Baby Bag

რა განსხვავებაა ცელქ და ჰიპერაქტიურ ბავშვს შორის? - ნევროლოგ გვანცა არველაძის განმარტება

რა განსხვავებაა ცელქ და ჰიპერაქტიურ ბავშვს შორის? - ნევროლოგ გვანცა არველაძის განმარტება

ბავშვთა ნევროლოგმა გვანცა არველაძემ ბავშვის სიცელქესა და ჰიპერაქტივობის სინდრომს შორის არსებული განსხვავებების შესახებ ისაუბრა:

„ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომი გახლავთ განვითარების აშლილობა. ის ქცევის დარღვევით ვლინდება. ეს სინდრომი დაახლოებით 3-დან 9%-მდე ბავშვებში არის გამოხატული. პროცენტი საკმაოდ მაღალია. მნიშვნელოვანია მოვახდინოთ დიფერენცირება, არის ეს სიცელქე თუ საქმე გვაქვს სინდრომთან, რომელსაც სჭირდება სპეციალისტის ჩარევა. რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? აუცილებელია, რომ ეს ნიშნები გამოხატული იყოს ორ გარემოში. თუ ბავშვი სახლში არაადეკვატურად იქცევა და სკოლაში მას არ აქვს არანაირი პრობლემა, ე.ი. ეს არ არის ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

სპეციალისტისთვის ძალიან ადვილად გასარჩევია, სიცელქე რა არის და რა არის ჰიპერაქტივობა. ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდომის მქონე ბავშვს არ შეუძლია მოსვენება, ვერ ჩერდება გაკვეთილზე. პირველი, რასაც მშობელს ვეკითხებით: „დადის გაკვეთილზე? აქვს ეს ჩივილი?“ ხშირად ბავშვი დგება გაკვეთილზე, გადის. ეს იმიტომ კი არ ხდება, რომ მას ასე უნდა, ის ამას ვერ აკონტროლებს. ამის ერთ-ერთი მიზეზი არის ის, რომ თავის ტვინში არის გარკვეული უბნები, რომლებიც პასუხისმგებლები არიან ყურადღების კონცენტრაციაზე, კონტროლზე, რეაქციაზე, სტიმულზე. მათი არასრულფასოვანი განვითარება იწვევს ამ ნიშნებს ბავშვებში.

ადრეულ ასაკში ჰიპერაქტივობის სინდრომის გამოვლინებაა, რომ მოტორული აქტივობა არის საკმაოდ მკვეთრი, ვერ ხდება ბავშვის გაჩერება, მშობელს არ შეუძლია კონტროლი, არის მეტყველებასთან დაკავშირებული სირთულეები. ასეთი ბავშვი გაუჩერებლად ლაპარაკობს, სვამს კითხვებს, ძალიან კომუნიკაბელურები არიან, მათ ძალიან მაღალი მოსწრების უნარიც აქვთ. ეს არ არის სიცელქე. ეს უკონტროლო მოტორული აქტივობაა, რომელიც შემაწუხებელია მშობლისთვის. ბაღში ბავშვს არ შეუძლია აქტივობებში ჩართვა, ინსტრუქციის დამახსოვრება. ამით მშობელი უნდა მიხვდეს, რომ მიმართოს სპეციალისტს. დიაგნოზი უნდა დაისვას მულტიდისციპლინური გუნდის ჩართულობით. პირველი რგოლი არის პედიატრი, შემდეგ - ნევროლოგი, შეიძლება დაგვჭირდეს მეტყველების სპეციალისტი, ოკუპაციური თერაპევტი. რამოდენიმე ხნის დაკვირვების შემდეგ უნდა დაისვას დიაგნოზი,“- აღნიშნულ საკითხზე გვანცა არველაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დილა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად