Baby Bag

„დედის ყვირილი ბოროტებაა, გაღიზიანება ბოროტებაა... ამ ბოროტებაში გაზრდილ ბავშვს ფესვები გაუფუჭდება,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია, რომ დასჯა არ გამოიყენონ ბავშვის აღზრდის მეთოდად:

„რა არის დასჯა საერთოდ? ბავშვი ჩვენს ნორმებში არ მოექცა და იმის გამო, რომ მან გააცნობიეროს ეს, მას რაღაც უფლებებს ვართმევთ. არ გავუშვი ბავშვი სასეირნოდ, არ ვუყიდე ნაყინი. გაბრაზებული ვარ ამ დროს. კუთხეში დავაყენე, შეიძლება გავულაწუნე კიდეც. თუ ვინმე გონიერი ადამიანი ამაში აღზრდის ნატამალს ხედავს, გააგრძელოს ეს საქმე. რა ხდება კუთხეში დამდგარი ბავშვის თავში ამ დროს?! ერთხელ აეროპორტში დიდხანს მოგვიხდა ცდა. 3 წლის გოგო მამას ჰყავდა დაყენებული კუთხეში და უყვიროდა: არ გამოხვალ, ვიდრე არ მიხვდები, რა გააკეთე! რაგვარად მიხვდეს 3 წლის ბავშვი, რა გააკეთა ამისთანა. არადა ეხვეწება დედას, გამომიშვი, მაპატიეთო და მამა სჯის. ამას რა დავარქვა მე? იტყვის მამა, რომ მე ბავშვი მიყვარსო? არ უყვარს! დედა, რომელიც არ ეხმარება ბავშვს, იტყვის მიყვარსო? არ შეიძლება სიყვარულის შეწყვეტა!

შეურაცხყოფა, დამცირებაა დასჯა. ამ პირობებში ის სანუკვარი პროცესი, რასაც აღზრდა ჰქვია, აღარ არსებობს. ისიც იმსხვრევა, რასაც მივაღწიე. დასჯა არ არის აღზრდის მეთოდი. ბავშვი სიყვარულში უნდა გაზარდო, რომ მოსიყვარულე გაგიხდეს. ბავშვი კი არ უნდა დასაჯო, სინდისთან უნდა მიიყვანო, რომ იმან თავისი თავი თუ უნდა თვითონ დასაჯოს. თვითონ ვკითხოთ, შეაფასე რაც მოხდა, როგორც მოხდა, ის გააკეთე რაც საჭიროა. თვითაღზრდამდე მივიყვანოთ ბავშვი, თვითგანცდამდე, რომ რატომ გავაკეთე მე ეს.

დაანებეთ ამ დასჯას თავი. თუ დასჯა გინდათ ბავშვისა, ჯერ თქვენ დადექით კუთხეში და საკუთარი თავი დასაჯეთ. განა ცოტა გაქვთ ჩადენილი დანაშაული?! ერთმა ბავშვმა ინატრა, იქნებ ისეთი შენობები ააშენოთ, რომ კუთხე არ ჰქონდეს ამ შენობებსო, რადგან მშობლები სულ კუთხეში მაყენებენო. ხომ ყველამ იცით, რომ მშობლის მაგალითი აღზრდის ძალაა. მიეცით ეს მაგალითები. დასჯას მისცემთ, დაგსჯით მერე შვილი თქვენ. დედის ყვირილი ბოროტებაა, გაღიზიანება ბოროტებაა. ამ ბოროტებაში გაზრდილ ბავშვს, თუ ბებიამ, ბიძამ, მასწავლებელმა არ გადაარჩინა, ფესვები გაუფუჭდება. სიტყვა დასჯა პედაგოგიკაში არ უნდა არსებობდეს. ბავშვი რაღაც ცუდს აკეთებს? მე შემიძლია ავუხსნა მას, რა მოჰყვება ამას. 3-5 წლის ბავშვი დამიჯდება და მომისმენს, თუ წყნარად ველაპარაკები. ის იფიქრებს ამაზე, შეწუხდება, შეიძლება იტიროს. უთხარით ბავშვს: „დაჯექი სავარძელში და დაფიქრდი, კარგი იყო ეს ქცევა, თუ არ იყო კარგი, განსაჯე ეს თვითონ.“ ხომ შეწუხდება ბავშვი? ეს წუხილი არის თვითდასჯა. სიტყვა დასჯა ამოვაგდოთ ხმარებიდან და არცერთი დედა და მამა არ შემეკამათოს, აბა როგორ სხვანაირადო. თუ არზრდაზე მკითხავთ ასეა და თუ მკითხავთ, როგორ დავამშვიდო ბავშვი, როდესაც ყველაფერს ანგრევსო, მაშინ დაუყვირე, დამშვიდდება და შენც მშვიდად იქნები, მაგრამ ამას რა დავარქვა, არ ვიცი,“ - მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ „ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 გზა ბავშვის აზროვნების უნარის გასავითარებლად

5 გზა ბავშვის აზროვნების უნარის გასავითარებლად

ბავშვის აზროვნების უნარის განვითარებაზე ზრუნვა პირველივე წლიდანვე უნდა დაიწყოთ. მნიშვნელოვანია, რომ პატარას დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვაში ხელი შეუწყოთ და მისი მისწრაფებები წაახალისოთ. თქვენი შვილის აზროვნების უნარის განვითარებაზე თუ ზრუნავთ, ჩვენ მიერ შემოთავაზებულ მარტივ აქტივობებს ყურადღებით გაეცანით. მათი გამოყენებით ​ბავშვს დამოუკიდებლად მოქმედებასა და აზროვნების უნარის გაუმჯობესებაში დაეხმარებით.

1. მოამზადეთ ბავშვი ხოხვისა და სიარულისთვის

ბავშვი იატაკზე ხოხვის, ჯდომისა და სიარულისთვის მზადებას მუცელზე წოლით იწყებს. თქვენი პატარა ხალიჩაზე ყოველდღიურად დააწვინეთ მუცლით. შესაძლოა, თავდაპირველად, მას ეს არ მოეწონოს, რის გამოც​ ყველაფერი ფრთხილად უნდა გააკეთოთ. ბავშვი თავდაპირველად მუცელზე დაიწვინეთ, თავად კი ხალიჩაზე ზურგით დაწექით. როდესაც ბავშვი ხალიჩაზე მუცლით წოლას თავადაც შეძლებს, მას ახლოს სათამაშოები დაულაგეთ. ბავშვმა უნდა სცადოს სათამაშოების ახლოს მოზიდვა. თავდაპირველად ბავშვი ხალიჩაზე 2-5 წუთით უნდა დატოვოთ. დროთა განმავლობაში კი ეს დრო 20 წუთამდე შეგიძლიათ გაზარდოთ.

2. ბავშვს წიგნები წაუკითხეთ

კითხვა ბავშვს ახალ სიტყვებს აცნობს და ის მშობლიურ ენას უკეთ ეცნობა. როდესაც მშობელი მას წიგნს უკითხავს, ბავშვი კითხვის პროცესში აქტიურად ერთვება. კითხვისას მაქსიმალური მონდომება გამოიჩინეთ. გაახმოვანეთ ნაწარმოების პერსონაჟები და საგნები. თითოეული პერსონაჟის გახმოვანებისთვის სხვადასხვა ხმის ტემბრი და მიმიკა გამოიყენეთ. ბავშვს წიგნში გამოსახულ ფიგურებსა და საგნებზე ხელით მიუთითეთ. პატარებს ძალიან უყვართ ხმოვანი წიგნები, რომლებიც ფერადი ნახატებით ძალიან მდიდარია. მსგავსი წიგნები განსაკუთრებით მოსწონთ 6-12 თვის ასაკის პატარებს.

3. თქვენს შვილს ხშირად ესაუბრეთ

რაც უფრო მეტ სიტყვას მოისმენს ბავშვი ადრეული ასაკიდან, მით მეტად გაუადვილდება მას საუბრის დაწყება და აზრის გამართულად გადმოცემა. ​თქვენი მოსმენა ბავშვს საუბრის რიტმის შესწავლაშიც ეხმარება, ის სწავლობს როგორ დასვას კითხვები, როგორ ჩამოაყალიბოს წინადადება. მართალია, თანამედროვე ბავშვებს თანატოლებთან და უფროსებთან კომუნიკაციის დეფიციტი აქვთ, თუმცა ეს დანაკლისი თქვენ უნდა შეავსოთ. შეგიძლიათ ბავშვთან ერთად ენობრივი თამაშები ითამაშოთ.

4. იყავით თქვენი შვილის გულშემატკივარი

ხელი ჩასჭიდეთ თქვენს შვილს, გაუღიმეთ, გაამხნევეთ, როდესაც სიახლესთან ზიარებას ცდილობს. ეს ბავშვს მეტ სითამამეს შესძენს, ის სწავლისა და ახალი აღმოჩენებისადმი მეტად გახსნილი გახდება. მშობელთან მიჯაჭვულობა ბავშვს მეტ გამბედაობას სძენს, რათა დამოუკიდებელი ნაბიჯების გადადგმა სცადოს.

5. თამაშს განსაკუთრებული მნიშვნელობა მიანიჭეთ

თამაში ბავშვს გარემოს შესწავლაში ეხმარება. ის მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების აღმოჩენას იწყებს.​ თქვენი შვილი წაახალისეთ, რომ მან წარმოსახვითი თამაშები შეიყვაროს. ბავშვს სათამაშო ჭიქა მიაწოდეთ და დააკვირდით, დაიწყებს თუ არა ჭიქიდან წყლის დალევას. ახალი აღმოჩენები და მნიშვნელოვანი უნარების ათვისება ბავშვის ტვინს განვითარებაში ძალიან ეხმარება.

მომზადებულია​ parents.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად