Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არის თუ არა ადამიანის ფსიქიკური პრობლემები დედის ბრალი?“ - ფსიქოლოგი სალომე ფანჯიკიძე

„არის თუ არა ადამიანის ფსიქიკური პრობლემები დედის ბრალი?“ - ფსიქოლოგი სალომე ფანჯიკიძე

ფსიქოლოგმა სალომე ფანჯიკიძემ ბავშვის ჩამოყალიბებასა და მის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მშობლის გავლენის შესახებ ისაუბრა:

„დღევანდელ დღეს არამხოლოდ დედის როლია მთავარი, რა თქმა უნდა, მამის როლიც ძალიან გამოკვეთილია. ჩვენ ყველა მოვდივართ ჩვენი ბავშვობიდან. არის ბევრი რამ, რაც გვახსენდება, რასაც მოუხდენია ჩვენზე გავლენა. ჩვენ პიროვნებები ვდგებით ჩვენი გამოცდილებით. მშობლებთან ურთიერთობას აქვს ძალიან გადამწყვეტი მნიშვნელობა. ეს გარემოა, რომელშიც ვცხოვრობთ. ჩვენ ვყალიბდებით ან ასეთ, ან ისეთ ადამიანებად. ბოლოს შეიძლება აღმოვჩნდეთ კრიზისში და მოდის ფიქრები: „ეს იმის ბრალია, რომ დედას ასე მითხრა, ეს იმის ბრალია, რომ მამა ისე იქცეოდა.“ აქედან გამომდინარე ბოლოს ვკარგავთ ჩვენს თავს, აღარ ვიცით რა ვართ, რისგან შევიქმენით, მხოლოდ სხვები წყვეტენ, თუ ჩვენც ვართ რაღაც. ადამიანები როდესაც ხვდებიან ჩემთან, არის ზუსტად ეს მომენტები, რომ ყველაფერი თითქოს სხვისი ბრალია. ისინი ვერ პოულობენ თავიანთ თავს. თავიანთ პასუხისმგებლობას ქცევებში, გადაწყვეტილებებში. თერაპია ზუსტად აქეთკენ მიდის, რომ ის, რაც ბავშვობაში გამოგვიცდია, იმ მდგომარეობასა და ჩვენს ამ მდგომარეობას შორის გავაბათ სწორი ხაზები. შეიძლება თქვენ გეუბნებოდნენ სახლში, რომ უნდა იყოთ კარგი მოსწავლე,“ პასუხისმგებლობას გკიდებდნენ, ამ რუტინამ, ყოველდღიურობამ ჩამოგიყალიბათ ყოველდღიური მიმართებები სამყაროსთან.“

„პირველი რჩევა, რასაც მივცემდი მშობლებს არის ის, რომ ფსიქოლოგის არსებობა გამოვიყენოთ ადეკვატურად. ფსიქოლოგი არ არის ის ადამიანი, რომელსაც უკიდურეს შემთხვევებში უნდა მიმართოთ მხოლოდ. შეიძლება, ვერ ვუგებთ ჩვენს შვილს, მივმართოთ რჩევისთვის ფსიქოლოგს, გავარკვიოთ, არის თუ არა რაღაც ქცევები ნორმაში. როდესაც ვლაპარაკობთ შვილებზე და გვგონია, რომ მათ პრობლემები აქვთ, უნდა გადავხედოთ ჩვენს თავებს. ჩვენ ხომ არ გვაქვს რაღაც პრობლემები?! ხომ არ ვართ შეშინებულები, ყველაფერი ხომ არ გვაშინებს, ხომ არ ვაიძულებთ შვილებს სამყარო აღიქვან საშიშად? ხომ არ ვართ იმპერატიულები, ვთხოვთ ბავშვებს შეასრულონ ყველაფერი, რაც ჩვენს სურვილებს აკმაყოფილებს და მათი სურვილის საწინააღმდეგოა. ხომ არ ვართ ზედმეტად დეპრესიულები და ამას გადავდებთ ჩვენს შვილს?! ჩვენ როდესაც მოვიპატიჟეთ შვილები ამ სამყაროში, მათ არ იცოდნენ არაფერი. ჩვენ ვაძლევთ ამ გამოცდილებას შვილებს,“- აღნიშნულ საკითხზე სალომე ფანჯიკიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად