Baby Bag

,,მიჯაჭვულობა არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის" - ზანდა ჩეჩელაშვილი

,,მიჯაჭვულობა არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის" - ზანდა ჩეჩელაშვილი

რას ნიშნავს მიჯაჭვულობა, როდიდან ყალიბდება ის და რა უნდა იცოდეს მშობელმა, რომ ამ მხრივ სიტუაცია სწორად მართოს - ამის შესახებ ფსიქოდიაგნოსტი, ზანდა ჩეჩელაშვილი საუბრობს. 

,,მიჯაჭვულობა არის ერთ-ერთი პირველი, რაც ყალიბდება და რითაც საერთოდ  ჩვენ ვეცნობით სამყაროს, რომელშიც ვიბადებით. ყველამ ვიცით, რომ ადამიანის განვითარება იწყება დაბადების მომენტიდან და ერთ-ერთი პირველი, რაც ამ დროს უმნიშვნელოვანესია, გახლავთ მშობელთან ან აღმზრდელთან  მიჯაჭვულობა. ეს არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის, რაც ყალიბდება სიცოცხლის პირველივე დღიდან.

აქ ძალიან მნიშვნელოვანია სამყაროს, საკუთარი თავისა  და სხვა ადამიანების უსაფრთხოების ხატის შექმნა. ჩვენ ვიბადებით ძალიან მწირი რესურსით - ძირითადად, რეფლექსებითა და მოთხოვნილებებით, რაც უნდა დაკმაყოფილდეს - მცივა და უნდა ჩამაცვან, მშია და უნდა მაჭამონ. როგორ კმაყოფილდება ეს ყველაფერი, ამის მიხედვით ვიწყებ  ფიქრს: ,,მე, რომელსაც ამ საჭიროებებს მიკმაყოფილებენ, ესე იგი, კარგი ვარ; ჩემ გარშემო ადამიანები კარგები არიან და მე შემიძლია, მათ ვენდო,  თავი ვიგრძნო უსაფრთხოდ - შესაბამისად, სამყარო, რომელშიც ვიბადები, არ არის ცუდი, უსაფრთხო ადგილია, სადაც პირველ დღეებში შემიძლია, გადავრჩე.

მიჯაჭვულიბის ცნება არის უმნიშვნელოვანესი, რაზეც საერთოდ დგას წლების განმავლობაში ადამიანი. მიჯაჭვულობის ფუნქცია არ არის  მხოლოდ უსაფრთხოების განცდის შექმნა ან განვითარება, მისი უპირველესი ფუნქცია არის ბავშვის კომუნიკაციური და სოციალური განვითარება. მიჯაჭვულობა არ ყალიდება მხოლოდ ფიზიკური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებით. შესაძლოა, ბავშვს ყოველთვის დროულად აჭამოთ, დროულად გამოუცვალოთ, მაგრამ თუ მშობელი ამ პროცესში ემოციურად არ არის ჩართული, სანდო მიჯაჭვულობა ვერ ყალიბდება. ამ ყველაფერს სჭირდება მუდმივობა და სტრუქტურირებულობა -  ყოველთვის, როცა ვტირი, მე ყურადღებას მაქცევენ. ზოგჯერ, როცა ბავშვი ტირის. მას დააპურებენ, ზოგჯერ - ყურადღებას არ აქცევენ . ასეთ დროს მას გარემოს მიმართ უჩნდება ამბივალენტური დამოკიდებულება - ხან უსაფრთხოა სამყაროა, ხან არ არის და საკუთარი თავის მიმართ უყალიბდება განცდა - რომ ის ხან იმსახურებს ზრუნვას, ხან - არა", - ამბობს ზანდა ჩეჩელაშვილი.

წყარო: ​,,რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

„მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა ბავშვების ემოციების რეგულაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ, პირველ რიგში, ემოციების კონტროლი მშობლებმა უნდა ისწავლონ:

„ჩვენ ვრწმუნდებით, რომ მშობლებს უნდა ვასწავლოთ თავიანთი ემოციების რეგულაცია, პირველ რიგში. მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს. თუ ზრდასრული ადამიანი ასეთი აფორიაქებულია, ასეთი აღშფოთებულია, ე.ი. რაღაც უბედურება ხდება.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ატირებულ ბავშვთან ახსნა-განმარტებები არაეფექტიანია:

„გვინახავს სცენა, რომ ბავშვი ტირის, მშობელი რაღაცას უხსნის, როდესაც ასეთი აღგზნებაა, ისტერიკაა, ამ დროს ახსნა-განმარტებას ბავშვი უბრალოდ ვერ გაიგებს და არ არის საჭირო. არის იგნორირების სტრატეგია, ეს მუშაობს. თუ ჩვენ არ დავუშვებთ, რომ ბავშვის ჭირვეულმა ქცევამ გამოიღოს შედეგი, როგორც ჩამოყალიბდა ეს ქცევა, ისევე ჩაქრება. რამდენი ხანიც თქვენ ჩამოუყალიბეთ ეს ქცევა და ტირილმა გამოიღო შედეგი, იმდენი ხანი დაგჭირდებათ ამის გასაქრობად.“

ლელა ტყეშელაშვილმა მშობლებს ტანტრუმსა და მელთდაუნს შორის არსებული განსხვავებების შესახებ მიაწოდა ინფორმაცია:

„ტანტრუმი ვიცით, რაც არის. არსებობს მეორე ტიპის ქცევა, რომელიც ძალიან ჰგავს ტანტრუმს, ისტერიკას და მას ეწოდება მელთდაუნი, რომელიც დამახასიათებელია ზოგიერთი ტიპის მდგომარეობისთვის. ეს გახლავთ ემოციების აფეთქება, რომელიც არის ბავშვის ემოციური მდგომარეობით გამოწვეული. ერთი არის მანიპულატორული ქცევა, ტანტრუმი, რომელიც შედეგის მოპოვებაზეა ორიენტირებული. რაც შეეხება მელთდაუნს, ეს არის მოწყვლადობა, ბავშვის ემოციურობა. როდესაც შიში აქვს რაღაც გაურკვევლის ბავშვს, ეს მთლიანად გენერირდება მის ფსიქიკაში, მისი ქცევაც ძალიან ჰგავს ტანტრუმს. განსხვავებული სტრატეგიაა ორივე შემთვევაში საჭირო.“

„ჩვენი წინაპრების მიერ მოგონილი კუთხეში დაყენება რა იყო? იყავი შენთვის და როდესაც დამშვიდდები, გამოხვალ. თუ ბავშვი შეშინებულია, ემოციურ მდგომარეობაშია, მის გვერდით უნდა იყოთ. მე მინახავს ვიდეოები, რომ ბავშვი ტირის ცხარე ცრემლებით, მამა უზის უბრალოდ გვერდით. ამ დროს შეიძლება, რომ ჩაეხუტოთ ბავშვს, როდესაც არის მელთდაუნი, ანუ მოწყვლადი ფსიქიკა. როდესაც არის ტანტრუმი, გარიდება სჯობს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ლელა ტყეშელაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: „იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად