Baby Bag

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

რა არ უნდა ავუკრძალოთ საკუთარ შვილებს, რის უფლება უნდა მივცეთ მას და, ამასთანავე, როგორ მივცეთ გარკვეული მიმართულებები - ამის შესახებ ფსიქოლოგი, ელენე ჯაფარიძე საუბრობს.

,,არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს, თქვან ,,არა", შეგეწინააღმდეგონ, გამოთქვან უკმაყოფილება. ამით თქვენ უზრუნველყოფთ, რომ ისინი გაიგებენ საკუთარი სიტყვისა და აზრის ფასს. მათ ეცოდინებათ, რომ შეუძლიათ, ყოველთვის იყვნენ უკმაყოფილოები რაღაცით და გამოთქვან, არ დაიტოვონ თავიანთ თავებში, რათა შეძლონ, როცა გაიზრდებიან, მართონ საკუთარი ცხოვრება ისე, როგორც საჭიროა. ასევე, მათ ეცოდინებათ, რომ არ ჩაყლაპონ რაღაცები ზედმეტად და არ განერიდონ კონფლიქტურ სიტუაციას იმის გამო, რომ ვერ აფიქსირებენ თავიანთ უკმაყოფილებას.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს თვითშემოქმედება. დახატოს ისე, როგორც მოსწონს. თუ ჩაერევით, ნუ შეეცდებით - შეიტანოთ მის თავისუფალ ხატვაში შტრიხები. ამზადებს საკვებს? როგორი უცნაური ინგრედიენტებიც უნდა გამოიყენოს, მიეცით საშუალება, რომ მოამზადოს. ამის ის საკუთარ თავსა და გარემოს შეიმეცნებს, უვითარდება ფანტაზია, უვითარდება შემოქმედებითი აზროვნება და, რაც მთავარია, იტვირთება. განტვირთვის ხასიათი აქვს ყველა აქტივობას მაშინ, როდესაც ამას აკეთებს თავად და არ ხდება გარემოდან კონტროლი, ჩარჩოებში მოქცევა. რა თქმა უნდა, თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილს, ჩაიცვას ის, რაც მოსწონს, რადგან ის ამით სწავლობს, რომ უყვარდეს საკუთარი თავი. მთავარი ის კი არ არის, რომ გემოვნების სტანდარტში ჯდებოდეს  ტანსაცმელი ან მხოლოდ თქვენს, საზოგადოების სტანდარტებს აკმაყოფილებდეს ის, მთავარია მან - ბავშვმა იგრძნოს თავი ლამაზად, კომფორტულად. მთავარია, მას მოსწონდეს ის, რაც აცვია და ნელ-ნელა, რა თქმა უნდა, დაიხვეწება მისი გემოვნება ან დარჩება ისეთი, როგორიც არის, მაგრამ ეს არ არის პრობლემა. პრობლემა სწორედ ის არის, როდესაც ხდება აკრძალვა და ბავშვმა იცის, რომ არ აქვს უფლება, ჩაიცვას ის, რაც უნდა, იგრძნოს თავი ისე, როგორც უნდა და ამ დროს კარგავს ის საკუთარ თავს.

არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი და რასაც, სამწუხაროდ, როდესაც ვიზრდებით, ისედაც ვკარგავთ და ვერგებით საზოგადოების მიერ დადგენილ ჩარჩოებს, იცელქოს, იხმაუროს. ნუ ვცდილობთ, ვთხოვოთ, რომ, მაგალითად, ნაკლებად ხმამაღლა იმღეროს, ნაკლებად ხმამაღლა დაუკრას. თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია, გააკეთოს ის სპონტანურად, რაც მას სჭირდება. ამის ის ვითარდება. ჩვენ შეგვიძლია, ვმართოთ ბავშვის განვითარება, გარკვეული კორექტირება შევიტანოთ ისე, რომ არ შევულახოთ უფლება, არ ავუკრძალოთ აზრის გამოთქმა, არ ავუკრძალოთ კონკრეტული აქტივობები, მაგრამ მივცეთ მიმართულება:, - ურჩევს მშობლებს ელენე ჯაფარიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა,“ - ფსიქოლოგი თინათინ ჭინჭარაული

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა,“ - ფსიქოლოგი თინათინ ჭინჭარაული

ფსიქოლოგმა თინათინ ჭინჭარაულმა ბავშვისთვის კონკრეტული ქცევის დასწავლის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსებს თუ სურთ, რომ ბავშვისგან რაღაც ქცევა დაინახონ, მათ ეს ქცევა ბავშვს თავად უნდა ასწავლონ:

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ბავშვისგან დავინახოთ რაღაც ტიპის ქცევა, გამოდის, რომ ეს ქცევა უნდა ვასწავლოთ. ვასწავლოთ რა თვალსაზრისით? ყვირილზე როდის გადადიხართ ხოლმე? როდესაც ბავშვი რაღაცას ვერ აკეთებს, ​წყნარად ვერ ვაგებინებთ, ძალა არ გვაქვს და ვყვირივართ. შეიძლება ბავშვი მოვიდა, მოგქაჩა, შენ სხვა რაღაცით ხარ დაკავებული. მერე ძლიერად მოგქაჩა, უცებ „ბახ“ რაღაც გატყდა. მომენტალურად იქ ხარ. ყვირილი ხშირ შემთხვევაში ასრულებს კომუნიკაციის ფუნქციას.“

თინათინ ჭინჭარაულმა აღნიშნა, რომ ყვირილი კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგია არ არის და მის ნაცვლად ურთიერთობის სხვა ფორმა უნდა გამოვნახოთ:

„დიდები ვიწყებთ გარკვევას, გვინდა აღმოვაჩინოთ კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგიები. ​თვითონ ვაცნობიერებთ, რომ ყვირილი არ არის ის ფორმა, რომლითაც გარესამყაროსთან უნდა ვურთიერთობდე. ჩვენ თვითონ ვიწყებთ მოძებნას რაღაც ახალი ეფექტიანი სტრატეგიების. ბავშვების შემთხვევაში ყვირილი არის ჩვენთან კომუნიკაციის ფორმა. უფროსების პასუხისმგებლობაა ვასწავლოთ მათ ჩვენთვის უფრო გასაგები ენით გაგებინება.“

თინათინ ჭინჭარაულის თქმით, ბავშვს ყურადღება მაშინ უნდა მივაქციოთ, როდესაც ის მოსაწონ ქცევას ავლენს და არაფერს აშავებს:

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა. დაშავების პროცესი ხმამაღალია ხოლმე. სრული სიჩუმე ნიშნავს, რომ ბავშვი რაღაცით ერთობა. ​სიჩუმე უნდა იყოს უფრო მნიშვნელოვანი ინდიკატორი ჩემ მიერ ყურადღების ბავშვისკენ წარმართვის, ვიდრე ყვირილი. ამ შემთხვევაში ბავშვი სწავლობს, რომ ყვირილი კი არ იპყრობს ადამიანების ყურადღებას, არამედ სხვა რაღაც. მე ვასწავლი ბავშვს იმ კანონზომიერებას, რომ როდესაც რაღაცას კარგად აკეთებს, მე ამას ვხედავ. როდესაც ბავშვი ხატავს, უნდა ვიპოვო რა არის იქ ლამაზი და ეს წავახალისო.“

„როდესაც ვხედავ, რომ ბავშვს პირველად აქვს მცდელობა და თვითონ იწყებს დამოუკიდებლად კოვზით ჭამას, პირველად გამობაჯბაჯდება თავისი საძინებლიდან უცნაურად, მაგრამ დამოუკიდებლად ჩაცმული, უნდა წავახალისო. მას უნდა ჰქონდეს ჩვენი მხარდაჭერა, რომ ახალი ნაბიჯები გადადგას. ​ეს გაცილებით მეტ ძალისხმევად მოითხოვს ხოლმე ოჯახის წევრებისგან, მაგრამ საბოლოო შედეგი არის ჩვენთვის ბევრად უფრო სასიხარულო. მშობლები 12-14 წლის ასაკში არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად არ ჭამს ბავშვი. ისინი არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად ჩაცმა არ შეუძლია ბავშვს,“ - აღნიშნა თინათინ ჭინჭარაულმა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად