Baby Bag

„ადამიანს უნდა ჰქონდეს თავმოყვარეობა, არა გაზვიადებული, არამედ ნორმალური. მას უნდა შეეძლოს საკუთარი თავის დაცვა,“- შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა თვითშეფასების საკითხზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ადამიანის ქცევა თვითშეფასებაზეა დამოკიდებული:

„თითქმის დაბადებიდან ჩემს წლამდე და მეტ ასაკამდე, ცხოვრების ბოლომდე, ვიქცევით ისე, როგორც ვაფასებთ ჩვენს თავს. თუ ზედმეტად გადავაფასებთ თავს და ვფიქრობთ, რომ სხვებს ვჯობივართ, კონფლიქტებში ვექცევით ხოლმე. თუ ჩვენ ვიცით ჩვენი თავის შეფასება და ამავე დროს, ცოტა კიდევ დავაქვეითებთ ურთიერთობისას ჩვენს წარმოდგენებს საკუთარ თავზე, მაშინ ჩვენი ურთიერთობა გარშემომყოფებთან უფრო სრულყოფილი გახდება. გახსოვთ, როგორ გვითხრა იესო ქრისტემ: დამდაბლდით, რათა ამაღლდეთო.

ჩემი თვითშეფასების კრიტერიუმები ასეთია: ადამიანს უნდა ჰქონდეს თავმოყვარეობა, არა გაზვიადებული, არამედ ნორმალური. მას უნდა შეეძლოს საკუთარი თავის დაცვა, რომ არავის შეალახვინოს საკუთარი ოჯახი, წარმოდგენები, კულტურა, ისტორია და ა.შ. არის თვითშეფასების უფრო მაღალი კრიტერიუმი, ეს არის სინდის-ნამუსი. ეს ღვთიური ძახილია ჩვენში. იქიდან მოგვდის რაღაც ხმა და ამით ვაფასებთ ჩვენს ცხოვრებას. არის კიდევ გემოვნება, შეხედულებები, თვალსაზრისები. ესენი თუ არ აღვზარდეთ ბავშვში თავიდანვე და ჩვენშიც, მაშინ გვერღვევა ადამიანებთან ურთიერთობა და ჩვენს ცხოვრებასაც ვეღარ ვუგებთ თავსა და ბოლოს ხშირად. თუ გვინდა, რომ თვითშეფასება ვისწავლოთ, კვირაში ერთხელ მაინც ჩავუფიქრდეთ საკუთარ თავს: როგორ ვცხოვრობ? რას ვაკეთებ? ვისთვის მომაქვს სარგებელი? სხვაგვარად არ გვეცოდინება ჩვენი თავი. თვითშეფასება რომ ვისწავლოთ, პირველ რიგში, უნდა გავიგოთ ვინ ვართ ჩვენ, რა გვინდა ამ ქვეყანაზე, რისთვის მოვსულვართ, საით მივდივართ, რა გვეკუთვნის და რა არ გვეკუთვნის,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი რომ ცუდად იქცევა, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს იმით, რომ ჩვენ ხშირად მის კარგ საქციელზე არანაირ რეაგირებას არ ვაკეთებთ,“ - მაია ხერხეულიძე

„ბავშვი რომ ცუდად იქცევა, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს იმით, რომ ჩვენ ხშირად მის კარგ საქციელზე არანაირ რეაგირებას არ ვაკეთებთ,“ - მაია ხერხეულიძე

პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ერთიდან სამ წლამდე ასაკის ბავშვებში ტირილის და ჭირვეულობის ხშირი გამოვლენის მიზეზებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ერთი წლის ასაკში ბავშვის ემოციური განვითარება წინ უსრებს მისი მეტყველების განვითარებას, რის გამოც ის ზოგჯერ აგრესიული ხდება:

​ერთი წლიდან სამ წლამდე ტირილის შემთხვევები საკმაოდ ხშირია. ერთი წლის ასაკში ხშირად ამბობენ ხოლმე: „ყველაფერზე ტირის.“ ეს გასაგებია, იმიტომ, რომ მეტყველება ჯერ ისე არ არის ჩამოყალიბებული. ამ ასაკში ემოციის განვითარება წინ უსწრებს მეტყველების განვითარებას. ბავშვს ემოციები აქვს, მაგრამ ამას მეტყველებით ვერ გამოხატავს. ამას ვეძახით კიდეც ერთი წლის კრიზისს. შესაძლებელია, ამ პერიოდში ბავშვი რაღაცებს აგრესიით გამოხატავდეს.“

მაია ხერხეულიძემ აღნიშნა, რომ ორი წლის შემდეგ ბავშვებს პიროვნული „მე“ უჩნდებათ, რის გამოც ისინი ჯიუტები ხდებიან:

„შემდეგი პერიოდი არის ორწლინახევრიდან სამ წლამდე, ​როდესაც შემოდის პიროვნული „მე.“ თუ აქამდე ბავშვი თავის თავზე ლაპარაკობდა მესამე პირში, რაღაცებს ასე არ ითხოვდა, უცებ შემოვიდა პიროვნული „მე.“ ბავშვმა აღიქვა თავისი თავი, როგორც პიროვნება. ის ითხოვს, რომ ყველაფერი თვითონ გააკეთოს. ამ დროს იწყება პირველადი სიჯიუტის პერიოდი. ბავშვს უნდა, რომ ყველაფერი გაკეთდეს ისე, როგორც მას უნდა. ხშირ შემთხვევაში თავისი სურვილები რომ შეისრულოს, არამხოლოდ ტირილით, ისტერიული შეტევითაც გამოხატავს ამას. შეიძლება ის ძირს დაეცეს, ფეხები აბაკუნოს.“

მაია ხერხეულიძის თქმით, მშობელმა ოჯახში წესები უნდა დააწესოს, რომელიც ბავშვის გარდა ოჯახის ყველა სხვა წევრმაც უნდა შეასრულოს:

„მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა დააწესოს წესები ოჯახში, თუ რა წესებს უნდა ექვემდებარებოდეს ოჯახის ყველა წევრი. ეს წესები აუცილებლად ყველამ უნდა შეასრულოს. ხშირად ასე ხდება ხოლმე, რომ მშობლები ბავშვს არ აძლევენ რაღაცის უფლებას, ბებია და ბაბუა კი პირიქით. ბავშვი იბნევა. ვერ ხვდება, რატომ არის, რომ რაღაც ვიღაცასთან შეიძლება, ვიღაცასთან არ შეიძლება. წესს უნდა დაექვემდებაროს აბსოლუტურად ყველა. ​ისტერიულ შეტევას სჭირდება იგნორირება. რაღაცნაირად სიმშვიდე უნდა შევინარჩუნოთ. როდესაც ბავშვი გაჩერდება, აუცილებლად უნდა მოეხვიოთ, უნდა უთხრათ, რომ ძალიან გიყვართ. მშობელმა ბავშვს უნდა უთხრას, რომ ყველაფერს შეუსრულებს, მაგრამ ასეთ საქციელს არ დაუშვებს.“

„ბავშვი რომ ცუდად იქცევა, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს იმით, რომ ჩვენ ხშირად მის კარგ საქციელზე საერთოდ არანაირ რეაგირებას არ ვაკეთებთ. ჩვენ მხოლოდ ცუდ საქციელზე ვაკეთებთ რეაგირებას. ზოგჯერ ბავშვი ცუდად იქცევა იმიტომ, რომ მშობლის ყურადღება მან სხვანაირად ვერ მიიპყრო. მხოლოდ მაშინ აქცევს მშობელი ყურადღებას, როდესაც ის ასე იქცევა. ​წავახალისოთ ბავშვის ყველა კარგი საქციელი, ჩავეხუტოთ, ტაში დავუკრათ. ის ცდილობს, რომ მშობლის ყურადღება მაქსიმალურად მიიპყროს, ამიტომ ის ეცდება, რომ კარგად მოიქცეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ხერხეულიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად