Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ყველაფერს სხვას ვაბრალებ, ჩემი ფსიქიკა წყვეტს განვითარების გზას,“ - ზურა მხეიძე

„თუ ყველაფერს სხვას ვაბრალებ, ჩემი ფსიქიკა წყვეტს განვითარების გზას,“ - ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ წარმატებული კომუნიკაციისთვის გულწრფელობისა და ბუნებრივობის მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ადამიანს შეცდომა არ უნდა აშინებდეს:

​შეცდომის დაშვება არ არის პრობლემა. ადამიანები ვართ და შეცდომას აუდიტორია გვპატიობს. ჩვეულებრივი ამბავია, რომ რაღაც სიტყვა ისე ვერ გამოვთქვი. ბუნებრივი თუ ხარ, უკვე გულწრფელი ხარ. თუ ჩვენ ტექსტს ძალიან მაგრად გავმართავთ ურთიერთობაში, აი, „მე, ბებია, ილიკო და ილარიონში" რომ არის: რავა გაზეთივით მელაპარაკებიო, აი, ასეა. არ გეჩვენება, რომ სანდოა.“

ზურა მხეიძის თქმით, კომუნიკაციის შეფასების მთავარი კომპონენტი ადამიანებზე მისი ემოციური ზეგავლენაა:

„თუ ვლაპარაკობთ ურთიერთობაში გავლენებზე, თქვენი კომუნიკაცია უნდა შეფასდეს ემოციურ კომპონენტში, რა ემოციას აღძრავს იგი და არა რამდენად ტექნიკურად სწორად არის დალაგებული წინადადება. როგორ მოქმედებთ გარეთ? რადგან ემოციური ინტელექტი გინდათ და გსურთ, ვიღაცები მართოთ, გთხოვთ, რომ ორი რამ დაიმახსოვროთ: თუ რაღაც თქვენს ცხოვრებაში ისე არ გამოდის, როგორც თქვენ გინდათ, ​ეს არის თქვენი ბრალი. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილი. თუ ჩემი ბრალი არ არის და მე ყველაფერს სხვას ვაბრალებ, ჩემი ფსიქიკა წყვეტს განვითარების გზას. თუ რაღაც არ გამომივიდა, მე უნდა ვიფიქრო, როგორ უნდა გამეკეთებინა ისე, რომ გამომსვლოდა.“

„როგორ დასკვნას ვაკეთებთ ხოლმე?! „ამას რა უნდა ველაპარაკო, იდიოტია.“ იდიოტი და უტვინო თუა, იმას თუ ვერ მართავ, ორჯერ იდიოტი გამოდიხარ, თუ შენი თავი ჭკვიანი გგონია. ამბობ, რომ შენ უფრო მაღლა დგახარ და ამ დროს ვერ მართე იმის სიტუაცია. ​როდესაც რაღაც არ გამომივიდა შვილთან, მეუღლესთან, სამსახურში უფროსთან, კოლეგასთან, ჩემი ფიქრი უნდა იყოს მიმართული აქეთკენ: რა დავაკელი? რა უნდა გამეკეთებინა სხვანაირად,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად