Baby Bag

თერაპიული სახის აქტივობები ბავშვებისთვის

თერაპიული სახის აქტივობები ბავშვებისთვის

ამ ეპოქაში გახშირდა ადამიანთა სტრესული სიტუაციები და მასთან დაკავშირებული პრობლემები, ამიტომ ისინი ცდილობენ იპოვონ ასეთ მდგომარეობებთან გამკლავების გზები. 

იგივე პრობლემა სკოლის მოსწავლეებსაც აწუხებთ, შფოთვის ერთ-ერთ წყაროს გადატვირთული გრაფიკი, მუდმივი საგამოცდო პერიოდები და დროის არასწორი განაწილება წარმოადგენს. არსებობს თანამედროვე სტრატეგიები, რომელიც დროებით მოგწყვეტთ კომპიუტერს და იზრუნებს თქვენთვის სულიერი სიმშვიდის მოპოვებაზე. მსგავსი აქტივობებია იოგა, მედიტაცია, მინიმუმ 20 წუთით ფეხით სეირნობა ან საყვარელი საქმის კეთება: საჭმლის მომზადება ან თუნდაც ხატვა.

თუ თქვენ გყავთ შვილი, რომელიც სკოლის მოსწავლეა, თინეიჯერი ან უფრო მცირე ასაკის, შეგიძლიათ, შესთავაზოთ ქვემოთ მოყვანილი 3 ატივობა. 

პირველ მათგანს ჰქვია მანდალას შექმნა ან გაფერადება.

მანდალა ბევრი სასწავლო სტრატეგიის ნაწილია, რომელიც ახალი თაობის საჭიროებებზეა მორგებული. ის ავითარებს ისეთ ინტერპერსონალურ უნარებს, როგორიცაა: 

  • თავდაჯერებულობა, 
  • საკუთარი თავის რწმენა, 
  • ნებისყოფა და ა.შ

სასწავლო ტექნიკა გამოიყენება როგორც ექსპერიმენტული სავარჯიშო. 

მანდალა გაჩნდა ბუდისტური ტრადიციიდან და სანსკრიტიდან ნიშნავს „წრეს“ ან „ცენტრს“, ის არის ასევე სიმბოლო ერთიანობისა და მთლიანობის, საუკუნეების მანძილზე ბევრი კულტურა და რელიგია იყენებდა ვიზუალური მედიტაციისთვის და ხელოვნების ნიმუშის შექმნისთვის. 

კარლ იუნგმა ეს ტექნიკა პირველად ამერიკის შეერთებილ შტატებში გააცნო ადამიანებს და გამოიყენა თავის თერაპიაში. როგორც შემოქმედებითი, აქტიური სასწავლო სტრატეგია ეხმარებოდა სტუდენტებს დასავლური ფილოსოფიის, ჯგუფური პროცესების, იუნგისეული თერაპიის და საკუთარი თავის შეცნობაში,

ბავშვებისთვის მანდალას გამოყენების უპირატესობა მდგომარეობს შემდეგში:

მანდალა ეხმარება ბავშვებს საკუთარი თავის შემოქმედებითი გზით გამოხატვაში, ამასთან ერთად მას დამამშვიდებელი ეფექტიც აქვს. აძლევს ბავშვებს სივრცეს თავიანთი გრძნობებისა და ფიქრებისთვის, საშუალებას გამოხატონ ქვეცნობიერი პროცესები უსაფრთხო სივრცეში, გაფერადება და მანდალაზე ფოკუსირება ამშვიდებს. მისი შექმნა ეხმარება ნეგატიური ფიქრებისაგან თავის დაღწევაში, ასევე ეხმარება კუნთებს რელაქსაციისთვის, ორგანიზმს სისხლის მიმოქცევაში.

  • ზრდის კონცენტრაციის უნარს
  • ამცირებს იმპულსურ ქცევას
  • ასტიმულირებს კრეატიულობას
  • ეხმარება შფოთვითი აშლილობის მქონე ადამიანებს

სუნთქვითი ვარჯიშები

ამ აქტივობას ქვია „ოკეანის სუნთქვა“, სთხოვეთ ბავშვს მოთავსდეს კომფორტულ პოზიციაში, შემდეგ ნელა და ღრმად ჩაისუნთქოს ცხვირით ჰაერი და პირის ღრუდან ისე გამოუშვას, თითქოს სანთელს აქრობდეს, ან წარმოიდგინოს, რომ ხელში ყვავილი უჭირავს, მაგალითად ბაბუაწვერა, და სული ისე შეუბეროს, რომ შეძლოს მისი ბუსუსების ჰაერში გაფანტვა.

კარგი სარელაქსაციო პრაქტიკაა ასევე საპნის ბუშტების გაბერვაც, რომელიც ბავშვებს ასე ძალიან უყვართ.

 

მადლიერების ყულაბა

მადლიერების ყულაბა არის სახალისო, შემოქმედებითი, ხელმისაწვდომი გზა ბავშვებისთვის, რომ ისწავლონ თუ რა არის მადლიერება, რაც ამასთანავე არის დღის ბედნიერად დაწყების გარანტი. ეს ტრადიცია თქვენს შვილს მისცემს საშუალებას დღე წარმატებულად დაიწყოს. ამ აქტივობით თითოეულ ბავშვს შეუძლია შექმნას სპეციალური ყულაბა, სადაც ისინი შეინახავენ სამადლობელო სიტყვებს. 

საჭირო მასალა:

  • სუფთა ქილა/მინის ან პლასტმასის
  • ლენტები, სტიკერები და ა.შ
  • ბლანკი სამადლობელი სიტყვებისთვის/შეგიძლიათ ამობეჭდოთ

თავდაპირველად დაეხმარეთ ბავშვს დეკორატიულად მორთონ თავიანთი ქილა, ამისთვის შეგიძლიათ გამოიყენოთ ბაფთები, ლენტები, სტიკერები და ა.შ ამის შემდეგ დროა მოვამზადოთ 3 სამადლობელი წინადადება. ბავშვებს შეუძლიათ ეს სიტყვები გამზადებულ შაბლონზე დაწერონ, რომელსაც ექნება დაახლოებით ასეთი შინაარსი:

  • 3 ადამიანი, რომელიც მე მაბედნიერებს...
  • დღეს თავი ბედნიერად ვიგრძენი, როცა
  • ის, რაც მე ღიმილს მგვრის არის..

დაასრულებინეთ ეს წინადადებები ან მიეცით უფლება თავად მოიფიქროს, მაგალითად:

„მადლობელი ვარ, რომ მყავს კატა, რადგან ის ჩემს დღეებს მიხალისებს“

„მადლობელი ვარ, რომ სადილზე ჩემი საყვარელი პიცა მქონდა“

„მადლობელი ვარ ბაბუას, რადგან ის ყოველთვის ჩემთანაა რთულ მომენტებში“

ამის შემდეგ შეგიძლიათ განიხილოთ თითოეული წინადადება და სთხოვოთ ბავშვს ყოველ დღე ჩაყაროს ფურცლები ყულაბაში, რადგან ეს აქტივობა გახდეს ცხოვრებისეული რუტინის ნაწილი.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია

როგორ დავეხმაროთ პატარებს ემოციების მართვაში?
ემოციური ინტელექტი არის როგორც საკუთარი, ასევე სხვისი ემოციების ამოცნობისა და მართვის უნარი. ბევრი ადამიანი მეტ ყურადღებას დღეს ინტელექტუალური განვითარების კოეფიციენტს (IQ) აქცევს, რა დროსაც ემოციური...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს?

რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს?
რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს? ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

​- ქალბატონო თათია, რას გულისხმობს ბავშვის ადრეული განვითარება და რა ეტაპებს მოიცავს?
- ადამიანის განვითარება კომპლექსური პროცესია და რამდენიმე ეტაპისგან შედგება. ადრეული განვითარება ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური და მნიშვნელოვანი პერიოდია ადამიანის ცხოვრებაში. ბავშვის ადრეული განვითარება მოიცავს რამდენიმე სფეროს. ეს სფეროებია - მოტორული, კოგნიტური, ენა და მეტყველება, სოციალურ-ემოციური სფერო და ადაპტური ფუნქციონირება.
მოტორული (ფიზიკური) განვითარება გულისხმობს ძვლების და კუნთების ეტაპობრივ განვითარებას, სხეულის გარემოში მობილობის და მანიპულირების უნარს. მოტორულ განვითარებაში გამოიყოფა მსხვილი და ნატიფი მოტორული უნარები. მსხვილი მოტორული უნარები, ძირითადად დაკავშირებულია სხეულის დიდი კუნთების და კიდურების მოძრაობასთან, როგორებიცაა: ფეხები, ხელები, ტორსი და ჩართულია შემდეგი უნარების განვითარებაში: თავის დაჭერა, ჯდომა, ხოხვა, სიარული, სირბილი, კიბეზე ასვლა-ჩამოსვლა. ნატიფი მოტორული უნარები ძირითადად დაკავშირებულია ხელის და მაჯის კუნთების მოძრაობებთან, მაგალითად, ტაშის დაკვრა, თითების თითებზე შეხება, ღილების შეკვრა/გახსნა, კუბიკების და ფაზლების აწყობა, მაკრატელის გამოყენება, გაფერადება, ხატვა და წერა.
ენის და მეტყველების განვითარება აერთიანებს მეტყველების გაგებას, საკუთარი აზრების და მოთხოვნილებების სიტყვიერად გამოხატვას, ასევე კომუნიკაციას. სოციალურ-ემოციური სფერო მოიცავს ისეთ უნარებს, რომლებიც ბავშვს ეხმარება დაამყაროს ურთიერთობები, გამოხატოს და მართოს საკუთარი ემოციები, გაიგოს სხვისი ემოციები, გამოხატოს თანაგრძნობა, ხოლო ადაპტური უნარები ადრეულ ასაკში გულისხმობს, თვითმომსახურების უნარებს, რაც ყოველდღიურ ცხოვრებაში ფუნქციონირებისას გვჭირდება.
თითოეული ამ სფეროსთვის არსებობს განვითარების ასაკობრივი ნორმები, ანუ განსაზღვრულია უნარების განვითარების ასაკობრივი პერიოდი. ეს სფეროები ერთმანეთისგან განსხვავდება, თუმცა იზოლირებულად არ ფუნქციონირებენ და განვითარების პროცესში მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ ერთმანეთზე.
- რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება?
- ასაკობრივი განვითარების ნორმების ცოდნა გვეხმარება, განვსაზღვროთ მიჰყვება თუ არა ბავშვი განვითარების ნორმას ასაკის შესაბამისად. განვითარებაში ხანმოკლე ჩამორჩენა, როგორც წესი, არ არის საგანგაშო, თუმცა დროში გახანგრძლივებული შეფერხება, შესაძლოა, იყოს განვითარების ეტაპების დაყოვნების ან განვითარების დარღვევის ნიშანი.
განვითარების შეფერხება გულისხმობს ერთ ან მეტ სფეროში ასაკობრივი განვითარების ნორმებში მნიშვნელოვან ჩამორჩენას. ეს შეიძლება იყოს დროებითი ან ხანგრძლივი, როგორც რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის ადრეული გამოვლინება. ასეთ დროს განვითარების შეფერხების დიაგნოზი არის პირველადი დიაგნოზი მანამ, სანამ სპეციალისტები მოახდენენ მდგომარეობის ზუსტ იდენტიფიცირებას.
ზოგიერთ შემთხვევაში შესაძლოა, ადგილი ჰქონდეს უკვე განვითარებული უნარის რეგრესს, მაგალითად, ბავშვმა დაიწყოს მეტყველება და შემდეგ შეწყვიტოს. ეს განსაკუთრებით საყურადღებოა და მნიშვნელოვანია დროულად მოხდეს სპეციალისტთან მიმართვა.
- შესაძლებელია თუ არა მშობელს გამოეპაროს განვითარებასთან დაკავშირებული სირთულეები?
- მშობელი ყველაზე უკეთ იცნობს თავის შვილს და თვალს ადევნებს ბავშვის განვითარებას, თუმცა შესაძლოა, არ ჰქონდეს საკმარისი ინფორმაცია სხვადასხვა უნარის განვითარების ასაკობრივ ნორმებზე, შესაბამისად, არ გაუჩნდეს ეჭვი და დროულად არ მიმართოს სპეციალისტს. განვითარების ადრეულ ეტაპზე მნიშვნელოვანია რეგულარული ვიზიტები პედიატრთან და მეთვალყურეობა ბავშვის განვითარებაზე, რომ საჭიროების შემთხვევაში დროულად მოხდეს იდენტიფიცირება და შესაბამის სპეციალისტთან გადამისამართება. შეიძლება თვითონ მშობელსაც გაუჩნდეს კითხვები ბავშვის განვითარებასთან დაკავშირებით, ეს განსაკუთრებით მაშინ ხდება, როდესაც მშობელს უკვე ჰყავს სხვა ბავშვი და აქვს გამოცდილება ბავშვის განვითარებასთან დაკავშირებით. ასეთ დროს, როგორც წესი, თავად მიმართავენ შესაბამის სპეციალისტს კონსულტაციისთვის.
- რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება ასაკის მიხედვით და რა ნიშნები აფიქრებინებს მას, რომ მდგომარეობა საყურადღებოა?
- ბავშვის განვითარება იმდენად კომპლექსური პროცესია, ასე ცალსახად თქმა რთულია. აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი. თითოეული უნარი განვითარების პროცესში სხვადასხვა ეტაპს გადის, შესაბამისად, განვითარების შეფერხების შემთხვევები განსხვავებულია. გასათვალისწინებელია, როდის გამოვლინდა პირველად უნარი და განვითარების რა ეტაპზე გაჩერდა. ასევე, უნარის აღმოცენების დრო სხვა უნარებთან მიმართებაში, უნარის ჩამოყალიბების ტემპი და ასე შემდეგ.
მაგალითად, შეიძლება ბავშვი ცდილობდეს სიარულის დაწყებას, მაგრამ ასაკის მიუხედავად დამოუკიდებლად ვერ დადიოდეს ან საერთოდ არ ცდილობდეს და არ იჩენდეს სიარულის ინიციატივას. სავარაუდო შეფერხების მაჩვენებელი შეიძლება იყოს, როდესაც ბავშვს 9 თვის ასაკში აქვს დამოუკიდებლად ჯდომის სირთულე, 18 თვისას აქვს დამოუკიდებლად სიარულის სირთულე, არ რეაგირებს სახელზე. საყურადღებოა, როდესაც 5 თვის ბავშვი არ ღუღუნებს, 1-1,5 წლის ასაკში არ ცდილობს წარმოთქვას სიტყვები, მიამსგავსოს ბგერები მარტივ სიტყვებს. 2 წლის ასაკში სპონტანურად არ ამბობს ცალკეულ სიტყვებს ან არ იყენებს მარტივ 2-სიტყვიან ფრაზებს, აქვს უჩვეული ინტონაცია. არ მიჰყვება მარტივ სიტყვიერ ინსტრუქციებს. ასევე, მიიჩნევა, რომ 2 წლის ასაკში მშობლისთვის და ძირითადი აღმზრდელისთვის, ბავშვის მეტყველების 50% გასაგები უნდა იყოს. არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციურად და ძირითადად იყენებს მხოლოდ ცალკეულ ნაწილებს. 3 წლის ასაკში არ იჩენს ინიციატივას ბავშვებთან ურთიერთობაში, არ თამაშობს მათთან.
თუმცა ასევე უნდა აღინიშნოს, რომ ცალკეული ნიშნების არსებობა არ გულისხმობს აუცილებლად განვითარების შეფერხებას, საჭიროა ინდივიდუალური შემთხვევის ანალიზი და ამ პროცესში სხვადასხვა ფაქტორის გათვალისწინება.
- რას ეტყოდით მშობლებს, ვინც ვარაუდობს, რომ ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს განვითარების შეფერხება?
- აუცილებლად გაიარონ კონსულტაცია სპეციალისტთან და ნაკლებად მიაქციონ ყურადღება ისეთ ფრაზებს, როგორებიცაა: „მალე თავისით გაივლის“ ან „ჩემი ახლობელიც ასე იყო და თავისით დაიწყო ლაპარაკი“. კონკრეტულ შემთხვევაში შესაძლოა, უნარის განვითარების გადავადება მართლაც იყოს ტიპური განვითარების ნაწილი, თუმცა ასევე შეიძლება იყოს ადრეული ნიშანი განვითარების შეფერხების ან/და რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის, ასეთ დროს დროული იდენტიფიცირება და ადრეული ინტერვენცია მნიშვნელოვანია.
განვითარების შეფერხების პროგნოზი ინდივიდულურია. ეს შეიძლება იყოს გამოწვეული გარემო ან სხვა ფაქტორებით და დროული, სწორი ინტერვენციის შედეგად, მალევე მოხდეს ასაკობრივ ნორმებზე დაწევა. ხოლო იმ შემთხვევაში, როდესაც განვითარების შეფერხება ვლინდება, როგორც ადრეული ნიშანი რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის, შედეგი შეიძლება შედარებით დროში გახანგრძლივდეს. თუმცა, ნებისმიერ შემთხვევაში, დროულ იდენტიფიცირებას და ინტერვენციას აქვს პოზიტიური ეფექტი ბავშვის განვითარებაზე.

წაიკითხეთ სრულად