Baby Bag

„ბაღის ასაკიდან უნდა დაიწყოს ემოციების რეგულირებაზე მუშაობა,“ - ფსიქოლოგი თიკო ზენაიშვილი

ფსიქოლოგმა თიკო ზენაიშვილმა ბავშვისთვის ემოციების რეგულირების სწავლების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„სამი წლის ასაკში ბავშვი იწყებს ემოციების ფართო სპექტრის გაცნობას. მნიშვნელოვანია ჩვენ როგორ მივაწვდით მას ამას. ჩვენ ხშირად გვაქვს ასეთი სიტყვები: „ნუ გეშინია.“ სამი წლის ასაკში ბავშვი შიშსაც გრძნობს უკვე. ჩვენ ვეუბნებით: „ნუ გეშინია.“ ეს არ არის სწორი. შიში გავაცნოთ ბავშვს, როგორ შეეშინდა, რისი შეეშინდა. ვეცადოთ, გაიცნოს შიში ბავშვმა, გაუშინაურდეს. ეს არის ემოციური ინტელექტი. ემოციის გადაკეთება არ ხდება, ხდება მართვა. ბავშვი რომ წაიქცევა და ტირის, ვეუბნებით: „ნუ ტირი,“ „ბიჭები არ ტირიან.“ ეტკინა? ტკივილზე ვესაუბროთ ბავშვს, როგორი იყო ეს ტკივილი, ძლიერი თუ სუსტი, სად ეტკინა, რომ ბავშვმა გაიცნოს თავისი ემოცია.

ჩვენ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს, რომ გაიცნოს ემოცია, შეიცნოს ის და მიიღოს მისგან სარგებელი. ზიზღი რომ იგრძნო ბავშვმა, მოდი, ვესაუბროთ ამის შესახებ, რატომ და როგორ მოხდა. ბაღშიც ეს უნდა ხდებოდეს. ვიღაც სათამაშოს რომ წაართმევს, ბუნებრივია ბავშვი გაბრაზდება. ჩვენ ვეუბნებით: „არაუშავს, მიეცი, დაუთმე.“ არ ვაძლევთ მას ემოციის გამოხატვის საშუალებას. მეტი ხომ არაფერი უნდოდა ბავშვს? უნდოდა გაგება და მოსმენა. სწორედ ბაღის ასაკიდან უნდა დაიწყოს ემოციების რეგულირებაზე მუშაობა. თუ ბავშვი რაღაცაზე გაბრაზდა და ტირის, არ ვეუბნებით: „არაუშავს, გოგოა და დაუთმე, არ იტირო.“ ვკითხოთ: „რა იგრძენი?“ გრძნობებისკენ მივახედოთ. ვიყოთ გამგები მისი გრძნობისა და არა გამოხატული რეაქციების,“- მოცემულ საკითხზე თიკო ზენაიშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „ერთსულოვნების დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ერთსულოვნების დილა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?
როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, ფსიქოლოგი სოფო მელაძე.
- როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ ხანდახან შეიძლება წააგოს და არ უნდა გაღიზიანდეს?
- პირველ რიგში, გაღიზიანებას წაგების დროს ხელს ძალიან უწყობს ოჯახური გარემო. თუ ბავშვის მშობლები ზედმეტად მომთხოვნები და კრიტიკულები არიან, მაგალითად, წადი, ახლა ითამაშე და მოიგე, არ წააგო, იცოდე - ამ მესიჯით ბავშვი აუცილებლად ეცდება ყველანაირი გზით მოგებას და წაგების შემთხვევაში ძალიან გაღიზიანდება.
მნიშვნელოვანია, მიუხედავად გაღიზიანებისა, ბავშვი არ მოვარიდოთ მსგავს სიტუაციებს, პირიქით, ვიმუშავოთ ამის გამოსწორებაზე, რომ უფრო ნაკლებად ემოციურად აღიქვას წაგება. არ ავუკრძალოთ ემოციების გამოხატვა, რადგან აქვს უფლება, იყოს მოწყენილი და გაბრაზებული როცა წააგებს, მაგრამ არა თვითდამაზიანებელი ან სხვისი დამაზიანებელი ქცევითი გამოხატულებით. აქ მნიშვნელოვანია დროც, ეს პროცესი არ უნდა გაგრძელდეს წაგებიდან 1-2 საათის შემდეგაც. შეიძლება ახსოვდეს, მაგრამ ემოციური ფორმა ნელ-ნელა უნდა დასტაბილურდეს.
როგორ ავუხსნათ წაგება? ალბათ, მოდელირებით. ხშირად დედამაც წააგოს, მამამაც, ოჯახის სხვადასხვა წევრმა და ეს სოციალურად მისაღები ფორმით გამოხატონ ფრაზით - „არაუშავს, სხვა დროს იქნებ მოვიგო, კიდევ მექნება თამაშის შანსი.“
ასევე მნიშვნელოვანია, რომ წაგების მომენტში, როცა პირველი ემოციური ფონი გადაივლის, მიმართოთ ბავშვს და პროცესზე გაუმახვილოთ ყურადღება და არა შედეგზე - „დღეს რა კარგი თამაში იყო არა?“ „როგორ ვიცინეთ, როგორ ვიმხიარულეთ, მამას რომ ფეხი გაუცურდა გახსოვს?“ გაუმახვილეთ ყურადღება საინტერესო და სასაცილო დეტალებზე, უთხარით გარკვეული მოქმედება რა კარგად გააკეთა - „მაინც რა მაგარი გოლი იყო წეღან, რა ძლიერი ხარ!“
საითაც მივმართავთ ბავშვის ყურადღებას, მასზე გაამახვილებს. ვასწავლოთ აქედანვე პროცესით ტკბობა.
- გარდა მხარდაჭერისა, რა ქცევა შეგვიძლია შევთავაზოთ?
- „ერთად კეთება“. წარმოიდგინეთ, როცა არ გრძნობთ თავს კარგად და რაღაც არ გამოგდით, როგორი სასიამოვნო მოსასმენია, როცა ვინმე დახმარებას გთავაზობს და ცდილობს გაგაკეთებინოს უკეთესად. ჩვენ შეგვიძლია დავპირდეთ, რომ ერთად გავაკეთებთ ამას, სანამ უკეთესი შედეგი არ ექნება და დავეხმარებით.
გამოიყენეთ საინტერესო ფილმები და ანიმაციები, სადაც ნაჩვენებია, რომ მთავარი გმირებიც მარცხდებიან ზოგჯერ, წიგნის პერსონაჟებიც, მაგრამ ისინი არ ნერვიულობენ ბევრს, სხვა დროს ისინი მოიგებენ.
- თუ მას არ ვუბიძგებთ გააცნობიეროს წაგება, რა უარყოფითი შედეგი შეიძლება გამოიღოს ამან მომავალში?
- პირველ რიგში, გაუჭირდება მომავალში ჯანსაღი თვითშეფასების შენარჩუნება, ძალიან თვითკრიტიკული იქნება, შესაძლოა თავი აარიდოს ყველანაირ საინტერესო გამოწვევას იმის შიშით, რომ არ წააგოს. შესაძლოა გაუჭირდეს ურთიერთობების დამყარება, რადგან ის ორიენტირებულია მხოლოდ საკუთარ გამარჯვებაზე და ნაკლებად გუნდურია. როცა ჩვენ ვსწავლობთ დამარცხებას, მეტად ემპათურებიც ვხდებით იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც სხვა დროს წააგებენ. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად