Baby Bag

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“
აუცილებელია თუ არა ბავშვს წინასწარ შევასწავლოთ სასკოლო პროგრამა? - აღნიშნულ თემაზე აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა „დილა მშვიდობისა საქართველოსთან“ ისაუბრა. 

მისი თქმით, რატომღაც ჰგონიათ, რომ სკოლისთვის მომზადება გულისხმობს, როდესაც ბავშვმა ბევრი ლექსი, კითხვა, წერა და ანგარიში იცის. თუ ეცოდინება კარგია, თუმცა თუ არ იცის, საშიში არ არის. არ არის კარგი, როდესაც სპეციალურად ვასწავლით წერა-კითხვას იმისათვის, რომ სკოლაში აღარ დასჭირდეს. თუ ბავშვმა მოითხოვა - ვასწავლოთ, მაგრამ თუ ის ამისკენ არ ისწრაფვის - არ დავაძალოთ. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენი ბავშვი რამეს ჩამორჩება.

„ერთი წლით ადრე უნდა ვესაუბროთ ბავშვებს სკოლაზე, მასწავლებლებზე, ძალიან უნდა შევაყვაროთ პედაგოგები. ხანდახან ამბობენ, რომ „აი, ამ სკოლაში ასეთი სწავლებაა“, „ამ სკოლაში ინგლისურია გაძლიერებული“ - ამით არ უნდა მოიხიბლოს მშობელი. უმჯობესია გაიკითხოს, ვინ არის „ქალბატონი თამარი“, „ქალბატონი ნინო“ - კეთილი, გულისხმიერი მასწავლებელი, ბავშვები რომ უყვარს. უკეთესია ბავშვს წინასწარ გაეცნოს მასწავლებელი, ტელეფონით ან წერილი გაუგზავნოს, შეიძლება შეხვდნენ კიდეც, ბავშვები უკვე შეგუებულები იქნებიან და არ იუცხოვებენ სკოლას. თუ მაინც გაუცხოვდა, სჯობს ასეთი ბავშვების მშობლები პირველ დღეს სკოლაში დავტოვოთ. დასხდებიან საკლასო ოთახში, დაგვინახავენ, როგორი მასწავლებლები ვართ და იმედი მივცეთ, რომ მათ შვილს ძალიან კარგი პედაგოგი შეხვდა. რაც მთავარია, ბავშვიც მშვიდად იქნება, რადგან დედა ახლოს ეყოლება,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა. 

მისი თქმით, ბავშვმა სწავლა უნდა შეიყვაროს და არა სწავლა რამის გამო, თუნდაც ქულებისთვის. არავითარი საჩუქარი! საკმარისია მასწავლებელმა დაურეკოს მშობელს და შეაქოს ბავშვი - „თქვენმა შვილმა დღეს ძალიან გამახარა, როგორი მაგალითების ამოხსნა სცოდნია“. როდესაც დედა ამას მოისმენს, შვილს მოეფერება და ბავშვს კიდევ გაუჩნდება მოტივაცია, რომ შემდეგ დღესაც წავიდეს სკოლაში.

„პირველკლასელებს თავხედობას ვერ დავაბრალებთ, ისინი შეიძლება უმართავები არიან. თუ კი მაინდამაინც მეორე, მესამე კლასში არის გათავხედებული და უმართავი ბავშვი, მასთან გვმართებს პიროვნული ურთიერთობა, ხომ ვერ გავაგდებთ სკოლიდან?! ყველა ბავშვი ჩვენია. დღეს ასეთია, მაგრამ არ ვიცით, იქნებ გენია შფოთავს მასში და არა თავხედობა?! როცა ნიჭი აქვს ადამიანს, ეს ნიჭი აცახცახებს სხეულს. როცა ბავშვი შენთან ახლოსაა, თავზე ხელი დაადე, დედის თანდასწრებით მასზე კარგი თქვი, ისეთი რამ მიაწერე, რაც არ ახასიათებს, თუმცა გინდა, რომ გამოვლინდეს,“ - დასძინა მან. 

აკადემიკოსმა მშობლებს სამი წესი დაუწესა - „მშობლებს სამ წესს დავუწესებ“: 

პირველი:

უნდა გიყვარდეს შვილი. გიყვარდეს არა შენთვის, არამედ მისთვის. არ დაუყვირო, არ გაარტყა, არ დაემუქრო, კუთხეში არ დააყენო, თითი არ დაუქნიო. ამრიგად, პირველი წესი! გიყვარდეს ბავშვი შენი კარგი ქცევით. ალერსი სიყვარულით, კეთილ საქმეთა გარეშე მკვდარია. ასე უყვართ? თავიანთი სიმშვიდისთვის უყვართ, თუ იმისთვის, რომ ისინი მომავალი მოქალაქეები უნდა გახდნენ მშვენიერი ქვეყნის?!

მეორე:

უნდა გამოიჩინოთ მოთმინება. ბავშვი კიდეც იცელქებს, კიდეც იყვირებს, კიდეც განმარტოვდება. თუ ესენი არ მოხდა მის ცხოვრებაში, ვერ გაიზრდება. დედაა დასასჯელი, როცა მოთმინებას კარგავს, რადგან ბავშვმა თუ არ იცის, მშობელმა იცის, რომ სიმშვიდე ზრდის მის შვილს.

მესამე:

მესამე არის ნდობა. ჰუმანურობა ეს იქნება - „მე მჯერა, ჩემი სიყვარული ბავშვს გამოასწორებს“, „მიყვარს გზასაცდენილი სიყვარულით გამოვასწორო“.

მოდი, შევასმინოთ ჩვენს კეთილ მშობლებს ილია ჭავჭავაძის სიტყვები, რომელშიც აღზრდის მიზანიც არის ჩადებული, პროგრამაც და მეთოდიც:

„დედავ! ისმინე ქართვლის ვედრება:

ისე აღზარდე შენ შვილის სული,

რომ წინ გაუძღვეს ჭეშმარიტება,

უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული.“

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის სწავლის პროცესით დასაინტერესებლად მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„განათლების სისტემის მიზნები არის სწორედ ის, რომ შენ რაც შეიძლება ბევრი ცოდნა მოგცეს. კომპიუტერული სამყაროს პირობებში ეს უკვე მოძველებულია. ეს ჩემს დროს იყო ფუნდამენტური ცოდნა მნიშვნელოვანი, იმიტომ, რომ თან უნდა გეტარებინა, იმიტომ, რომ კომპიუტერი არ იყო. უფრო ნაკლებ დროს დახარჯავდი, ვიდრე მერე რომ ბიბლიოთეკაში გევლო. მთელი ჩვენი პროგრამები, სილაბუსები გავსებულია ინფორმაციით, რომლის გადამუშავების სტრატეგიასაც არ ვასწვალით ჩვენ ბავშვებს. შესაბამისად თვითკომპეტენტურობა კლებულობს, ამდენს მაინც ვერ ითვისებს და დემოტივაციაც იწყება. ეს არის ის კომპონენტები, რომელიც ჩვენ, როგორც მშობლებმა უნდა გავითვალისწინოთ, თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა, საომარი ბატალიები მეცადინეობის პროცესში.“

„ჩვენ არ გვჯერა ხოლმე, რომ ჩვენი შვილი რაღაცას თავისით გააკეთებს. ხშირად მშობელი გვეუბნება ხოლმე, მე თუ არ დავჯექი, მე თუ არ ვუთხარი, მე თუ არ გავაკეთე, არ აკეთებს. აქ ყველაზე მთავარ საკითხთან მივდივართ. თვითკომპეტენტურობას სჭირდება პასუხისმგებლობა და არჩევანი. ჩემი არჩევანია, ამას გავაკეთებ თუ არა. თუ ამას არ გავაკეთებ და შემდგომში მოჰყვება სანქცია მასწავლებლის მხრიდან, ვისწავლი იმას, რომ თვითონ მომიწევს ამის კეთება. დედაჩემი რომ მეუბნება: ამის მერე ის უნდა გააკეთო, იმის მერე ეს უნდა გააკეთო, შიგნით ეს სქემა არ მიყალიბდება. ძალიან დიდი ძალისხმევა გვჭირდება მშობლების დასაჯერებლად, რომ შეთანხმდით, მიეცით ბავშვს გეგმა და თვითონ აკეთოს. რომ ვერ გააკეთოს, თვითონ უნდა აგოს პასუხი და არა თქვენ. უნდა იყოს ბავშვი წარუმატებელი, უნდა დაუშვას შეცდომა, რომ ამით ისწავლოს წინააღმდეგობის გადალახვა. ჩვენ გვაქვს ძალიან კარგი შედეგები რთული განვითარების ბავშვებთანაც კი, როდესაც ასეთ მიდგომას ვიყენებთ. ძალიან მნიშვნელოვანია ინტერესი, ბავშვის ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილება, თვითკომპეტენტურობის განცდა, რომელიც ჩვენ უნდა აღვზარდოთ ბავშვში, ასევე შეცდომის ლეგიტიმაცია, მოლოდინი იმაზე მეტი, რისი შესაძლებლობებიც ბავშვს აქვს,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად