ჩვენს თავს, აღარ ვიცით რა ვართ, რისგან შევიქმენით, მხოლოდ სხვები წყვეტენ, თუ ჩვენც ვართ რაღაც. ადამიანები როდესაც ხვდებიან ჩემთან, არის ზუსტად ეს მომენტები, რომ ყველაფერი თითქოს სხვისი ბრალია. ისინი ვერ პოულობენ თავიანთ თავს. თავიანთ პასუხისმგებლობას ქცევებში, გადაწყვეტილებებში. თერაპია ზუსტად აქეთკენ მიდის, რომ ის, რაც ბავშვობაში გამოგვიცდია, იმ მდგომარეობასა და ჩვენს ამ მდგომარეობას შორის გავაბათ სწორი ხაზები. შეიძლება თქვენ გეუბნებოდნენ სახლში, რომ უნდა იყოთ კარგი მოსწავლე,“ პასუხისმგებლობას გკიდებდნენ, ამ რუტინამ, ყოველდღიურობამ ჩამოგიყალიბათ ყოველდღიური მიმართებები სამყაროსთან.“

„პირველი რჩევა, რასაც მივცემდი მშობლებს არის ის, რომ ფსიქოლოგის არსებობა გამოვიყენოთ ადეკვატურად. ფსიქოლოგი არ არის ის ადამიანი, რომელსაც უკიდურეს შემთხვევებში უნდა მიმართოთ მხოლოდ. შეიძლება, ვერ ვუგებთ ჩვენს შვილს, მივმართოთ რჩევისთვის ფსიქოლოგს, გავარკვიოთ, არის თუ არა რაღაც ქცევები ნორმაში. როდესაც ვლაპარაკობთ შვილებზე და გვგონია, რომ მათ პრობლემები აქვთ, უნდა გადავხედოთ ჩვენს თავებს. ჩვენ ხომ არ გვაქვს რაღაც პრობლემები?! ხომ არ ვართ შეშინებულები, ყველაფერი ხომ არ გვაშინებს, ხომ არ ვაიძულებთ შვილებს სამყარო აღიქვან საშიშად? ხომ არ ვართ იმპერატიულები, ვთხოვთ ბავშვებს შეასრულონ ყველაფერი, რაც ჩვენს სურვილებს აკმაყოფილებს და მათი სურვილის საწინააღმდეგოა. ხომ არ ვართ ზედმეტად დეპრესიულები და ამას გადავდებთ ჩვენს შვილს?! ჩვენ როდესაც მოვიპატიჟეთ შვილები ამ სამყაროში, მათ არ იცოდნენ არაფერი. ჩვენ ვაძლევთ ამ გამოცდილებას შვილებს,“- აღნიშნულ საკითხზე სალომე ფანჯიკიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

შეიძლება დაინტერესდეთ

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია
როდესაც მშობლები პატარას დააძინებენ და მათ გვერდით რჩებიან, ბავშვები მშვიდად აგრძელებენ ძილს, თუმცა ხშირად საკმარისია, ორი წუთით გავიდეს მშობელი, ისინი მაშინვე იღვიძებენ. ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.
- თავიდან, როდესაც ბავშვი ჩვილია, შესაძლოა მშობელი შფოთავდეს, განიცდიდეს, ნერვიულობდეს და ერჩივნოს ის ახლოს ჰყავდეს. ამასთან, ჩვილი დაბადებამდე 9 თვეს დედის სხეულში ატარებს, მიჩვეულია იმ გარემოს და სამყარო მისთვის უცხოა, ამიტომ საწყის ეტაპზე, მშობლის სიახლოვე ძალიან სჭირდება. ამ პერიოდში შესაძლოა, ეძინოს მასთან ახლოს, მაგალითად, გვერდზე მოიდგას მისი საწოლი ან გამოიყენოს საწოლი-მანეჟი, ასე ვთქვათ, მშობლის საწოლზე მისადგამი. რადგან ყველა ბავშვი და შემთხევა ინდივიდუალურია, მიდგომაც უნდა იყოს ინდივიდუალური, მზა და საყოველთაო რეცეპტი ამ სიტუაციისთვის არ არსებობს.
6 თვემდე ასაკში ბავშვს მუდმივად სჭირდება დედა, მისი მზრუნველობა და მოვლა. 6-დან 1,5 წლამდე ვითარდება წარმოსახვა, პატარა ხდება მეტად ემოციური, შესაძლოა დაეწყოს შფოთვა, რამაც ხელი შეუშალოს ძილს. ასეთ დროს ბავშვი თავს დაცულად გრძნობს მშობლების სიახლოვეს. 1,5-დან 2,5 წლმდე ბავშვეს ეშინიათ სიბნელის, მარტო ყოფნის. ვთანხმდებით, რომ ბავშვს შესაძლოა ეძინოს ჩვილობიდან გარკვეულ ასაკამდე მშობლის საძინებელში, თუმცა არა მათ საწოლში. ამასთან, დროთა განმავლობაში, იქნება ეს ცალკე საწოლი თუ საწოლი-მანეჟი ნელ-ნელა, სანიტიმეტრ-სანტიმეტრ უნდა დავაშოროთ მშობლების საწოლს, რათა უმტკივნეულოდ გადავიდეს 3-4 წლის ასაკში, ჯერ საწოლში, რომელიც ცოტა მოშორებით დგას და შემდეგ, დაახლოებით, 6 წლიდან უკვე საკუთარ ოთახში. შესაძლოა, ეს უფრო ადრე მოხდეს. გავიმეორებ, რომ ყველა შემთხვევა არის ინდივიდუალური და თავისებურ მიდგომას საჭიროებს.
- არის თუ არა ეს მიჯაჭვულობა?
- რაც შეეხება მიჯაჭვულობას, ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია. მიჯაჭვულობა გულისხმობს არა ამ სიტყვის პირდაპირ გაგებას. მიჯაჭვულობა არის ძლიერი ემოციური კაშირი, რომელიც ყალიბდება შვილს და მშობელს შორის (ან ადამიანს, რომელიც ზრუნავს და პასუხისმგებლობა აკისრია), რისი გადატანაც შემდგომში სამყაროზე და სხვა ადამიანებზე ხდება, ასე ვთქვათ, ეს უნარი გენერალიზდება. 0-1 წლის ასაკში არის ნდობა-უნდობლობის პერიოდი სამყაროსთან მიმართებაში, ხოლო 1-2 წლამდე უკვე სწავლობენ ზემოთ აღნიშნულს და პირველადი შთაბეჭდილებით, თუ როგორი იქნება პირველადი გამოცდილება ურთიერთობებში, ყალიბდება ნდობა ან უნდობლობა. ასე რომ, ეს სიახლოვე საწყის ეტაპზე ამ მდგომარეობისთვის კარგიც არის, თუმცა დრო და დრო საჭიროა დამოუკიდებლობის ხარისხის ზრდა.
- ზოგ შემთხვევებში დიდხანს გრძელდება და უკვე მოზრდილებსაც უჭირთ მშობლის გარეშე ძილი. რა უნდა გააკეთოს მშობლებმა, რომ ბავშვი მიეჩვიოს მარტო ძილს?
- საწყის ეტაპზე გავუსი ხაზი ინდივიდუალიზმს, ახლაც მინდა ვახსენო, თუმცა თუკი რაიმე განსკუთრებული საჭიროება არ აქვს ბავშვს (მოზარდს), 6 წლიდან სასურველია ეძინოს ცალკე ოთახში. აღსანიშნავია, რომ ცალკე საწოლში წოლის გამოცდილების მქონე ბავშვები უფრო ადვილად ეჩვევინ სხვა ოთახში ძილს, თუმცა მშობელმა აუცილებლად უნდა შეიმუშავოს რუტინა, რაც ბავშვს მშობლების ოთახში ძილის ასოციაციას დაურღვევს. მნიშვნელოვანია სწორად შერჩეული დრო, საუბარი და შემზადება აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ასევე, მშობელსაც უნდა ჰქონდეს ფსიქოლოგიური მზაობა და მყარი პოზიცია, რომელსაც არ დათმობს. არსებობს გარკვეული სტრატეგიები, თუკი მშობელს დამოუკიდებლად უჭირს ამ პროცედურის განხორციელება და სიტუაციასთან გამკლავება. სამოქმედო გეგმის შესადგენად უნდა მიმართოს სპეციალისტს (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად