Baby Bag

„დღეს ჩვენ ხშირად არ ვიცნობთ, ვისთან მეგობრობენ ჩვენი შვილები, ვისთან თამაშობენ... ჩვენი თაობის მშობლებმა ეს იცოდნენ ზეპირად,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„დღეს ჩვენ ხშირად არ ვიცნობთ, ვისთან მეგობრობენ ჩვენი შვილები, ვისთან თამაშობენ... ჩვენი თაობის მშობლებმა ეს იცოდნენ ზეპირად,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მოზარდების ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა:

„გარდატეხის ასაკის ადამიანს უხარია საზრისის ძიება, კომუნიკაცია, ურთიერთობა. დღეს რა არის? სრულიად სერი სკოლა, ძალიან მოსაწყენი გაკვეთილები, კომუნიკაცია ნული. საწყალი მშობლები დარბიან სამსახურებში, რომ შვილებს კარგი მომავალი მისცენ, თანხები იშოვონ. რა ქნას მშობელმა? ურთიერთობის თავი აღარ აქვს. საინტერესო სკოლას ვერ ვთავაზობთ ბავშვს, სადაც სიხარულით გაიქცევა, რომ ექსპერიმენტი ჩაატაროს. ეზოს რაც შეეხება, ჩემს ეზოში, ჩემი ბავშვობისგან განსხვავებით, ახლა დიდი ამბავია-მეთქი რომ გითხრათ, მოგატყუებთ. ზოგ სახლს საერთოდ ეზო არ აქვს. თანამედროვე ურბანულ გარემოში გამოდიხარ პირდაპირ ქუჩაზე, შეიძლება მანქანა დაგეტაკოს.

მე რა გავაკეთო მოზარდი რომ ვარ და საინტერესო ცხოვრება მინდა. სად შეიძლება რეალიზაცია გავუკეთო ამ ჩემს გაქანებას? ცხადია, მე ამას ვაკეთებ ინტერნეტში. ისმის კითხვა: ეს კარგია თუ ცუდია? გააჩნია, ამას საიდან შევხედავთ. ცუდია იმ კონტექსტში, რა კონტექსტშიც ჩვენ ვცხოვრობთ, იმიტომ, რომ ეს არის ერთადერთი საშუალება. „ლურჯი ვეშაპი“ ახსენეს აქ და მსგავსი ტიპის რაღაცები რა ფენომენია? საკუთარი თავის გამოცდა გინდა, სარისკო თავგადასავლები გინდა, გამოწვევაა ეს შენთვის. ადრენალინის აწევა მოზარდობის ასაკში არის სასიამოვნო. ეს არის ანკესი. არის ახალი ურთიერთობები, რომელიც არ არის რეალური ურთიერთობები. ყველა ჩვენგანს ახსოვს თავისი თავი მეათე კლასში, ყველას რომ იცნობ შენ გარშემო. ახლა ამის საშუალება არ ვიცი რატომ არ არის. შენ კოლექციას აგროვებ, გამოცდილებას იღებ. დღეს ჩვენ ხშირად არ ვიცნობთ, ვისთან მეგობრობენ ჩვენი შვილები, ვისთან თამაშობენ, ვისთან ურთიერთობენ. ჩვენ ეს არ ვიცით. ჩვენი თაობის მშობლებმა ეს იცოდნენ ზეპირად თავიანთი ოჯახებით. ჩვენ ერთმანეთთან დავდიოდით ოჯახებში. ახლა ვინ ვისთან მიდის, აღარ ვიცი უკვე როგორ არის ახალ ცხოვრებაში, ეს სჭირდებათ ამ ბავშვებს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „პულსი“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად