Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ: შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე,“ - ხათუნა გოგელია

„არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ:  შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე,“ - ხათუნა გოგელია

ფსიქოლოგმა ხათუნა გოგელიამ ბავშვის ფსიქოტიპის ჩამოყალიბებაზე მშობლების უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობელმა შვილს მეგზურობა უნდა გაუწიოს:

​მშობელს ევალება, რომ თავის შვილს გაუწიოს მეგზურობა. მშობელი არ უნდა გამოდიოდეს მხოლოდ თავისი ინტერესებიდან, არამედ შვილის შესაძლებლობებიდან, თუნდაც შვილის გენდერული მიკუთვნებულობის შესაძლებლობიდან. ვთქვათ, მე მინდა ჩემი შვილი იყოს კეთილი, მიმტევებელი, მოსიყვარულე, ამიტომ მე მას არ ვუყიდი სათამაშო იარაღს. ეს შეუძლებელია. პირიქით, რასაც ამოირჩევს ბავშვი, ის სათამაშო უნდა აიღოს. მისი შემდგომი ჩვევები და ქცევები აქედან მოდის.“

ხათუნა გოგელიას თქმით, ბავშვმა კონკრეტული ქცევის პატერნები უნდა დაისწავლოს, რათა მომავალში გამოიყენოს:

„მან მომავალში უნდა იცოდეს თავის დაცვა. ეს არ ნიშნავს, რომ ის ხელკეტით დაიცავს ოჯახს, მაგრამ თვითონ ქცევის პატერნი თავის დაცვის, ზოგჯერ თავდასხმის, უნდა იცოდეს. ​ამისთვის უნდა ეცალოს მშობელს. მნიშვნელოვანია, ჰქონდა თუ არა დედას თავად დედობის პატერნები განვითარებული, რომ მოუნდეს თავად გაზარდოს შვილი და არა ძიძამ.“

„დედის და მამის კონფლიქტი ბავშვზე მოქმედებს, როგორც მასზე მიმართული ძალადობა. ეს კარგად არის გადამოწმებული და შესწავლილი. ის აღიქვამს, რომ მასზე ძალადობენ. პატარას ეს სტრესის ჰორმონები, ეს კუნთური ჯავშანი პატარაობიდანვე აქვს. დედა და მამა არის ორი უმნიშვნელოვანესი ფიგურა. რითი გამოირჩევა მამის ფსიქოტიპი? მამას რომ შვილი უჩნდება, მასშიც ხდება ჰორმონალური გარდაქმნები. ის უფრო მზრუნველი და თბილი ხდება. არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ: შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე. ფსიქოლოგიურად დედა არის მმართველი და თავისი სიყვარულით ზოგჯერ შემჭმელი შვილის, მზრუნველობით შემაწუხებელი. მამა არის ბავშვისთვის ნავსაყუდელი. არ აქვს მნიშვნელობა, რა გააკეთა მამამ. მამამ უბრალოდ უნდა დაამშვიდოს შვილი, მოეფეროს, რომ მას მიეყრდნოს ბავშვი. ​ეს ფუნქციები იყოფა დედასა და მამას შორის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ხათუნა გოგელიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად