Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს,“ - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს

„არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს,“ - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს

​​პედიატრი ევგენი კომაროვსკი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც მშობლებს ოჯახში მეორე ბავშვის გაჩენის შემდეგ უფროსთან ქცევის წესებს აცნობს. პედიატრი მშობლებს ურჩევს დრო და ყურადღება ორივე შვილს თანაბრად გადაუნაწილონ:

ოჯახში უმცროსი ბავშვის გაჩენა გარკვეული ტიპის პრობლემებს ქმნის. უფროსი ბავშვი ეჭვიანობს, აგრესიულია, უმცროს დედმამიშვილს ახალი სათამაშოსგან ვერ განასხვავებს. მშობლები თავს დამნაშავედ გრძნობენ, დრო არასდროს ჰყოფნით. ზოგჯერ უფროს და უმცროს შვილს შორის ასაკობრივი სხვაობა დიდია, ზოგჯერ კი - მცირე. ყველა ოჯახში განსხვავებული სახის პრობლემები გვხვდება. მიუხედავად ამისა, არსებობს უნივერსალური რჩევები, რომელიც ნებისმიერ შემთხვევაში ეფექტიანია.

  • როდესაც ოჯახში რამდენიმე ბავშვია მშობლებს მათთვის მეტი დროის გამოყოფა ესაჭიროებათ. ეცადეთ, საოჯახო საქმეებისთვის განკუთვნილი დრო მაქსიმალურად შეამციროთ. გამოიყენეთ თანამედროვე ტექნიკის მიღწევები: ჭურჭლის სარეცხი მანქანა, მზა საკვები და ა.შ.
  • ორგანიზაციული შეცდომები არ უნდა დაუშვათ. პატარასთან ერთად ძილი, მისი საათობით ხელში რწევა სათქვენო არ არის. ​ყურადღების დეფიციტი, რომელსაც უფროსი ბავშვები მშობლების მხრიდან განიცდიან უმთავრესი მიზეზია, რის გამოც ოჯახებში პრობლემები იწყება.
  • უფროს შვილს უმცროსზე ხშირად ესაუბრეთ. მას ყველაფერი კარგად აუხსენით. ბავშვს ხშირად წაუკითხეთ ზღაპრები და-ძმებზე, დედმამიშვილებზე.
  • არ შეიძლება პატარას საჩუქარი მოუტანოთ, უფროსისთვის კი სათამაშოს ყიდვა დაგავიწყდეთ. სჯობს სახლში ცარიელი ხელებით მოხვიდეთ, ვიდრე საჩუქარი მხოლოდ ერთ ბავშვს მოუტანოთ. ან ოჯახში ყველა ბავშვს უნდა უყიდოთ სათამაშო, ან არცერთს.
  • არ შეიძლება პატარას იავნანა უმღეროთ, უფროსს კი ძილის წინ ზღაპარი არ წაუკითხოთ. არ შეიძლება უმცროს ბავშვს ფოტოსესია მოუწყოთ, უფროსი კი უყურადღებოდ დატოვოთ.
  • უფროსი ბავშვის მცდელობა, რომ პატარას მოვლაში დაგეხმაროთ, აუცილებლად წაახალისეთ. ისეთი ვითარება თავადაც ხშირად შექმენით, როდესაც მისი დახმარება დაგჭირდებათ. უფროსი შვილი ამ დროს აუცილებლად შეაქეთ!
  • ​არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს. რამდენიმე წუთითაც არ დატოვოთ ბავშვები მარტო, თუ უფროსს ჯერ 12 წელი არ შესრულებია. მაშინაც კი, როდესაც უფროსი ბავშვი 15 წლისაა, უმცროსთან მხოლოდ თავისი ინიციატივით უნდა დარჩეს და არა მშობლის მოთხოვნით ან თხოვნით.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად