Baby Bag

,,მიჯაჭვულობა არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის" - ზანდა ჩეჩელაშვილი

,,მიჯაჭვულობა არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის" - ზანდა ჩეჩელაშვილი

რას ნიშნავს მიჯაჭვულობა, როდიდან ყალიბდება ის და რა უნდა იცოდეს მშობელმა, რომ ამ მხრივ სიტუაცია სწორად მართოს - ამის შესახებ ფსიქოდიაგნოსტი, ზანდა ჩეჩელაშვილი საუბრობს. 

,,მიჯაჭვულობა არის ერთ-ერთი პირველი, რაც ყალიბდება და რითაც საერთოდ  ჩვენ ვეცნობით სამყაროს, რომელშიც ვიბადებით. ყველამ ვიცით, რომ ადამიანის განვითარება იწყება დაბადების მომენტიდან და ერთ-ერთი პირველი, რაც ამ დროს უმნიშვნელოვანესია, გახლავთ მშობელთან ან აღმზრდელთან  მიჯაჭვულობა. ეს არის ემოციური ურთიერთკავშირი ბავშვსა და მასზე მზრუნველ ადამიანებს შორის, რაც ყალიბდება სიცოცხლის პირველივე დღიდან.

აქ ძალიან მნიშვნელოვანია სამყაროს, საკუთარი თავისა  და სხვა ადამიანების უსაფრთხოების ხატის შექმნა. ჩვენ ვიბადებით ძალიან მწირი რესურსით - ძირითადად, რეფლექსებითა და მოთხოვნილებებით, რაც უნდა დაკმაყოფილდეს - მცივა და უნდა ჩამაცვან, მშია და უნდა მაჭამონ. როგორ კმაყოფილდება ეს ყველაფერი, ამის მიხედვით ვიწყებ  ფიქრს: ,,მე, რომელსაც ამ საჭიროებებს მიკმაყოფილებენ, ესე იგი, კარგი ვარ; ჩემ გარშემო ადამიანები კარგები არიან და მე შემიძლია, მათ ვენდო,  თავი ვიგრძნო უსაფრთხოდ - შესაბამისად, სამყარო, რომელშიც ვიბადები, არ არის ცუდი, უსაფრთხო ადგილია, სადაც პირველ დღეებში შემიძლია, გადავრჩე.

მიჯაჭვულიბის ცნება არის უმნიშვნელოვანესი, რაზეც საერთოდ დგას წლების განმავლობაში ადამიანი. მიჯაჭვულობის ფუნქცია არ არის  მხოლოდ უსაფრთხოების განცდის შექმნა ან განვითარება, მისი უპირველესი ფუნქცია არის ბავშვის კომუნიკაციური და სოციალური განვითარება. მიჯაჭვულობა არ ყალიდება მხოლოდ ფიზიკური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებით. შესაძლოა, ბავშვს ყოველთვის დროულად აჭამოთ, დროულად გამოუცვალოთ, მაგრამ თუ მშობელი ამ პროცესში ემოციურად არ არის ჩართული, სანდო მიჯაჭვულობა ვერ ყალიბდება. ამ ყველაფერს სჭირდება მუდმივობა და სტრუქტურირებულობა -  ყოველთვის, როცა ვტირი, მე ყურადღებას მაქცევენ. ზოგჯერ, როცა ბავშვი ტირის. მას დააპურებენ, ზოგჯერ - ყურადღებას არ აქცევენ . ასეთ დროს მას გარემოს მიმართ უჩნდება ამბივალენტური დამოკიდებულება - ხან უსაფრთხოა სამყაროა, ხან არ არის და საკუთარი თავის მიმართ უყალიბდება განცდა - რომ ის ხან იმსახურებს ზრუნვას, ხან - არა", - ამბობს ზანდა ჩეჩელაშვილი.

წყარო: ​,,რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი ინიციატივას რომ გამოიჩენს, „შენ ეს არ შეგიძლია, ეს არ მომწონს, არ ვარგა,“ არ შეიძლება ამ დროს ამის თქმა,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

„ბავშვი ინიციატივას რომ გამოიჩენს, „შენ ეს არ შეგიძლია, ეს არ მომწონს, არ ვარგა,“ არ შეიძლება ამ დროს ამის თქმა,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

ფსიქოლოგმა ნანა ჩაჩუამ სტაბილური თვითშეფასების ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„როდესაც ჩვენ თვითშეფასების შესახებ ვსაუბრობთ, უნდა ვთქვათ, რომ თვითშეფასება თუ სტაბილურია, ეს არის მნიშვნელოვანი. ამ შემთხვევაში თვითშეფასება არ არის დამოკიდებული გარე ფაქტორებზე. როდესაც ჩემი შესაძლებლობების შესახებ თვითონვე გამაჩნია ცოდნა და მის მიმართ დამოკიდებულება არ მიქმნის პრობლემას. ადამიანის თვითშეფასება, რა თქმა უნდა, ოდნავ მეტი უნდა იყოს, რომ სტიმული იყოს, რათა კიდევ უფრო მაღლა წარვმართო ჩემი შესაძლებლობების განვითარება.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, მშობლებმა ბავშვის თვითშეფასებაზე ზრუნვა დაბადებიდან უნდა დაიწყონ:

„ბავშვის თვითშეფასებაზე ზრუნვა დაბადებიდანვე უნდა დავიწყოთ. ამ დამოკიდებულებით უნდა ვზრდიდეთ ჩვენს შვილებს. 10-11 წლამდე ბავშვი გადის კლიშეს ეტაპს. ის შეფასებებს იღებს მშობლებისგან, ოჯახის წევრებისგან. როდესაც ეს შეფასებები ადეკვატურია, ბავშვს ეუბნებიან: „რა კარგად შეგიძლია, ყოჩაღ! შენ ამას შეძლებ!“ რაღაც თუ ვერ გამოსდის: „არაუშავს, რთულია, შენ შეძლებ ამას. დაგეხმარები!“ ასეთი თანადგომა ბავშვთან მიმართებაში მის თვითშეფასებას მაღლა აწევს. 2-3 წლის ასაკში ბავშვი რომ ცდილობს კოვზს ხელი მოჰკიდოს, ჩამოეთხვრება კიდეც საჭმელი, თუ დაეხმარები ამ დროს, ავტონომიურობის ეტაპი წარმატებულად გადაივლის. ეს არის თვითშეფასების ერთ-ერთი ძირითადი და მნიშვნელოვანი ეტაპი.“

„3-6 წლამდე ინიციატივის ეტაპი დგება. ბავშვი ინიციატივას რომ გამოიჩენს, „შენ ეს არ შეგიძლია, ეს არ მომწონს, არ ვარგა,“ არ შეიძლება ამ დროს ამის თქმა. მერე ბავშვმა უნდა გადააჭარბოს, გაზარდოს თავისი თვითშეფასება ან პირიქით, დაკნინდეს და აბსოლუტურად დაირცხვინოს. 6-12 წლამდე ასაკის ბავშვებთან არის შრომისმოყვარეობა, ისინი სკოლაში იწყებენ სიარულს, თვითორგანიზებას ეყრება საფუძველი. ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რომ წინა დღით სასკოლოდ მოამზადოს ყველაფერი, ჩასაცმელი, სასწავალო ნივთები, გაკვეთილები, თადარიგი დაიჭიროს მეორე დღისთვის. თუ ამას ვერ მოვახერხებთ, რომ ბავშვს ეს ვასწავლოთ, მას არასრულფასოვნების კომპლექსები და განცდები ჩამოუყალიბდება,“- აღნიშნულ საკითხზე ნანა ჩაჩუამ რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „იმედი“

წაიკითხეთ სრულად