Baby Bag

როგორ მოვიქცეთ, როდესაც მოზარდი არ სწავლობს? - ფსიქოლოგ ნატა მეფარიშვილის რეკომენდაციები

როგორ მოვიქცეთ, როდესაც მოზარდი არ სწავლობს? - ფსიქოლოგ ნატა მეფარიშვილის რეკომენდაციები

ფსიქოლოგმა ნატა მეფარიშვილმა მშობლებისთვის ერთ-ერთ ყველაზე აქტუალურ კითხვას უპასუხა და მოზარდის სწავლის პრობლემებთან გამკლავების გზებზე ისაუბრა:

„როგორ მოვიქცეთ, როდესაც მოზარდი არ სწავლობს? ეს არის შეკითხვა, რომელსაც ძალიან ხშირად სვამენ მოზარდის მშობლები. რა ვქნათ? სწავლა ხომ მნიშვნელოვანია? მშობელი ძალიან ყურადღებით უნდა იყოს იმასთან მიმართებაში, თუ რა უნარები აქვს მის შვილს, რა გამოსდის კარგად, რა სიამოვნებს. მან უნდა დასვას საკუთარ თავთან შეკითხვა: მისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მისი შვილი იყოს ბედნიერი, წარმატებული და რეალიზებული კონკრეტული მიმართულებით, თუ ის, რომ შესრულდეს გეგმა, რომელიც მან დასახა შვილთან მიმართებაში? ბავშვი არის პიროვნება. ის ვერაფრით ვერ იქნება მშობლის ასლი და მისი მოლოდინების შესატყვისი.

„მე გადავწყვიტე, რომ ასე უნდა იყოს, მუსიკაზე უნდა იაროს, ამდენი უნდა ისწავლოს,“ - აქედან ვერ გამოდიან მშობლები. ზედმეტი ძალისხმევა, თითის ქნევა, ყვირილი, აქცენტების კეთება, ძალადობრივი გამოხტომები არ არის იშვიათი. „რატომ არ სწავლობ? რა ხდება?“- ეს დავა მინიმუმამდე, როგორც კი მშობელი დაალაგებს იმ უნარებს და შესაძლებლობებს, რაც შვილს აქვს, რაც გამოსდის და მოსწონს.

თუ ყველაფერი გავაკეთე და ასპარეზი მომზადებულია იმისთვის, რომ ბავშვმა ისწავლოს, შეკითხვები უნდა დავსვა: რამ გამოიწვია ის, რომ ბავშვი არ სწავლობს? უნდა მახსოვდეს, რომ ეს არის გარდატეხის ასაკი და იქ შეიძლება ბევრი ფაქტორი ცვლიდეს მოცემულობას. ბევრი ფაქტორია საჭირო იმისთვის, რომ მე მივიღო განათლებული, სწავლაზე ორიენტირებული მოზარდი. სულაც არ არის აუცილებელი, რომ ყველა პირობას, რომელსაც მე დავსახავ, ასრულებდეს ჩემი შვილი და მაშინ ვიღებდე მას იდეალურად და წარმატებულად,”- აღნიშნა ნატა მეფარიშვილმა.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად