Baby Bag

„კარგი იქნებოდა, რომ მშობლები ადრეული ასაკიდან გვასწავლიდნენ საკუთარი თავის მიმართ მიმტევებლობას,“- ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

ფსიქოლოგმა ირინა ტაბუციძემ თვითთანაგრძნობისა და საკუთარი თავისადმი მიმტევებლობის გამოვლენის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„უნდა ვიყოთ მიმტევებლები საკუთარი თავის მიმართ. კარგი იქნებოდა, რომ ამას მშობლები გვასწავლიდნენ ადრეული ასაკიდან. მაგალითად, საბავშვო ბაღში ან სკოლაში კონფლიქტი მოუვიდა ბავშვს მეგობართან, მაღალი ემოციური ინტელექტის მქონე დედა და მამა ასეთ დროს ბავშვს აუხსნიდა, რომ ხდება ასეთი სიტუაციები და მოდი, ახლა მოვიფიქროთ, როგორ გამოვიდეთ ამ სიტუაციიდან, როგორ დავამყაროთ კომუნიკაცია უკეთესად, როგორ შემოვირიგოთ შენი მეგობარი, როგორ გამოვასწოროთ ეს ყველაფერი. რაღაც გზებს უნდა გვასწავლიდნენ მშობლები.

ხანდახან ხდება ასე, რომ ძალიან მკაცრია მშობელი. არ გამოვიდა? შენი ბრალია! ასევე არის მეორე უკიდურესობა, რომ ის არის ცუდი და შენ არაფერში დამნაშავე არ ხარ. ორივე არის აღზრდის მახინჯი, რადიკალური გზა. ადამიანი ამისგან დისკომფორტს იღებს. შემდეგ გვიწევს მეტი წვალება.

ზრდასრულ ასაკში საკუთარ თავს შეგიძლია უთხრა, რომ კი, ეს ასეა, მაგრამ შენ მაინც კარგი ხარ. ჩვენ რაც უნდა მოვინდომოთ, რომ კარგად ვიქცეოდეთ და იდეალურები ვიყოთ, ერთია, რომ არ გამოგვდის და მეორეა, რომ ახლობლებს და მეგობრებს ვუყვარვართ ისეთები, როგორებიც ვართ. დასვით კითხვა: იგივე შეცდომა ჩემს მეგობარს რომ დაეშვა, რას ვეტყოდი? იმის მიმართ, რა თქმა უნდა, უფრო მიმტევებლები ვართ, ვიდრე საკუთარი თავის მიმართ. ის ტექსტები, რასაც სხვას ეტყოდით რეალურად თქვენია და თქვენთვისაა,“- მოცემულ საკითხზე ირინა ტაბუციძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „დილის შოუ“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილის შოუ“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თათია მჟავია, კლინიკური ფსიქოლოგი, ქცევის თერაპევტი.

- რა არის თვითშეფასება?

- თვითშეფასება ეს არის დამოკიდებულება საკუთარი თავისადმი, თუ როგორ აღიქვამს ადამიანი საკუთარ შესაძლებლობებსა და უნარებს. თვითშეფასების ჩამოყალიბება ბავშვობის პერიოდიდან იწყება, სწორედ ბავშვის ირგვლივ მყოფი ადამიანები და გარემო განსაზღვრავს, თუ როგორი დამოკიდებულება ექნება პატარას საკუთარი თავისა და შესაძლებლობების მიმართ.

ჯანსაღი სოციალური გარემო და მშობლების სწორი უკუკავშირი განაპირობებს ბავშვისადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას.
თვითშეფასება შეიძლება იყოს დაბალი, ადეკვატური ან მაღალი. როგორც დაბალი თვითშეფასება, ასევე, მაღალი თვითშეფასებაც არაჯანსაღი დამოკიდებულებაა.

განვითარების პროცესში მნიშვნელოვანია პატარებს სწორად მივაწოდოთ ინფორმაცია, შევაქოთ, პატივი ვცეთ მათ აზრსა და ხაზი გავუსვათ ბავშვის ძლიერ მხარეებს.

- რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას?

- დაბალი თვითშეფასება ყალიბდება მაშინ, როდესაც პატარებს მუდმივად ვაკრიტიკებთ, როდესაც გარშემომყოფებს მათ მიმართ არაადეკვატური მოლოდინები აქვთ. ჯანსაღი თვითშეფასების ფორმირებას ხელს უშლის, როგორც მკაცრი აღზრდის სტილი (ბავშვს მშობელი არ აძლევს საშუალებას დაუშვას შეცდომა და თავად ნახოს გამოსავალი, ასეთ დროს ბავშვი ვერ გამოცდის საკუთარ შესაძლებლობებს), ასევე, ზედმეტად თავისუფალი აღზრდის სტილიც, როდესაც მშობელი ბავშვებს აძლევს უსაზღვრო თავისუფლებას, ბავშვის ქცევას არ ჰყავს მაკონტროლებელი.

როდესაც ბავშვი ფიქრობს რომ არის უნიჭო ან არ არის საკმარისად ლამაზი, ის არავის სჭირდება და ასე შემდეგ, ცხადია ეს წარმოსახვები საკუთარ თავზე, შემდგომში აისახება ბავშვის თვითრეალიზებასა და ხარისხიან ფუნქციონირებაზე.დაბალი თვვითშეფასება და არასრულფასოვნების განცდა ფსიქიკაში მყარად ილექება და მთელი ცხოვრების მანძილზე მოქმედებს ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.

- როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირიბავშვთან? რას ურჩევდით მშობლებს ?

ჯანსაღი თვითშეფასების ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს მშობლის თანმიმდევრულობა და ბავშვის საქციელის ადეკვატური შეფასება. ბავშვს უნდა ჰქონდეს ერთიანობის განცდა, უნდა გრძნობდეს და სჯეროდეს, რომ მხარს უჭერენ, აღიარებენ მის შესაძლებლობებს, ხოლო ისეთ ქცევებს, რომლებიც მიუღებელია, გარშემომყოფები ერთხმად უნდა უარყოფდნენ.

ბავშვს რომ ადეკვატური თვითშეფასება ჩამოუყალიბდეს, მნიშვნელოვანია, მშობლებმა გაითვალისწინოს შემდეგი რჩევები:

  • არ შეადაროთ თქვენი შვილი სხვა ბავშვებს;
  • ხაზი გაუსვით მათ წარმატებულ ნაბიჯებს და აგრძნობინეთ რომ ამაყობთ მისით;
  • პატივი ეცით თქვენი შვილის პირად სივრცესა და მიეცით საშუალება გარკვეულ სიტუაციებში თავად გააკეთოს არჩევანი;
  • მიეცით ბავშვებს შეცდომის დაშვების საშუალება, ამით ხელს შეუწყობთ თავად იპოვონ მსგავს სიტუაციებში გამოსავალი;
  • როდესაც თქვენს შვილს გააკრიტიკებთ, კრიტიკა მიმართული უნდა იყოს საქციელზე და არა ბავშვის პიროვნებაზე.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად