Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო, ის უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო, ის უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა ქართველი დედის ჰიპერმზრუნველობის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ დედების მსგავსი დამოკიდებულება ქართველი მამების პასიურობითაც არის გამოწვეული:

„ჰიპერმზრუნველობით ცნობილები არიან ებრაელი დედებიც, ქართველებზე უფრო მეტად. არ ვიცი აქ რატომ ჩამოყალიბდა ასე. უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო. არსებობს უპირობო და განპირობებული სიყვარული. უპირობო სიყვარულს უწოდებენ დედობრივ სიყვარულს. მე მიყვარს იმიტომ, რომ ჩემი შვილია. რაც ჩემი შვილისთვის საჭიროა, ყველაფერზე ვარ წამსვლელი. მამის სიყვარული არის აბსოლუტური. ის გეუბნება, რომ შენ მიიღებ რაღაცას იმ შემთხვევაში, თუ რაღაცას გააკეთებ. ასეთი ტიპის სიყვარული 11-12 წლის ასაკიდან ბავშვისთვის აუცილებელია, რომ მასში პასუხისმგებლობის გრძნობა ჩამოყალიბდეს. პასუხისმგებლობის შეთავაზება მშობლის მხრიდან, იმისთვის, რომ ადამიანი გახდეს ზრდასრული, არის აუცილებელი.

„დედა გენაცვალოს,“- ეს დარჩება ყოველთვის დედას, მაგრამ ან დედა უნდა გადაეწყოს ახალ ნიადაგზე, ან ვიღაც უნდა არსებობდეს, რომელიც ბავშვს პასუხს მოსთხოვს თავის საქციელზე, რომ ის პასუხისმგებელი გახდეს ქცევაზე. რატომ მოხდა საქართველოში ასე, რომ დედა ჰიპერმზრუნველია? მამებმა გადაწყვიტეს, რომ შვილი უნდა გაზარდოს მარტო დედამ. „შენი ბრალი იქნება, თუ შვილი კარგი არ გამოვიდა, მეტი რა საქმე გაქვს? სხვა რა გევალება?! შენ შვილი უნდა გაზარდო!“ - აქ ეს დამოკიდებულება იყო. ამის ბრალია, რომ დედებმა ზედმეტი აიღეს თავიანთ თავზე. დედა ნებისმიერ ასაკში მზად არის, რომ შვილისთვის ყველაფერი გააკეთოს.

მე მოხარული ვარ, რომ ახალ თაობაში მამები გააქტიურდნენ. მამა უნდა ჩაერთოს ბავშვის განათლებაში თავისი მამობრივი სიყვარულით. მამობრივი სიყვარული გახლავთ განპირობებული, პასუხისმგებლობაზე დამყარებული. დედობრივი სიყვარული გახლავთ უპირობო. უპირობო სიყვარული უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში, მაგრამ თანდათანობით როგორც ზრდასრულს, პასუხი უნდა მოვთხოვოთ ქცევაზე. ნელ-ნელა ეს ცოდნა შემოდის ჩვენთან,“- აღნიშნა ლელა ტყეშელაშვილმა.

წყარო:​ „ათონის დარბაზი“

წაიკითხეთ სრულად