Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ის, რაც იყო, გაუშვი და ჩაწერე წარსულში. ის, რაც ახლაა, არის ცოცხალი და ნამდვილი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

„ის, რაც იყო, გაუშვი და ჩაწერე წარსულში. ის, რაც ახლაა, არის ცოცხალი და ნამდვილი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

​​ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი საქართველოს რადიოს გადაცემაში „ფსიქოლოგის საათი“ სიხარულის განცდის მნიშვნელობაზე საუბრობს. მისი თქმით, ადამიანმა საკუთარ თავს სიხარულის განცდის უფლება არ უნდა წაართვას;

„სიხარულის განცდა ძალიან მნიშვნელოვანია არამხოლოდ ფსიქიკური თვალსაზრისით, არამედ ფიზიკურადაც, იმიტომ, რომ ამ დროს გამოიყოფა ენდორფინები. ძალიან მნიშვნელოვანია ამ განცდის აქ და ამჟამად, ძალიან ცხადად გრძნობა. საკუთარ თავს ამის ნება უნდა მისცეთ. თითქოს ადამიანი ვერ აძლევს თავს იმის უფლებას, რომ განიცადოს ეს სიხარული, იმიტომ, რომ სხვას უჭირს. მე მომეცა სიხარულის განცდის შესაძლებლობა და მაქვს არჩევანი: განვიცადო ეს, თუ უარი ვთქვა ამ განცდაზე. არის სიტუაციები, როდესაც სოლიდარობა მნიშვნელოვანია. როდესაც არამხოლოდ ჩვენი ერი, არამედ მთელი სამყარო დგას უჩვეულო რეალობის წინაშე, ​ჩვენ თითოეულს გვჯერა, რომ ესეც ჩაივლის, ვერ იქნება ესეც მარადიული. ჩვენ ეს გამოწვევა უნდა მივიღოთ და დღეს ვეცადოთ, ამ რეალობაში როგორიც შეგვიძლია, ისეთი ფორმა მივცეთ ამ სიხარულის მოწყობას, სიხარულის განცდას.“

​თეა გოგოტიშვილი აღნიშნავს, რომ წარსულით ცხოვრება უდიდესი შეცდომაა და აწმყოსთვის თვალის გასწორება აუცილებელია:

„ყოველი მოცემული მომენტი ერთ წამში უკვე წარსულში გადადის. ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ აღვიქვამთ სამყაროს წარსულის პოზიციიდან, წარსულის თვალით ვუყურებთ და ვხედავთ, რა ხდება ახლა. სინამდვილეში ის უკვე განვლილია. ერთადერთი შანსი, რომ ჩვენ სისხლსავსე, ცოცხალი განცდა გვქონდეს მოცემული მომენტის, არის ის, რომ ჩავერთოთ ამ მომენტში. გავუშვათ წარსულში ის, რაც უკვე იყო. ის, რაც იყო გაუშვი და ჩაწერე წარსულში. ის, რაც ახლაა არის ცოცხალი და ნამდვილი. აქ ჩავდოთ ჩვენი რესურსები. ნუ შევადარებთ იმას, რა იყო. შეიძლება ისეთ განსაცდელში გადაგვაგდოს წარსულში ყოფნამ და წარსულზე ფიქსირებამ, რომ არათუ დღესასწაული ვერ აღვნიშნოთ, არამედ საერთოდ რეალობის განცდაც დაიკარგოს.“

„სხვისი სიხარულის გამო მწუხარებაშიც კი შეიძლება ჩავარდეს ადამიანი, თუ მან დაკარგა საკუთარი მეს განცდა. ​ძალიან მნიშვნელოვანია ვიყოთ საკუთარ მესთან გულწრფელი, დავინახოთ ჩვენი რეალობა, დავაფასოთ ის, რაც გვეძლევა. ვეცადოთ, რომ მოვძებნოთ მადლიერების მიზეზები,“ - აღნიშნავს თეა გოგოტიშვილი.

წყარო: ​ფსიქოლოგის საათი

წაიკითხეთ სრულად