Baby Bag

„თამაში „ჭიტა“ არის ბავშვის განვითარების ერთ-ერთი ეტაპი,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

„თამაში „ჭიტა“ არის ბავშვის განვითარების ერთ-ერთი ეტაპი,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა თამაშის ტიპებსა და მათ მიერ ბავშვისთვის მოტანილ სარგებელზე ისაუბრა:

„ჩვილობის ასაკში ბავშვები პრიმიტიულ სოციალურ თამაშებს თამაშობენ, მაგალითად, „ჭიტას“ თამაში. ეს არის აბსოლუტურად ემოციური თამაში. ბავშვი იმალება და უნდა გამოჩნდეს. ეს არის თამაში, რომლითაც ვხვდებით საგნის მუდმივობა რამდენად აქვს. 4 თვის ბავშვისთვის საგანი, რომელსაც ვერ ხედავს, არც არსებობს. სწორედ ამიტომ მშობელი შორს რომ მიდის, ტირილს იწყებს. როდესაც ამას აკეთებს და ხელებს გიწევს, ეს ნიშნავს, რომ ბავშვი გეძებს. ეს არის განვითარების ერთ-ერთი ეტაპი. „მოვედი, მოვედი“ თამაში კიდევ და მსგავსი ემოციური თამაშები აუცილებელია ბავშვის ემოციური განვითარებისთვის. ეს თამაშები არის 7-8 თვიდან.

დამოუკიდებელ თამაშში იგულისხმება, როდესაც ბავშვი სხვა ბავშვებით დიდად არ არის დაინტერესებული. ის თამაშობს თავისთვის, დამოუკიდებლად. ორ წლამდე ძირითადად დამოუკიდებელი თამაშია. ორი წლიდან შემოდის პარალელური თამაში, როდესაც ვარ სხვა ბავშვებთან ერთად, ვთამაშობ კუბიკებით, ისინიც თამაშობენ კუბიკებით, მაგრამ კომუნიკაცია არ გვაქვს. სოციალური თამაში არის თამაში, სადაც სხვებთან ინტერაქციაში შევდივარ. სოციალური თამაში იწყება 3-4 წლიდან. 3 წლის ბავშვი სხვებთან ერთად თამაშობს, მაგრამ წესებს ნაკლებად იცავს. სოციალურ თამაშში იგულისხმება როლური თამაშებიც, დრამა. ეს უაღრესად მნიშვნელოვანია, იმიტომ, რომ წარმოსახვას ავითარებს.

წაძღოლითი თამაშია, როდესაც სჭირდება, რომ ვიღაც დაეხმაროს. სიმბოლური თამაშია, როდესაც იღებს სხვა ნივთს და ვითომ ტელეფონია და ლაპარაკობს. სიმბოლური თამაში შეიძლება იყოს ხატვა, მღერა. წესების დაცვით თამაში შემოდის 4-5 წლიდან. 3 წლის ბავშვს უჭირს ამ ჩარჩოს მორჩილება,“- მოცემულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

წაიკითხეთ სრულად