Baby Bag

„თუ ცოცხალ გარემოში ბავშვს არ შესთავაზეს ისეთი თამაში, რომელიც მისთვის საინტერესო იქნება, მაშინ ის ამ თამაშს მოძებნის ტელეფონში,“- ფსიქოლოგი ნინო ამონაშვილი

ფსიქოლოგმა ნინო ამონაშვილმა ბავშვების ეკრანდამოკიდებულების დასაძლევად მშობლებს ურჩია, რომ შვილებს გაჯეტებისა და ონლაინ თამაშების საინტერესო ალტერნატივა შესთავაზონ:

„გაჯეტებს შიგნით აქვს ისეთი ვერაგული რაღაცები ჩადებული, რომელიც ნარკოტიკივით არის ბავშვებისთვის, ამიტომ ძალიან რთულია ისეთი ალტერნატივის შეთავაზება ბავშვისთვის, რომ ის ამას გადადებს და სხვა რაღაცაზე გადმოერთვება, თუნდაც ეს იყოს სხვა მისი მეგობარი იქვე მჯდომი. მათ ერთად შეიძლება კინოსაც უყურონ, რომ დასხდებიან. ჩვენ უნდა მოვუფიქროთ რაღაც ალტერნატივები ტელეფონის მაგივრად.

მე ვერ გეტყვით, რომ ბავშვებს აქვთ თამაშის დეფიციტი. ყველა ბავშვი თამაშით იზრდება. ბავშვებს თამაშები სჭირდებათ. ბავშვს არ შეუძლია, რომ არ განვითარდეს. რაც მისი განვითარებისთვის საჭიროა, იმას აუცილებლად მოძებნის ის მის გარშემო. რაღაც ასაკამდე ეს არის მარტო თამაში, სხვა ის ვერაფრით ვერ ვითარდება. თუ ცოცხალ გარემოში ბავშვს არ შესთავაზეს ისეთი თამაში, რომელიც მისთვის საინტერესო იქნება და მისი განვითარებისთვის იქნება საინტერესო, მაშინ ის ამ თამაშს მოძებნის ტელეფონში. ტელეფონშიც თამაშობს ის რეალურად.

კომპიუტერული თამაშები რატომ არის ასეთი მიმზიდველი? იქ ბავშვს უკმაყოფილდება ყველანაირი მოთხოვნილება, რაც მას აქვს. უკმაყოფილდება დიდობის განცდა, თავისუფლების განცდა, შეუძლია აირჩიოს რაც უნდა, სადაც უნდა, იქ წაიყვანოს თავისი გმირი. მას უკმაყოფილდება განცდა, რომ დიდია და თვითონ აკონტროლებს ვითარებას. ისეთი რაღაცები არის ჩადებული ამ თამაშებში, რომ მისი ალტერნატივის შეთავაზება ხშირად გვიჭირს ხოლმე მშობლებს. ბავშვს უნდა შევთავაზოთ ალტერნატივა,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ამონაშვილმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად