Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დღეს ბებიები და ბაბუები შვილიშვილებთან დროს არ ატარებენ, სამწუხაროდ, საქართველოში ეს მოიშალა,“ - თამარ გაგოშიძე

„დღეს ბებიები და ბაბუები შვილიშვილებთან დროს არ ატარებენ, სამწუხაროდ,  საქართველოში ეს მოიშალა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოში ხანშიშესულ ადამიანთა პრობლემებზე ისაუბრა. მისი თქმით, პენსიაზე გასვლის ასაკი ჩვენთან ტრაგედიაა, თუმცა ბედნიერება უნდა იყოს:

„პენსიაზე გასვლის ასაკი ჩვენთან ტრაგედიაა. ცოტა უფრო ფართოდ თუ შევხედავთ, ეს არის ბედნიერება. შენ „უნდა“ პოზიციაში აღარ ხარ. შენ შეგიძლია გააკეთო ის, რაც გაგიხარდება. სამწუხაროდ, ჩვენს საზოგადოებაში პენსიონერს ეს არ უხარია ბევრი მიზეზის გამო. იმის გამო, რომ ის არის სოციალურად დაუცველი, არის დისკრიმინირებული, ის არავის აღარ სჭირდება. 60 წლის მერე კი არა, 40 წლის მერეც შენ აღარ ხარ ახალგაზრდა, უკვე ხარ ბებერი, ვერ აკმაყოფილებ მოდის იმ ტენდენციებს,​ ხარ ძველმოდური, ხარ წარსულზე ორიენტირებული. უწყვეტი განათლება ჩვენ საშუალებას გვაძლევს ხანდაზმული ადამიანი ისევ აღდგეს თავისი ფერფლისგან, აღმოაჩინოს, რომ მას არ დაუმთავრებია ცხოვრება. ეს საზოგადოებამ უნდა გააკეთოს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ქართველ პენსიონერებს მრავალმხრივი დახმარება სჭირდებათ:

„ჩვენს პენსიონერებს ძალიან ბევრი დახმარება სჭირდებათ ჯანდაცვის თვალსაზრისით, პენსიების თვალსაზრისით. ეს ყველამ ვიცით. მე მინდა უფრო მეტი აქცენტი გავაკეთო ფსიქოლოგიურ და სულიერ მხარეზე. ​ეს ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ფინანსები. ფულს ვიშოვით და ამ ადამიანებს მხარს დავუჭერთ სოციალურად და ფინანსურად. სიცარიელე, რომელიც რჩება ჩვენს ხანშიშესულ ადამიანებში, მარტოობის განცდა, იმის განცდა, რომ აღარავის აღარ სჭირდები, ამის შველა შესაძლებელია მხოლოდ მადლიერების და ფსიქოლოგიური ზრუნვის შედეგად.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, თანამედროვე საზოგადოება კონკურენტული გარემოს შექმნაზეა ორიენტირებული, ხოლო სხვა ადამიანზე ზრუნვისთვის დრო ნაკლებად რჩება:

„რა არის ჩვენი საზოგადოება? ჩვენ როგორ ვზრდით დღეს ჩვენს ბავშვებს? ჩვენ ბავშვებს ვზრდით ასე: „შენ არავინ არ უნდა გაჯობოს, შენ არავინ არ უნდა მოგიგოს, შენ უნდა იყო კონკურენტუნარიანი.სად არის ამ კონკურენტუნარიან სიტუაციაში ზრუნვა სხვა ადამიანზე? ჩვენ უნდა ვხედავდეთ ჩვენს შემოდგომას, ჩვენს ხანდაზმულობას. თუ იქამდე მივაღწიეთ, ჩვენ აუცილებლად ამ სიტუაციაში აღმოვჩნდებით. ახალგაზრდებს ეს უნდა ახსოვდეთ ბავშვობიდან. ამას ისინი ვერ გაიგებენ, ​თუ არ აქვთ ურთიერთობა ბებიებთან, ბაბუებთან. მათ არ აქვთ საშუალება დაინახონ, რომ ვიღაც გიყვება ბევრ საინტერესო ამბავს. დღეს საქართველოში, სამწუხაროდ, ეს მოიშალა. ბებიები და ბაბუები სხვაგან წავიდნენ სარჩოს საშოვნელად. დღეს ბებიები და ბაბუები შვილიშვილებთან დროს არ ატარებენ, დღეს შვილიშვილები დილიდან საღამომდე სკოლაში არიან, იმიტომ, რომ მშობელს ვერ გამოჰყავს.“

„ჩვენი ხანდაზმულების მიმართ ზრუნვისა და მადლიერებისთვის არ გვცალია, ეს იმიტომ კი არ არის, რომ ჩვენ ცუდები ვართ. ეს სისტემური პრობლემაა. ამ სისტემურ პრობლემას ძალიან სერიოზული შველა სჭირდება. ​ეს არის ახალგაზრდა ქალებისთვის საშუალების მიცემა, რომ ცოტა მეტი დრო გაატარონ თავის შვილებთან. ეს არის ცოტა იმაზე ფიქრი, რომ პენსიაზე გასულ ადამიანს შესაძლებლობა ჰქონდეს კონსულტაციები გაუწიოს თავის ახალგაზრდა თანამშრომელს, იმიტომ, რომ მას ძალიან დიდი გამოცდილება აქვს. დაუფასებელია იმ ადამიანების გამოცდილება, რომლებსაც ბევრი უმუშავიათ. მე, როგორც ერთი ხანშიშესვლის პროცესის მქონე ადამიანი მარტო არ უნდა ვიყო,“ - განაცხადა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად