Baby Bag

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობაში მეტი სიახლოვის დამყარება და შვილთან ხშირი საუბარი ურჩია:

„როდესაც ბავშვი სადმე მიგყავთ, ჩუმად არ ატაროთ ბავშვი ორი წლისა, ხუთი წლისა, შვიდი წლისა. მუჭებით არ ათრიოთ, აბა ჩქარა წამოდი, ჩქარა, ჩქარა. რაღაც ელაპარაკე. ბავშვი ლაპარაკში იზრდება. ლაპარაკში ხატები ჩნდება. ლაპარაკში წარმოდგენები აშენდება. ამის გარეშე აღზრდა არ მოხდება. გააგრძელე გუშინდელი ზღაპარი, უამბე შენს თავზე რაღაც. რაღაცაზე ილაპარაკეთ. ნუთუ დავმუნჯდით და სალაპარაკო არაფერი გვაქვს?! ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ!

ერთხელ პაატამ რაღაც აწყენინა დედას ცუდი სიტყვით. ჩემი მეუღლე მართლა ნაწყენი წავიდა, დაჯდა და ტიროდა. მე არ ჩავერიე ამ საქმეში. რომ ჩავრეულიყავი, ვეტყოდი: „როგორ არ გრცხვენია?! მიდი ახლა, ბოდიში მოუხადე!“ მოვახდევინებდი ბოდიშს, მაგრამ მე უკვე ვიცოდი, რომ აღზრდა არ შედგება ამით. როდესაც რამე ხდება ასეთი რთული, არ ეცადოთ, რომ ემოციის ფონზე იქვე გადაწყვიტოთ ამოცანა. გადადეთ ერთი კვირით, ათი დღით. მოიფიქრეთ, როგორ უნდა ამოხსნათ ეს ამოცანა. ბავშვის აღზრდა მრავალუცნობიანი ამოცანაა. ერთს კი ასწორებ, მაგრამ მეორე რომ ფუჭდება?! სულ ვფიქრობდი, რა ვქნა? რა ვქნა? აი, რა გავაკეთე. ერთ დღეს ვმუშაობდი, მოვიდა, მეხუთე კლასში იყო და რაღაცის გაკეთება უნდოდა. ვის უნდა ეს ყველაფერი-მეთქი? მასწავლებელს უნდაო. ვუთხარი, წამოდი, რაღაც მაქვს-მეთქი შენთან სალაპარაკო. რა გაქვს სათქმელიო? აქ არ შეიძლება თქმა, საიდუმლოა-მეთქი. გარეთ გავიპარეთ. ბაღისკენ ჩუმად წავედით. ხმას არ ვიღებდი. ეს ჩვენი წესი არ იყო. პაატა ჩაფიქრდა უკვე. დავსხედით ბაღში. მას ვუთხარი, ეს არის მამაკაცური საუბარი-მეთქი. რამდენი წლის ხარ-მეთქი? 12 წლისა გავხდიო. ეს მეფური ასაკია-მეთქი. რატომო? იმიტომ, რომ ერეკლე მეფე 12 წლისა აკურთხეს მეფედ, ჯარს გაუძღვა წინ-მეთქი. რაც უნდა გითხრა, ამას როგორც მეფე გამიგებ-მეთქი. რჩევა მინდა გკითხო-მეთქი. ერთ დროს გოგო შემიყვარდა ძალიან და ვუთხარი: ოღონდ ცოლად გამომყევი და შენს თავს არავის გავაბრაზებინებ-მეთქი არასდროს. დამთანხმდა და ცოლად გამომყვა-მეთქი. მე ეს პირობა მივეცი ჩემს საყვარელ ქალს, მაგრამ ამ ქალს უკვე აწყენინეს, ვინც აწყენინა ჩემი შვილია, რა ვქნა არ ვიცი და მირჩიე, რა გავაკეთო-მეთქი. დამსაჯეო, პაატამ მითხრა. მე ვუთხარი: დასჯა რომ მდომებოდა, დაგსჯიდი. აქამდე ერთი კაცი ვიყავი სახლში, არ დადგა დრო, რომ ორნი ვიყოთ-მეთქი? ეს იყო მამაკაცის საუბარი მამაკაცთან,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

​წყარო

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად