Baby Bag

როდის არის ბავშვის სიმორცხვე პრობლემა

როდის არის ბავშვის სიმორცხვე პრობლემა

უცხო ადამიანებთან ან ახალ გარემოში მოხვედრისას, სიმორცხვე ბავშვის ბუნებრივი რეაქციაა. მნიშვნელოვანია მან იცოდეს ახლობელი და უცხო ადამიანების გარჩევა და ისიც, რომ მათთან განსხვავებული ურთიერთობა უნდა ჰქონდეს: გამოიჩინოს სიფრთხილე, უფრო მეტად ენდოს ახლობლებს და ნაკლებად - უცხოებს. 

ბუნებრივია, ჩნდება კითხვა: როდის არის ბავშვის სიმორცხვე ნორმალური მოვლენა და როდის ხდება საჭირო დახმარება? როგორ უნდა ამოიცნოს მშობელმა სირთულე და როგორ მოიქცეს ასეთის არსებობის შემთხვევაში? სიმორცხვე პრობლემაა, როდესაც:

  • ის ხელს უშლის ბავშვს სხვა ადამიანებთან (უფროსებთან თუ თანატოლებთან) ურთიერთობის პროცესში;
  • აფერხებს სხვადასხვა სოციალურ გარემოში (ბაღში, სკოლაში) მისი ადაპტაციისა და ფუნქციონირების პროცესს.
  • აუარესებს ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას, რაც უარყოფითად აისახება მისი ცხოვრების სხვადასხვა ასპექტზე.
  • აღნიშნული სირთულეების გამო ბავშვს უყალიბდება უარყოფითი დამოკიდებულება საკუთარ თავზე;
  • უჭირს მეგობრების შეძენა და შენარჩუნება;
  • უჭირს საკუთარი შესაძლებლობების სრულად რეალიზება.      


ავტორი: ირინე დოღაძე

წყარო: თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ოჯახური კონფლიქტები?

რა ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ოჯახური კონფლიქტები?

რა ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ოჯახური კონფლიქტები, აისახება თუ არა მათ მომავალზე მიღებული ტრავმა და რა უნდა გააკეთონ მშობლებმა ამის თავიდან ასაცილებლად? - ამ და სხვა საკითხებზე ​Moms​edu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ბავშვთა და ოჯახის ფსიქოთერაპევტი ირმა კვაჭაძე.

- როგორ აისახება მშობლების კონფლიქტი ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე?

- ბავშვისთვის მშობლები მთელი სამყაროა. თუ ის ხედავს მშობლებს შორის კონფლიქტს, პირველი ასოციაცია რაც უჩნდება, არის სამყაროს მიმართ უნდობლობა, რადგან აღარ არის უსაფრთხო. ამ ფაქტმა სხვადახვაგვარი გავლენა შეიძლება ჰპოვოს ბავშვის ფსიქიკაზე. ნებისმიერი მოვლენა მაშინ არის ფსიქიკისთვის ტრავმული, თუ მან სათანადო მხარდაჭერა ვერ მიიღო. მშობლების კონფლიქტის დროს კი სწორედ მხარდაჭერა აკლია ბავშვს, რადგან ორივე მშობელი თავის პროცესშია.

- რა განცდები ეუფლებათ პატარებს კონფლიქტის დროს?

- განცდა ბევრია:

  • შიში, გაურკვევლობა;
  • უსუსურობის შეგრძნება;
  • ცუდის მოლოდინი, რომ კონფლიქტი განმეორდება;
  • დაუცველობა და უიმედობა, რაც საგულისხმოა.

​ბავშვი იღებს გადაწყვეტილებას, მხარი დაუჭიროს რომელიმე მშობელს და იყოს „დაჩაგრულის მხსნელი“. სწორედ აქ ირთვება მისი დესტრუქციული როლური მოკუთვნებულობა მთელი თავისი ემოციური სპექტრით (მსხვერპლი, მხანელი, აგრესორი - კარპლანის სამკუთხედი).
- შესაძლებელია თუ არა, მიღებული ტრავმა მომავალში ცუდად აისახოს ბავშვის ცხოვრებაზე?
- როგორც ვთქვი, ნებისმიერი მოვლენის დროს მთავარია მხარდაჭრა და განცდა, რომ მარტო არ ვარ. შესაბამისად, მიუხედავად ცუდი ფაქტისა, შემდგომ სწორი კომუნიკაციის გზით, შეგვიძლია სამომავლო ტრავმების თავიდან აცილება.
- ყველა ოჯახში ხდება კონფლიქტი, თუმცა როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ ეს ბავშვისთვის ზიანის მომტანი არ გახდეს?
- უნდა მოვახდინოთ კონფლიქტის პრევენცია და თუ კონფლიქტურ სიტუაციას შეესწრო ბავშვი, ავუხსნათ, რომ ეს მხოლოდ არასწორი კომუნიკაციის შედეგია და ის თავად არაფერ შუაშია, ან მივმართოთ ფსიქოლოგს. ბავშვებს აქვთ ასაკობრივი ეგოიზმი, რომლის „დამსახურებითაც“ ყველაფერი თავისი ბრალი ჰგონიათ, ეს ფაქტი კი ამძიმებს განცდებს. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად