Baby Bag

რომელი მავნე ჩვევაა ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სახიფათო? - ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

რომელი მავნე ჩვევაა ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სახიფათო? - ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

ფსიქოლოგმა ზაზა ვარდიაშვილმა გავრცელებული მავნე ჩვევებისა და მათი გამომწვევი მიზეზების შესახებ ისაუბრა: 

„არსებობს ფრჩხილების კვნეტის მავნე ჩვევა, ტრიქოტილომანია - თმებით მანიპულირება, ტრიქოტილოფაგია - როდესაც ადამიანები იძრობენ და ჭამენ თმებს. არცერთი ეს მდგომარეობა ნეგატიურად არ ითვლება და ჯანმრთელობისთვის საშიში არ არის, გარდა ერთისა, ეს არის ტრიქოტილოფაგია, ანუ თმების ჭამა. თითის წოვის მავნე ჩვევა ძალიან მცირე ასაკში აღინიშნება. ბავშვებს ახასიათებთ, როგორც ხელის თითის, ასევე ფეხის თითის წოვის მომენტებიც. სწორედ ამას უკავშირდება ერთ-ერთი თეორია, რომ თითის წოვა და სხვადასხვა საგნების ღეჭვა არის იმ პერიოდიდან გამომდინარე, როდესაც ძუძუს წოვდა ბავშვი. ძუძუს წოვის დროს მარტო რძეს არ აქვს მნიშვნელობა. ამ დროს ბავშვის ორგანიზმის სეროტონინით გაჯერება ხდება. სეროტონინი არის ბედნიერების, სიმშვიდის, ნივთიერება.

ბოლო პერიოდში ჩნდება და ჩნდება ახალი დამოკიდებულებები. ძალიან ბევრი ადამიანი დღეს ემოციურ სიტუაციაში, გაცნობის ან მსგავს ვითარებაში, აქტიურად სარგებლობს ტელეფონით, რაც ასევე დამოკიდებულებაა. თამბაქოს მოწევაც ადამიანების აზრით, სტრესის განმუხტვის სურვილს უკავშირდება.

როდესაც ბავშვი იმყოფება საინტერესო და მის მიმართ კეთილგანწყობილ გარემოში, არ უწევს რაღაც უინტერესოს კეთება, დაკავებულია მუდმივად მისთვის საინტერესო გართობებით, როგორც წესი, ასეთი ჩვევებიდან გამოსვლა საკმაოდ ადვილად ხდება. მშვიდი, ბავშვზე ორიენტირებული გარემო, ბევრი გასართობი და საქმიანობა ბავშვისთვის და ეს პრობლემები არ გვექნება ისე აქტიურად შემდგომში,“- მოცემულ საკითხზე ზაზა ვარდიაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „უიქენდი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„უიქენდი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად