Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება,“- ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

„თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება,“- ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

ფსიქოლოგმა ირმა კვაჭაძემ ბავშვის ჯანსაღი განვითარებისთვის ძუძუთი კვების მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა:

„ძუძუთი კვების პროცესი არის ყველაზე ინტიმური კავშირი დედასა და შვილს შორის, რომელიც დაბადებიდან პირველივე წამებში მყარდება. მუცლად ყოფნისას ბავშვი საკვებს დედის ჭიპლარით იღებს. ეს პროცესი მერეც გრძელდება. დაბადებიდან პირველი წელი ბავშვი გადის ორალურ ფაზას. ის სამყაროს ეცნობა პირით. მისი მოთხოვნილებები კმაყოფილდება პირით. ეს კონტაქტი არის მისი შფოთვის დამარეგულირებელი, დაცულობის გარანტი. ბავშვი პირით შეიცნობს სამყაროს. სწორედ ამიტომ, როდესაც ზრდასრულ ასაკში შფოთვა გვაქვს და ის არ არის გაცნობიერებული, მას კვებით ვირეგულირებთ, ან ფრჩხილების კვნეტის მოთხოვნილება გვაქვს. ეს არის ორალურ ფაზაში მომხდარი ცვლილებების დამსახურება. ამ ფაზას რამდენად ჯანსაღად გავივლით, ეს შემდგომ ასაკში აისახება.

ორალური ფაზა არის სიგნალი იმისა, რომ სამყარო აღიქვამს ჩემს მოთხოვნილებებს და ამას აკმაყოფილებს. ეს არის კვების პროცესის გამართულად ფუნქციონირება. ბუნებრივი კვების დროს ბევრად უფრო უსაფრთხოდ ხდება ამ პროცესის გავლა, ვიდრე ხელოვნური კვების დროს. ამ დროს მშობელი განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა იყოს. როდესაც ბავშვის ორგანიზმში წარმოიშობა იმპულსი, რომ მას კვების მოთხოვნილება აქვს, დედა ამას გრძნობს, როდესაც ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა. ხელოვნურ კვებაზე იმპულსის დაფიქსირება გადავადდება 10-15 წუთით. ბავშვს აქვს განცდა, რომ უნდა კვება, მაგრამ როდის დაუკმაყოფილებენ სურვილს, არ იცის. როდესაც არ ხდება ამ სიგნალის დროულად დაკმაყოფილება, ბავშვში არაერთგვაროვანი ემოციები იჩენს თავს. თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ამ შემთხვევაში ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება. ფსიქოანალიზი მთლიანად ამ ფაზის სწორად გავლაზეა დაყრდნობილი. ამ ფაზის გახანგრძლივებაც კი იგივე პრობლემაა, როგორც მისი არქონა,”- აღნიშნულ საკითხზე ირმა კვაჭაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „უიქენდი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „უიქენდი“

წაიკითხეთ სრულად