Baby Bag

„უკვე ერთი წლის ასაკის ბავშვზეც შეიძლება ექიმმა ეჭვი მიიტანოს, რომ პოტენციურად, შესაძლოა, იყოს აუტიზმის სპექტრის აშლილობა,“- ფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი

„უკვე ერთი წლის ასაკის ბავშვზეც შეიძლება ექიმმა ეჭვი მიიტანოს, რომ პოტენციურად, შესაძლოა, იყოს აუტიზმის სპექტრის აშლილობა,“- ფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი

ფსიქოლოგმა მაია მაჭავარიანმა აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შესახებ ისაუბრა და ის ასაკი დაასახელა, როდესაც პედიატრებს ან ბავშვთა ნევროლოგებს აუტიზმის სპექტრის აშლილობაზე ეჭვის მიტანა შეუძლიათ:

„2-3 წლამდე, როგორც წესი ოფიციალურად დიაგნოზის დასმა არ ხდება. რა თქმა უნდა, პედიატრმა ან ბავშვთა ნევროლოგმა უკვე ერთი წლის ასაკის ბავშვზეც კი შეიძლება ეჭვი მიიტანოს, რომ ეს პოტენციურად, შესაძლოა, იყოს აუტიზმის სპექტრის აშლილობა. ასეთ შემთხვევაში მშობელს ვურჩევთ ხოლმე, რომ იყოს ყურადღებით, რას მიაქციოს ყურადღება. გაიცემა რეკომენდაციები, რა შეიძლება გაკეთდეს სახლის პირობებში. ბავშვს აუცილებლად ვიბარებთ მონიტორინგზე. ბავშვი აუცილებლად უნდაა შეფასდეს კიდევ რამდენჯერმე. შემდგომში უკვე ხდება საბოლოოდ დიაგნოზის გამოტანა.

ეს ისეთი ტიპის დიაგნოზია, რომლის „მოხსნა“ არ ხდება. არის მდგომარეობები, რომელიც შეიძლება გაქრეს მკურნალობის პროცესში. ეს არ არის ის მდგომარეობა, რომელსაც განვკურნავთ. მხარდაჭერა სჭირდება ყველას იმისთვის, რომ ხელი შევუწყოთ მათ სოციუმში ინტეგრაციას და ცხოვრების ხარისხი ჰქონდეთ მაღალი. ამის მიხედვით უკვე სპეციალისტი წყვეტს რა გაკეთდეს.

ადრეულ ასაკში ვიყენებთ სასკრინინგო დანიშნულების კითხვარებს, რომელშიც არის წონიანი კითხვები, რომლებიც გადამწყვეტია ეჭვის მიტანისთვის. მშობლის მიერ მოწოდებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით ვაკეთებთ დასკვნებს. ADOS-ის შემთხვევაში ამას აკეთებს სპეციალურად დატრენინგებული ადამიანი. მან იცის, რას უნდა დააკვირდეს, რა სტიმულები მიაწოდოს. ADOS ტესტს აქვს თავისი მოდულები, რომლებსაც ვარჩევთ იმის მიხედვით, რა დონეზე აქვს განვითარებული ბავშვს ენა. ხდება კლინიკური შეფასება, რის გამოც გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს კლინიცისტის დატრენინგებას,“- მოცემულ საკითხზე მაია მაჭავარიანმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?
როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, ფსიქოლოგი სოფო მელაძე.
- როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ ხანდახან შეიძლება წააგოს და არ უნდა გაღიზიანდეს?
- პირველ რიგში, გაღიზიანებას წაგების დროს ხელს ძალიან უწყობს ოჯახური გარემო. თუ ბავშვის მშობლები ზედმეტად მომთხოვნები და კრიტიკულები არიან, მაგალითად, წადი, ახლა ითამაშე და მოიგე, არ წააგო, იცოდე - ამ მესიჯით ბავშვი აუცილებლად ეცდება ყველანაირი გზით მოგებას და წაგების შემთხვევაში ძალიან გაღიზიანდება.
მნიშვნელოვანია, მიუხედავად გაღიზიანებისა, ბავშვი არ მოვარიდოთ მსგავს სიტუაციებს, პირიქით, ვიმუშავოთ ამის გამოსწორებაზე, რომ უფრო ნაკლებად ემოციურად აღიქვას წაგება. არ ავუკრძალოთ ემოციების გამოხატვა, რადგან აქვს უფლება, იყოს მოწყენილი და გაბრაზებული როცა წააგებს, მაგრამ არა თვითდამაზიანებელი ან სხვისი დამაზიანებელი ქცევითი გამოხატულებით. აქ მნიშვნელოვანია დროც, ეს პროცესი არ უნდა გაგრძელდეს წაგებიდან 1-2 საათის შემდეგაც. შეიძლება ახსოვდეს, მაგრამ ემოციური ფორმა ნელ-ნელა უნდა დასტაბილურდეს.
როგორ ავუხსნათ წაგება? ალბათ, მოდელირებით. ხშირად დედამაც წააგოს, მამამაც, ოჯახის სხვადასხვა წევრმა და ეს სოციალურად მისაღები ფორმით გამოხატონ ფრაზით - „არაუშავს, სხვა დროს იქნებ მოვიგო, კიდევ მექნება თამაშის შანსი.“
ასევე მნიშვნელოვანია, რომ წაგების მომენტში, როცა პირველი ემოციური ფონი გადაივლის, მიმართოთ ბავშვს და პროცესზე გაუმახვილოთ ყურადღება და არა შედეგზე - „დღეს რა კარგი თამაში იყო არა?“ „როგორ ვიცინეთ, როგორ ვიმხიარულეთ, მამას რომ ფეხი გაუცურდა გახსოვს?“ გაუმახვილეთ ყურადღება საინტერესო და სასაცილო დეტალებზე, უთხარით გარკვეული მოქმედება რა კარგად გააკეთა - „მაინც რა მაგარი გოლი იყო წეღან, რა ძლიერი ხარ!“
საითაც მივმართავთ ბავშვის ყურადღებას, მასზე გაამახვილებს. ვასწავლოთ აქედანვე პროცესით ტკბობა.
- გარდა მხარდაჭერისა, რა ქცევა შეგვიძლია შევთავაზოთ?
- „ერთად კეთება“. წარმოიდგინეთ, როცა არ გრძნობთ თავს კარგად და რაღაც არ გამოგდით, როგორი სასიამოვნო მოსასმენია, როცა ვინმე დახმარებას გთავაზობს და ცდილობს გაგაკეთებინოს უკეთესად. ჩვენ შეგვიძლია დავპირდეთ, რომ ერთად გავაკეთებთ ამას, სანამ უკეთესი შედეგი არ ექნება და დავეხმარებით.
გამოიყენეთ საინტერესო ფილმები და ანიმაციები, სადაც ნაჩვენებია, რომ მთავარი გმირებიც მარცხდებიან ზოგჯერ, წიგნის პერსონაჟებიც, მაგრამ ისინი არ ნერვიულობენ ბევრს, სხვა დროს ისინი მოიგებენ.
- თუ მას არ ვუბიძგებთ გააცნობიეროს წაგება, რა უარყოფითი შედეგი შეიძლება გამოიღოს ამან მომავალში?
- პირველ რიგში, გაუჭირდება მომავალში ჯანსაღი თვითშეფასების შენარჩუნება, ძალიან თვითკრიტიკული იქნება, შესაძლოა თავი აარიდოს ყველანაირ საინტერესო გამოწვევას იმის შიშით, რომ არ წააგოს. შესაძლოა გაუჭირდეს ურთიერთობების დამყარება, რადგან ის ორიენტირებულია მხოლოდ საკუთარ გამარჯვებაზე და ნაკლებად გუნდურია. როცა ჩვენ ვსწავლობთ დამარცხებას, მეტად ემპათურებიც ვხდებით იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც სხვა დროს წააგებენ. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად