Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩემი მასწავლებელი არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები პედაგოგებსა და მშობლებს

„ჩემი მასწავლებელი  არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები პედაგოგებსა და მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ჰუმანური პედაგოგიკის მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა:

„კავკასიის მთები არ მოგწონთ? ამ ორ მთას შორის რომ პატარა მთაა, ის გოგებაშვილია. გოგებაშვილის მწვერვალი დავარქვი. როგორ ცოცხლდებიან მთები?! გახედავ და ჩემი მთებია. ჩემი პროფესიაა ბავშვების სიყვარული, ანუ პედაგოგიკა. მიყვარს ბავშვების აღზრდის შესახებ ფიქრი. მთელი ჩემი ცხოვრება ამას ვემსახურები. ეს ყველაფერი აქ დაიწყო, თბილისში. 60-70-80-იან წლებში ვქმნიდით ამ პედაგოგიკას პირველ ექსპერიმენტულ სკოლაში და საქართველოს ბევრ სკოლაში.

არ გამოდგება ყვირილი, დასჯა, აკრძალვები. ეს ბავშვები არიან ახალი თაობის ბავშვები. მათ სინათლის ბავშვები ჰქვიათ, ვარსკვლავის ბავშვები ჰქვიათ. ბავშვი, როდესაც გამგები გვერდით არ ჰყავს, ეძებს გამოსავალს. ხანდახან უნდა, რომ დაგვსაჯოს, გადაყლაპავს რაღაც აბებს, ასე ხდება სუიციდები. ჩვენ ვართ ბიძგის მიმცემები ამ ამბავში. შეუყვარდა მეექვსე კლასელს მეცხრე კლასელი, არ შედგა ეს, წავიდა გოგონა და მოიკლა თავი. ვიღაცას რომ ეთქვა ლიტერატურის მასწავლებელს, რომ სიყვარული ასეთია, გაუძელით, ბავშვებო. თქვენც შეგიყვარდებათ, განა მარტო იმან და იმან შეიყვარეს ერთმანეთი რომანში?!

საქართველოში მასწავლებელს არ აქეზებენ, რომ შემოქმედი იყოს. წავიკითხავთ რაღაც რომანს, მშვენიერი ქართველი მწერლები გვყვანან და უნდა გადმოვცეთ შინაარსი. ვის უნდა ეს შინაარსები?! გადმოსცა მოსწავლემ შინაარსი. მერე რა?! როდესაც ამაზე ვალაპარაკობ, სულ ჩემი მასწავლებელი მახსენდება, ვენაცვალე იმის სულს, ვარვარა ვარდიაშვილი. არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა. ახლაც არიან ასეთი მასწავლებლები, რა თქმა უნდა,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად