Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორი ყველაზე კრიზისული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, როდესაც მას განსაკუთრებით ფაქიზად უნდა მოვექცეთ - ბავშვთა ნევროლოგი ნანა ხაჭაპურიძე

ორი ყველაზე კრიზისული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, როდესაც მას განსაკუთრებით ფაქიზად უნდა მოვექცეთ - ბავშვთა ნევროლოგი ნანა ხაჭაპურიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა ნანა ხაჭაპურიძემ ბავშვის ფსიქიკურ განვითარებაში კრიზისულ ეტაპებზე ისაუბრა. მან ორი ყველაზე კრიზისული ეტაპიც დაასახელა:

​ბავშვის ფსიქიკურ განვითარებაში არის რამდენიმე პერიოდი, რომელიც შედარებით კრიზისულია. ეს არის ასაკობრივი პერიოდი, როდესაც ბავშვის ფსიქიკური, ნევროლოგიური და მენტალური განვითარება ძალიან მაღალი ტემპით გამოირჩევა. ეს პირველ რიგში, ტვირთავს ნერვულ სისტემას. ანარაკლებ მნიშვნელოვანია ორგანიზმის სხვა სისტემები, როგორებიცაა გულ-სისხლძარღვთა, კუჭ-ნაწლავის და ა.შ. ამ კრიზისულ პერიოდში ბავშვები მეტად მგრძნობიარენი არიან.“

ნანა ხაჭაპურიძის თქმით, პირველი კრიზისული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში 2-3 წლის ასაკში დგება:

„პირველი კრიზისული ეტაპი არის 2-3 წლის ასაკში, როდესაც ბავშვის მენტალური და ფიზიკური განვითარება ძალიან სწრაფი ტემპით მიდის. ასევე ყველასთვის ცნობილია პუბერტული პერიოდი, 12-დან 15 წლამდე. ეს ასევე ძალიან მძიმე კრიზისული პერიოდია, როგორც მოზარდისთვის, ასევე ოჯახისთვის. ამ პერიოდის ბავშვებთან უფროსები უნდა ვიყოთ ძალიან ფრთხილად.“

„როდესაც ბავშვი იბადება თავის ტვინი ანატომიურად და მორფოლოგიურად უკვე ჩამოყალიბებულია, მაგრამ ფუნქციურად ის ჯერ კიდევ ჩამოყალიბებული არ არის. ძალიან დიდი ეტაპი ნერვული სისტემის განვითარებისა არის, როდესაც ბავშვი დგება, გაივლის და მსხვილი მოტორიკა იწყებს განვითარებას. ​შემდეგი ეტაპია მეტყველების განვითარება, როდესაც ბავშვი წინადადებებს ქმნის. ორი წლისთვის ბავშვი იწყებს აზროვნებას უფრო ფართო მასშტაბით. ამიტომ საკმაოდ ფაქიზი უნდა იყოს მასთან ურთიერთობა,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნანა ხაჭაპურიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად