Baby Bag

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

,,თავდაპირველად, როდესაც რაიმე ქცევაზე გვაქვს საუბარი მნიშვნელოვანია განვმარტოთ, თუ რა არის ქცევა. ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. ასევე, უნდა გავუსვათ ხაზი, თუ რა არის და რა აღიქმება რთულ ქცევად, რომელთა რიგსაც თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვაში მოყვანილი ქცევაც მიეკუთვნება. ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის განმარტებით რთული ქცევა არის: ,,ქცევა რომელიც საშიშია ან ხელს უშლის ადამიანს სკოლამდელ, საგანმანათლებლო ან ზრდასრულთა მომსახურების სერვისებში მონაწილეობას და ხშირად საჭიროებს სპეციალური ინტერვენციების შემუშავებას და გამოყენებას.“ აბსოლუტურად ყველა ქცევას აქვს მიზანი, ფუნქცია. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ერთი და იგივე ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს სხვადასხვა მიზანი, ფუნქცია. ქცევის წინაპირობები შეიძლება იყოს: იმედგაცრუება, ტკივილი, წყენა, შიში, სენსორული დეზინტეგრაცია, შფოთვა, დაღლა, შიმშილი, კომუნიკაციის სირთულე და ა.შ. “

- როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამასთან მიმართებით სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

აღნიშნული ქცევის მიზეზი და ფუნქციაც შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა იყოს სხვადასხვა, მაგალითად, გარემო პირობები (სიცხე, ფიზიკური დისკომფორტი) ყურადღების მიპყრობის სურვილი, არასასურველი აქტივობისგან გაქცევის მცდელობა, სექსუალური ქცევა (გახდა მასტურბაციის მიზნით) სენსორული დეზინტეგრაცია და ა.შ.

- როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი?

- ქცევის მართვა არ არის: ყვირილი, მუქარა, სიმკაცრე ან ყველაფრის შესრულება. აღნიშნულ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს თუ რა არის ქცევის ფუნქცია, ასეთ დროს უნდა შეგროვდეს მონაცემი, რომელსაც ჩვენ ქცევითი თერაპევტები ABC მოდელს ვეძახით. ABC ანუ (Antecedent-Behavior-Consequence) წინაპირობა, ქცევა, შედეგი. აქედან გამომდინარე, უნდა განისაზღვროს ქცევის მიზანი, ფუნქცია და შესაბამისად განხორციელდეს მუშაობა. განვიხილოთ რამოდენიმე მაგალითი, თუკი ჩანაწერის მონაცემებით გამოვლინდა რომ მიზეზი არის სენსორული დეზინტეგრაცია (არ მოსწონს, ვერ ეგუება ტანსაცმლის სტრუქტურას) მაშინ ბავშვი უნდა შეაფასოს სენსორულმა თერაპევტმა, თუ საჭიროება მოითხოვს უნდა დაიწყოს მუშაობა ან მისცეს მშობელს რეკომენდაცია. თუკი მიზეზად გამოვლინდება ყურადღების მიპყრობა, მაგალითად, გაიხადა ტანსაცმელი და ყველა მას უყურებს, ზოგი იცინის, ზოგს უკვირს. მასწავლებელის და მომვლელის ყურადღებაც მისკენაა მიპყრობილი, როცა მანამდე ასეთ ინტერესს მის მიმართ არავინ იჩენდა, (წინაპირობა: ყურადღების მიქცევის სურვილი, ყურადღების ცენტრში ყოფნა. ქცევა: გახდა. შედეგი: მიიქცია ყურადღება, ანუ ქცევამ შედეგი გამოიღო, განმტკიცდადა განმტკიცებული ქცევის მომავალში ხშირად გამოვლენის ალბათობა ძალიან დიდია). განვმეორდები და ვიტყვი რომ გახდის ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი სხვადასხვა ფუნქცია, მიზანი. რამდენი ინდივიდიცაა იმდენნაირი და განსხვავებული მიზეზი არსებობს, რადგან ყველას გააჩნია ინდივიდუაური მახასიათებლები. ასეთ დროს, სპეციალისტის დაგეგმარებით უნდა გაკეთდეს ჩანაწერები, ქცევითი თერაპევტის რეკომენდაციით დაიგეგმოს სტრატეგია და დაიწყოს ქცევის ჩაქრობაზე მუშაობა. გაეცნოს მშობელს, ასევე ბაღის ან სკოლის პერსონალს, რომ ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში ყველამ ერთნაირი მიდგომა იქონიონ. როდესაც ქცევა არ განმტკიცდება, ასე ვთქვათ არ წახალისდება ნელ-ნელა იკლებს და საბოლოოდ კი საერთოდ გაქრება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს არის ძალიან ძველი გურულების რეცეპტი, რომლის მიღების შემდეგ ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ,“- ენდოკრინოლოგი ნინო ვაშაკიძე

„ეს არის ძალიან ძველი გურულების რეცეპტი, რომლის მიღების შემდეგ ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ,“- ენდოკრინოლოგი ნინო ვაშაკიძე

ტრადიციული მედიცინის წარმომადგენელმა, ენდოკრინოლოგმა ნინო ვაშაკიძემ იმუნიტეტის გასაძლიერებლად საინტერესო რეცეპტი შემოგვთავაზა, რომელსაც „გურულების რეცეპტი“ ეწოდება:

​ერთი არაჩვეულებრივი რეცეპტი მაქვს, რომელსაც „გურულების რეცეპტს“ ვუწოდებ. ერთლიტრიან ქილაში იდება 10 კვერცხი, შემდეგ ლიმონი უნდა დაასხათ. იქვე დაინახავთ, როგორ დნება კვერცხის ნაჭუჭი. ლიმონი და კვერცხი 10-14 დღე ბნელ ადგილას უნდა დავდოთ. ათი დღის შემდეგ დაინახავთ, რომ ნაჭუჭი არის დამდნარი.“

ნინო ვაშაკიძემ დეტალურად აგვიხსნა, თუ როგორ უნდა მოვამზადოთ გურულების რეცეპი:

„დიდი ქართული ლიმონი თუ გვაქვს, ათი კვერცხისთვის ათი ცალი დაგვჭირდება. კვერცხი უნდა იყოს აუცილებლად სოფლის და არა ქარხნის. ორი კვირის შემდეგ ეს კვერცხი ფრთხილად უნდა ამოიღოთ. ამ კვერცხს უკვე ნაჭუჭი არ აქვს. ამ კვერცხებიდან დაგვჭირდება ხუთი კვერცხის გული. ვაკეთებთ გემრიელ გოგლი-მოგლს. გვჭირდება 200 გრამი შაქარი, 200 გრამი თაფლი, შემდეგ ემატება ყველაზე მთავარი ინგრედიენტი: კვერცხის ნაჭუჭი უკვე გამდნარ მდგომარეობაში, ლიმონი და 200 გრამი კონიაკი.“

„ეს არის ძალიან ძველი, გურიაში მიღებული რეცეპტი. მითხრეს, რომ ცნობილი „პაჭკორიას წამალი“ ამ რეცეპტის საფუძველზე კეთდება. კვერცხის ნაჭუჭში მიკროელემენტების თანაფარდობა იგივეა, რაც ჩვენს ორგანიზმში. თუ ორგანიზმში რამე გაკლიათ, ის შეიწოვება და არა ის, რაც არ გჭირდებათ. როდესაც ყველაფერი გამზადდება, დღეში ორჯერ 50 გრამი ჭამამდე 20 წუთით ადრე უნდა მიიღოთ. ​ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ. მე ვიწყებდი ოჯახში ოქტომბერში, ვამთავრებდი მარტში. ეს რეცეპტი განკუთვნილია სამი წლის ასაკიდან ბავშვებისთვის,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნინო ვაშაკიძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​დილა ფორმულაზე 

წაიკითხეთ სრულად