Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

მასწავლებელმა და წიგნიერების ტრენერმა ინა იმედაშვილმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ზაფხულში ბავშვის დასვენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მე ვფიქრობ, რომ კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭირო რამ არის. როდესაც კალაპოტიდან ვვარდებით, გარდავისახებით, ვიზრდებით, ვვითარდებით. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ და თავად დაგეგმონ თავიანთი თავისუფალი დრო. ეს ისეთი უნარ-ჩვევაა, რომელიც სამომავლოდაც გვჭირდება. თუ ბავშვს ყველაფერს მშობელი უგეგმავს სულ, ის ვერ ეჩვევა რა გააკეთოს. მან უნდა იცოდეს, როგორ ითამაშოს. ხშირად ბავშვმა არ იცის, რა ითამაშოს. 90-იან წლებში ბავშვები რას აღარ ვიგონებდით, სიმინდებით, ბალახებით ვთამაშობდით. ძალიან ბევრი თავისუფალი დრო გვქონდა. მე ზაფხული მიყვარდა იმიტომ, რომ ხშირად ჰერბარიუმებს ვაკეთებდი. ესეც კარგი იქნება ზაფხულში, რომ ბავშვებმა მცენარეები, ფოთლები შეაგროვონ.

თუ ბავშვმა კარგად ვერ დაისვენა, მას სულ ეძინება, მოთენთილია, არ არის აქტიური, სულ წოლა უნდა, გაკვეთილზე წამოწოლილია. შეიძლება ეს აგრესიაში გადაუვიდეს. ძალიან ბევრი პროტესტი აქვთ თანამედროვე ბავშვებს, რომლებიც იღლებიან, ყველაფერს აპროტესტებენ უკვე, დასვენება უნდათ. ბავშვის წიგნირების განვითარებისთვის არ არის აუცილებელი, რომ ვურჩიოთ წიგნი და წაიკითხოს. ეს შეიძლება თავგადასავლად ვაქციოთ. რაიონებსა და სოფლებში არის ძველი ბიბლიოთეკები და ძველი წიგნები. ესტუმრონ ბიბლიოთეკას, ქექონ ძველი წიგნები. ბავშვებს უყვართ ძველი წიგნების სურნელი და ისტორიები ამ წიგნებზე.

სასწავლო პროგრამა სკოლაში ისედაც ისეა აწყობილი, რომ ერთი თვე ძველი მასალის გამეორებას ეთმობა. ბავშვები  ისეთი ყოჩაღები და გონიერები არიან, რომ უცებ გაახსენდებათ, რაც ისწავლეს. ეს ბევრად უკეთესი იქნება, ვიდრე ზაფხულში კიდევ იგივე რომ ტკეპნონ. ეს უარეს შედეგს მოგვცემს,“- აღნიშნა ინა იმედაშვილმა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად