Baby Bag

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

„არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

ფსიქოლოგმა ანა მიქიაშვილმა ბავშვისთვის დამოუკიდებელი უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„დიდ ასაკში, როდესაც ადამიანები არიან სრულწლოვანები, დამოუკიდებლები, მათ ბევრი ფსიქოლოგიური სირთულე აქვთ იმის გამო, რომ ზედმეტად დამოკიდებულები არიან მშობლებზე. დამოუკიდებლობა შეიძლება იყოს ფინანსური, სოციალური, გადაწყვეტილებებში დამოუკიდებლობა, ფსიქოლოგიური დამოუკიდებლობა, მშობლებისგან გამოცალკევება. დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებით ზუსტ ზღვარს ვერ გავავლებთ. 18 წელი არ არის ის საზღვარი, რომლის გადაბიჯების შემდეგ მეორე დღეს ფინანსურად დამოუკიდებელი უნდა იყოს ადამიანი.

დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის მომზადება იწყება სრულიად პატარა ასაკიდან. ფსიქოლოგიაში სხვადასხვა მიდგომა ითვალისწინებს იმას, რომ თუნდაც საკუთარი საწოლიდან დამოუკიდებლად ჩამოსვლა ვასწავლოთ ბავშვს, მას ისეთი საწოლი ან სათამაშო კუთხე მოვუწყოთ, სადაც მაქსიმალურად დამოუკიდებელი იქნება. დამოუკიდებლობის ხელშეწყობა ძალიან პატარა ასაკიდან იწყება, თუნდაც წარუმატებლობის შიშთან გამკლავება. ბავშვს პატარა ასაკიდანვე უნდა ჰქონდეს გამოცდილებაში ის, რომ დაეცა და ადგა თავისით. არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს, არ გაფუჭებიათ არაფერი, არ გახევიათ არაფერი, იმდენად ჰიპერმზრუნველები არიან მის მიმართ ოჯახში. „ოღონდ შენ არაფერი დაგემართოს,“ „ოღონდ შენ პირში არ ჩაიდო,“ „ცუდად არ გახდე,“ - როდესაც ზედმეტ მზრუნველობას იჩენენ მშობლები ბავშვის მიმართ, მოზრდილ ასაკში პატარ-პატარა წარუმატებლობისთვის მზად არ არის ადამიანი.

შეიძლება ასეთ ადამიანს გაუჭირდეს ისეთ რისკზე წასვლა, როგორიც არის სამსახურის შეცვლა, პროფესიის შეცვლა, ახალი რამის მოსინჯვა. ისინი არ არიან მიჩვეული დამოუკიდებლად გადაწყვეტილების მიღებას. მშობლებისთვის ძალიან კომფორტულია როდესაც თვითონ იღებენ ბავშვებისთვის გადაწყვეტილებას. ბავშვი როდესაც ძალიან დამჯერია, ითვლება, რომ ის არის საოცრად კარგი შვილი. სამწუხაროდ, თავად ამ ბავშვისთვის მოზრდილ ასაკში მეტი სირთულეა ხოლმე. მან არ იცის საკუთარი აზრი როგორ დაიცვას, როგორ გამოხატოს. ზოგ შემთხვევაში მას აღარც აქვს საკუთარი აზრი, იმიტომ, რომ მშობლები წყვეტენ მის ნაცვლად ცურვაზე იაროს თუ კალათბურთზე, როგორი შარვალი მოსწონს და ა.შ.“- მოცემულ საკითხზე ანა მიქიაშვილმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად